Khánh thành công trình di tích tháp Tường Long tại Đồ Sơn

• Dáng Việt trên đất nước Chùa Tháp
• Lâm Đồng: Đầu tư 2 tỉ đồng tôn tạo di tích khảo cổ học Cát Tiên
• Bộ Xây dựng bàn giao Khu di tích khảo cổ học 18 Hoàng Diệu cho UBND TP Hà Nội

Đây là di tích khảo cổ học được xếp hạng cấp quốc gia và là quần thể kiến trúc phật giáo lớn nhất vùng duyên hải Bắc Bộ, nằm trong tuyến du lịch trọng điểm quốc gia Đồ Sơn- Cát Bà- vịnh Hạ Long.

Công trình đi vào hoạt động không những góp phần bảo vệ, lưu giữ những giá trị lịch sử văn hoá dân tộc, phục vụ du lịch văn hoá sinh thái, tâm linh mà còn giúp nghiên cứu thêm các giá trị của Tháp Tường Long trong tiến trình xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước.

Theo sách “Đại Việt sử lược”, năm Mậu Tuất (1058), vua Lý Thánh Tông kinh lý qua vùng biển Ba Lộ dừng chân tại nơi này đã cho xây tháp.

Vua nằm mộng thấy rồng vàng hiện lên, nên ban tên Tường Long (nghĩa là “Thấy rồng vàng hiện lên”) để ghi nhớ điềm lành. Trong vùng còn lưu lại truyền truyền thuyết rằng vùng cửa biển Đồ Sơn là một trong những nơi tiếp nhận Phật giáo đầu tiên du nhập về Việt Nam qua đường biển (hiện ở di tích Chùa Hang). 

Tháp Tường Long và quần thể di tích sau khi hoàn thành nhìn từ trên cao.

Tháp được dựng lên để thờ Phật. Có người cho rằng, tháp Tường Long được dựng lên còn để nhằm mục đích quan sát cũng như “truyền đăng” (khi phát hiện có giặc ngoại xâm, các trạm “truyền đăng” sẽ đốt cỏ khô cho khói bay lên trời truyền tín hiệu báo động về kinh thành Thăng Long).

Sau quá trình bị thời gian và chiến tranh tàn phá, ngọn tháp xưa chỉ còn là phế tích. 

Thể theo nguyện vọng của đông đảo nhân dân địa phương, sau khi được sự đồng ý của Thành ủy, UBND thành phố, ngày 11-6-2008 UBND quận Đồ Sơn phối hợp Giáo hội phật giáo Việt Nam thành phố đã triển khai khởi công xây dựng cụm chùa tháp Tường Long trên diện tích khoảng 2.000m², với các hạng mục: Tòa tháp 9 tầng, phần chân hình vuông có 4 lối lên xuống, bên trong đặt pho tượng A-di-đà ngồi trên toà sen bằng đá. 

Tháp Tường Long trong quá trình xây dựng.

Chùa Tháp có Tam quan ngoại được thiết kế theo lối kiến trúc mở, với bốn trụ cổng bằng đá đục chạm hoa văn tinh xảo. Tam quan nội và tường lan can có 3 cửa chính và khung bằng gỗ lim hài hoà cùng tam bảo với tiền đường gồm 5 gian. 20 pho  tượng đồng nặng hơn 20 tấn được đặt trong nhà tam bảo. 

Đặc biệt, quả chuông chùa nặng 1 tấn mô phỏng theo chuông chùa Vân Bản của Đồ Sơn, được đúc trực tiếp trên đỉnh núi Ngọc từ sự đóng góp công, của hàng nghìn tăng, ni, phật tử.

Cạnh tháp Tường Long là nhà che bia và che hố khảo cổ 2  tầng, tại đây lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị lịch sử với các chi tiết, nguyên liệu, hoa văn…được làm từ gỗ, đá, gạch ngói từ thời Lý.