Phá rào trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai: Không lẽ lại bất lực

• Nhốn nháo như cao tốc Nội Bài – Lào Cai

Nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng trên chính là bởi thiếu một giải pháp đồng bộ cho cả tuyến đường. Thế nên, dù các cơ quan chức năng có kiên quyết xử lý thì cũng chỉ giải quyết được phần ngọn.

Còn nhiều vi phạm khác trên đường cao tốc

Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc xuất hiện tình trạng xe dừng đỗ nhiều một phần là do lái xe dừng đổ nước mui. Trên đường cao tốc còn tồn tại 40 điểm bán hàng quán nước mui bên ngoài hàng rào, tạo điều kiện cho các phương tiện dừng đỗ để vào hàng quán này. Tuyến cao tốc đi qua địa bàn các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai đều có tình trạng trên. 

Ngay từ thời điểm đầu thông tuyến vào tháng 9-2014, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) đã phối hợp cùng đơn vị quản lý và chính quyền địa phương đề nghị tháo dỡ hàng quán để ngăn chặn xe dừng đỗ. Bởi lực lượng chức năng dù có tuần tra kiểm soát liên tục thì cũng không thể bố trí đủ người có mặt thường xuyên trên toàn tuyến gần 250km để xử phạt được. Thế nhưng, đến thời điểm này, con số 40 điểm bán hàng quán nước mui vẫn còn tồn tại, làm cớ cho lái xe vi phạm, gây mất an toàn giao thông.

Tình trạng “phá” cao tốc Nội Bài – Lào Cai không chỉ là tháo dỡ hàng rào, hộ lan mà còn có cả hiện tượng xe quá khổ, quá tải đi vào đường cao tốc để né trạm cân trên quốc lộ. Trung bình mỗi tuần lực lượng CSGT phối hợp với VEC xử lý 195 xe quá tải. 

Trước tình trạng trên Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã thực thiện quy chế phối hợp kiểm soát tải trọng xe trên tuyến với Cục Quản lý đường bộ I, Sở Giao thông Vận tải các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái kiểm soát xe quá tải. Tính từ ngày 18-3-2015 đến ngày 29-3-2016, đơn vị vận hành đã từ chối phục vụ 9.045 xe quá tải.

CSGT lập biên bản lái xe khách vi phạm trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai.

Ông Trần Ngọc Hải, Phó giám đốc Công ty Vận hành và Bảo trì đường cao tốc Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Điều hành đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai cho biết, đơn vị đã đặt 12 cân đầu vào ở 12 nút giao, phối hợp với CSGT Đội 1; Phòng 10, Cục CSGT kiểm soát tải trọng xe tại các điểm đầu và cuối tuyến cao tốc; kiên quyết từ chối phục vụ xe quá tải, gửi văn bản về cơ quan đăng ký xe yêu cầu chấn chỉnh…

Thêm một tình huống vi phạm mới trên đường cao tốc này là hiện tượng trốn phí diễn ra khá nhiều. Từ khi áp dụng phương pháp thu phí tự động, cơ quan quản lý đã phát hiện hàng trăm trường hợp lấy thẻ đầu vào nhưng không thu được thẻ đầu ra. Để ngăn chặn hiện tượng này, VEC đã công bố những trường hợp sẽ không được phục vụ trên đường cao tốc nếu không hoàn lại phí và thẻ. Đến nay, đã có gần 200 trường hợp đến trả thẻ và hoàn lại phí.

Hệ thống đường gom dân sinh chưa đáp ứng yêu cầu

Đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai có tổng chiều dài tuyến là 244,57km, đi qua 78 xã; 17 huyện, thị; 5 tỉnh, thành phố. Có 13 nút giao liên thông với các đường địa phương, quốc lộ, tỉnh lộ. Có 14 cầu trực thông, 106 cầu liên thông, trong đó có 2 cầu lớn là cầu sông Lô và cầu sông Hồng. Tổng số trạm thu phí đã đưa vào khai thác là 12 trạm cùng với hệ thống nhà điều hành, trạm thu phí. Dọc tuyến có 5 trạm dịch vụ tại Km23, Km57, Km117, Km171, Km237. 

Mặc dù vậy, qua thực tế cho thấy, hạ tầng giao thông trên toàn tuyến chưa hoàn thiện, một số điểm vừa thi công vừa khai thác. Quy hoạch giao thông kết nối cao tốc với tỉnh lộ, quốc lộ và khu dân cư chưa hoàn thiện là nguyên nhân dẫn đến những vi phạm gây mất an toàn giao thông.

Đề cập tới nguyên nhân dẫn đến các vi phạm giao thông trên cao tốc, theo Đại úy Nguyễn Trường Sơn, Đội phó Đội TTKSGTĐB cao tốc số 1, Phòng 10 (Cục CSGT – Bộ Công an), toàn tuyến hiện chỉ có 5 trạm dịch vụ, dừng nghỉ và khoảng cách bình quân 50km có 1 trạm. Ngoài các nút giao, trên tuyến không có điểm đón trả khách. Cùng với các cơ sở hạ tầng, công trình phụ trợ, hệ thống đường gom dân sinh chưa đáp ứng yêu cầu của người dân sinh sống 2 bên đường. Do vậy, trên một số đoạn đường, tình trạng một bộ phận người dân thiếu ý thức điều khiển xe ôtô dừng đỗ, đón – trả khách không đúng quy định, rồi hiện tượng cắt phá hàng rào đi bộ lên đường cao tốc đón xe, vào nương rẫy… còn diễn ra phổ biến.

Để ngăn chặn những vi phạm trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai, ông Trần Ngọc Hải cho biết, hằng ngày có tới khoảng 50 nhân viên thuộc Đội vận hành của đơn vị  đi tuần kiểm bằng ôtô và xe máy chuyên dụng để nhắc nhở và phát hiện người dân phá rào, vượt rào lên cao tốc; hướng dẫn các phương tiện đổ nước mui tại các trạm dịch vụ; lực lượng CSGT tăng cường xử phạt vi phạm…

Thực tế cho thấy, cao tốc đi qua rất nhiều khu dân cư, nhu cầu đi lại của người dân là cần thiết, bởi vậy những biện pháp mà cơ quan chức năng đang thực hiện để đảm bảo an toàn giao thông thì chỉ là biện pháp trước mắt, chưa thuận lợi cho cư dân địa phương. Về lâu dài phải là quy hoạch hệ thống giao thông kết nối với đường cao tốc, hệ thống bến xe khách, bến hàng hóa để thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tham gia giao thông. 

Ông Nguyễn Tiến Hưng, Chủ tịch UBND xã Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ đề xuất: các cơ quan chức năng như chính quyền địa phương, Công an, đơn vị quản lý duy tu đường cao tốc… cần ngồi lại với nhau, đưa ra một quy chế phối hợp trong việc xử lý các trường hợp vi phạm cũng như gắn trách nhiệm thật cụ thể với từng đơn vị.

Ngày 31-3, VEC đã có báo cáo đề nghị các cơ quan chức năng sớm ban hành Luật Giao thông trên đường cao tốc, cơ chế xử phạt có tính răn đe nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác. Đồng thời, cần xem xét điều chỉnh lại quy hoạch hệ thống giao thông địa phương phù hợp với hệ thống cao tốc; có phương án xây dựng hệ thống các điểm dừng đỗ đón trả khách kết nối với quốc lộ, tỉnh lộ, đường địa phương với điểm dừng đỗ. Có như vậy mới giải quyết tận gốc được tình trạng mất an toàn trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai.