Tránh được kịch bản tồi tệ nhất, Ấn Độ chưa thể ăn mừng
Tuy nhiên, cho đến nay, quốc gia đông dân thứ hai thế giới dường như đã tránh được điều tồi tệ nhất. Tính đến ngày 30-4, Ấn Độ đã báo cáo hơn 33.000 ca nhiễm và 1.008 ca tử vong, tương đương khoảng 0,76 ca trên mỗi triệu dân, một con số quá nhỏ nếu so với 175 ca trên một triệu dân của Mỹ, theo CNN.
Một số chuyên gia nhận định, những con số tương đối tích cực của Ấn Độ cho thấy các biện pháp nghiêm ngặt trên toàn quốc để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19 có thể đã mang lại hiệu quả, ít nhất là cho đến nay.
 |
| Hàng ngàn người dân Ấn Độ rời khỏi các thành phố lớn khi lệnh đóng cửa được đưa ra. Ảnh Reuters. |
“Ấn Độ đã không chờ đợi cho đến khi vấn đề leo thang”, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nhấn mạnh ngày 14-4, khi ông kéo dài thời gian giới nghiêm toàn quốc cho đến ngày 3-5. “Thay vào đó, ngay khi vấn đề nổi lên, chúng tôi đã cố gắng ngăn chặn bằng cách đưa ra quyết định nhanh chóng. Tôi không thể tưởng tượng được tình huống nào sẽ xảy ra khi những quyết định nhanh chóng như vậy không được đưa ra”.
Ngày 24-3, Thủ tướng Modi tuyên bố đất nước sẽ đóng cửa trong vòng 21 ngày. Quy mô của lệnh đóng cửa này lớn chưa từng có. Ấn Độ, với dân số hơn 1,3 tỷ người, chỉ đứng sau Trung Quốc, đã từng có những lệnh đóng cửa thành phố, nhưng quy mô toàn quốc thì chưa bao giờ. Lệnh đóng cửa đồng nghĩa với việc hàng triệu công nhân làm việc thường ngày sẽ bị mất nguồn thu nhập. Nhưng nếu không áp dụng sẽ khiến hệ thống chăm sóc y tế của nước này có nguy cơ vỡ trận.
Theo một số dự đoán trước đây, khoảng 150 triệu người dân Ấn Độ có thể bị nhiễm virus cho đến tháng 6. Tuần trước, các quan chức Ấn Độ cho biết, nước này có thể sẽ có hơn 10 vạn ca nhiễm nếu không có lệnh đóng cửa toàn quốc. Ấn Độ đã nhanh chóng ra lệnh giới nghiêm khi nước này chỉ mới ghi nhận 519 ca nhiễm. Để so sánh, Italia đã đợi cho đến khi nước này có hơn 9.200 ca nhiễm mới ra lệnh đóng cửa toàn quốc, trong khi Anh là hơn 6.700 ca.
Ramanan Laxminarayan, Giám đốc Trung tâm Động lực học, Kinh tế và Chính sách, một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận có văn phòng tại Washington D.C và New Delhi, cho biết quyết định đóng cửa đất nước kịp thời, ngay cả khi số lượng ca nhiễm thấp, có khả năng làm giảm tỷ lệ lây nhiễm đáng kể.
Sau khi lệnh đóng cửa được đưa ra, hàng ngàn công nhân nhập cư đã cố gắng rời khỏi các thành phố lớn của Ấn Độ. Điều này khiến nhiều người lo ngại rằng những người di cư có thể truyền virus, thậm chí, một số quan chức ở bang Uttar Pradesh còn phun chất khử trùng lên các công nhân mới trở lại, một cách tiếp cận khá tiêu cực để kiểm soát dịch bệnh.
Khoảng một tuần đóng cửa, hai người đã chết vì COVID-19 tại khu ổ chuột đông đúc ở Mumbai. Ngay lập tức, các thành viên gia đình này đã được kiểm tra và tự cách ly tại nhà, khu phố 300 gia đình và 90 cửa hàng cũng bị phong tỏa.
Hàng loạt biện pháp cứng rắn khác cũng đã được tiến hành. Ngày 11-3, Ấn Độ đã đình chỉ cấp thị thực du lịch và thông báo rằng tất cả khách du lịch từng ở các khu vực bị ảnh hưởng nhất trên thế giới đến nước này sẽ bị cách ly trong ít nhất 14 ngày.
Từ ngày 22-3, tất cả các chuyến bay thương mại quốc tế đã bị cấm hạ cánh ở Ấn Độ và tất cả các dịch vụ tàu chở khách trong nước đã bị đình chỉ. Trong khi đó, Mỹ chỉ hạn chế người nước ngoài đi từ Trung Quốc, Iran và một số nước châu Âu, nhưng không có lệnh cấm đối với người nước ngoài vào nước này.
Theo Bộ Y tế Ấn Độ, nước này đã tiến hành hơn 625.000 xét nghiệm tính đến ngày 26-4. Khi các chuyên gia y tế đánh giá mức độ ảnh hưởng tại một quốc gia, họ nhìn vào tỷ lệ dương tính trong tổng số người đã được xét nghiệm.
Theo Mike Ryan, Giám đốc điều hành của Chương trình khẩn cấp về sức khỏe của WHO, một điểm chuẩn tốt là có ít nhất 10 trường hợp âm tính cho mỗi trường hợp dương tính. Khoảng 4% các ca đã xét nghiệm tại Ấn Độ cho kết quả dương tính. Tỷ lệ này thấp hơn đáng kể so với Mỹ (khoảng 17%) hay Anh (21%).
Tại Ấn Độ, khoảng 3% số người nhiễm đã chết, so với hơn 13% ở Italia, Anh và Pháp. Tuy nhiên, tỷ lệ xét nghiệm trên đầu người của Ấn Độ lại cực kỳ thấp. Chỉ có khoảng 48 trên 100.000 người đã được xét nghiệm, so với khoảng 1.175 ở Hàn Quốc và 1.740 ở Mỹ.
Các chuyên gia cảnh báo rằng còn quá sớm để Ấn Độ tự ăn mừng. “Ít nhất trong thời gian này, có vẻ như virus đã không thể gây hại nhiều như những gì người ta lo sợ”, theo Srinath Reddy, Chủ tịch Quỹ Y tế Công cộng Ấn Độ. “Tôi không nghĩ chúng ta có thể nói rằng chúng ta đã hoàn toàn xong chuyện với vấn đề này”.
Có rất nhiều ý kiến về những gì sẽ xảy ra khi Ấn Độ gỡ bỏ lệnh đóng cửa vào ngày 3-5. “Số ca nhiễm sẽ gia tăng đột biến ngay khi lệnh khóa cửa toàn quốc được dỡ bỏ. Ấn Độ chỉ đang thành công trong ấn nút tạm dừng nhưng vấn đề không thể được tạm dừng mãi mãi”, Oommen Kurian, chuyên gia tại Tổ chức Nghiên cứu Quan sát cho biết.
Nhiều chuyên gia cho biết, giãn cách xã hội sẽ cần phải được duy trì, mặc dù một số tiểu bang với ít trường hợp hơn có thể giảm bớt các hạn chế. Ngay cả khi Ấn Độ có thể tránh được viễn cảnh tồi tệ nhất trong thời gian này, vẫn còn nhiều việc phải làm. Chính phủ cần phải tiếp tục hỗ trợ lực lượng lao động phi chính thức của đất nước, tăng cường hệ thống y tế công cộng để chuẩn bị cho sự trở lại và hồi sinh của virus có thể diễn ra mùa đông tới đây.
