Trao giải thưởng Trần Văn Giàu cho công trình “Vùng đất Nam bộ - Quá trình hình thành và phát triển”

• Dấu ấn Trần Văn Giàu: Một nhân cách, một tài năng, một tinh thần phụng sự dân tộc
• Tọa đàm khoa học kỷ niệm 105 năm ngày sinh cố GS Trần Văn Giàu
• Cố giáo sư Trần Văn Giàu: Bán nhà lấy 1.000 lượng vàng làm việc nghĩa2

Kể từ khi thành lập năm 2002, đến nay Ủy ban Giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu đã hoạt động được 15 năm. Năm 2016-2017, Ủy ban Giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu nhận được một số công trình của nhiều tác giả gửi đến tham dự giải thưởng. Căn cứ vào Điều lệ giải thưởng, Ban giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu đã phân công tất cả thành viên đọc và viết nhận xét các tác phẩm dự giải thưởng. Sau vòng sơ khảo, công trình “Vùng đất Nam bộ - Quá trình hình thành và phát triển” do GS. Phan Huy Lê chủ biên đã lọt vào vòng chung khảo.

Trao Giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu cho GS. Phan Huy Lê, chủ biên công trình.

Trong cuộc họp chung khảo ngày 17-6-2017, toàn thể thành viên Ủy ban Giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu đã nhất trí cao, đánh giá công trình khoa học “Vùng đất Nam bộ - Quá trình hình thành và phát triển” thuộc thể loại Lịch sử, là công trình khoa học có hàm lượng khoa học cao kết tinh những thành tựu nghiên cứu của hơn 100 nhà khoa học trực tiếp tham gia Đề án Khoa học xã hội cấp Nhà nước do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, được thực hiện từ năm 2008 đến 2010, Hội đồng nghiệm thu cấp Nhà nước đã nghiệm thu, đánh giá loại xuất sắc vào năm 2011. 

Công trình “Vùng đất Nam bộ - Quá trình hình thành và phát triển” gồm 2 tập, dày tổng cộng hơn 1.500 trang.

Công trình là báo cáo tổng quan rút gọn từ 11 đề tài nhánh, mỗi đề tài khoảng 500 trang đến 700 trang rút lại thành một chương khoảng 120-150 trang (Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia biên tập, xuất bản 11 đề tài này), đáp ứng đầy đủ những tiêu chí trong Điều lệ Giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu.
Ngoài công trình bộ sách gồm 2 tập, tổng quan, rút gọn “Vùng đất Nam bộ - Quá trình hình thành và phát triển” được trao giải thưởng khoa học Trần Văn Giàu thì Đề án này còn có một bộ chuyên khảo sâu gồm 10 tập, nghiên cứu khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực của vùng đất phương Nam, từ điều kiện tự nhiên, quá trình lịch sử, dân cư, dân tộc, tôn giáo, thiết chế quản lý xã hội, quá trình Nam bộ hội nhập với khu vực và quốc tế.
Bộ sách này được hy vọng sẽ cung cấp cho bạn đọc, các nhà nghiên cứu, học viên, sinh viên các học viện, nhà trường và các nhà lãnh đạo, quản lý, các địa phương, đơn vị một khối lượng tri thức lớn, khá đầy đủ, toàn diện và chân xác về vùng đất Nam bộ, phục vụ cho công tác học tập, nghiên cứu và hoạch định chính sách ở khu vực trọng yếu, năng động này của đất nước. 
Bên cạnh đó, bộ sách cũng cung cấp cơ sở lịch sử - pháp lý vững chắc phục vụ cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị.

Quang cảnh buổi lễ trao giải.

GS. Phan Huy Lê phát biểu tại buổi lễ.

Theo GS. Phan Huy Lê, công trình có một số đề tài nghiên cứu về quá trình lịch sử, nhưng không đơn thuần là lịch sử Nam bộ. Cùng với các lớp cắt lịch đại theo tiến trình lịch sử, còn có những nghiên cứu trên một số lĩnh vực cơ bản về điều kiện tự nhiên, quan hệ tộc người, thiết chế quản lý xã hội, đời sống văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, về quá trình xác lập chủ quyền của quốc gia Đại Việt… Trong một số đề tài lịch sử cũng có những yêu cầu làm sáng tỏ một số nội dung quan trọng như nghiên cứu về văn hóa Óc Eo và vương quốc Phù Nam, nghiên cứu sự xác lập chủ quyền của Việt Nam trên vùng đất Nam Bộ. Đặc biệt từ kết quả nghiên cứu, đề án xác lập một nhận thức mới coi lịch sử vùng đất Nam bộ không phải bắt đầu từ khi người Việt vào khai phá từ thế kỷ XVII mà phải ngược về quá khứ xa xưa từ khi con người xuất hiện trên vùng đất phương Nam này.