Những ưu tiên của tân Tổng thống Philippines

• Xả súng kinh hoàng trong ngày bầu cử nhiều người chết
• Thị trưởng Davao trở thành Tổng thống Philippines
• Philippines yêu cầu Trung Quốc tôn trọng phán quyết về vụ kiện Biển Đông

Theo tin từ hãng BBC, số phiếu được kiểm mới chỉ chiếm gần 90% lá phiếu của cử tri. Tuy nhiên, ông Rodrigo Duterte đã giành được thế áp đảo khi bỏ xa nhân vật đứng vị trí thứ 2 là cựu Bộ trưởng Nội vụ Manuel Mar Roxas, người nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của đương kim Tổng thống Benigno Aquino. Cũng theo hãng tin này thì việc chắc chắn về chiến thắng của Thị trường kỳ cựu TP Davao một lần nữa được khẳng định bởi lời thừa nhận thất bại từ Thượng nghị sĩ Grace Poe. 

Phát biểu trước báo giới, bà Grace Poe đã nói: “Tôi chúc mừng Thị trưởng Duterte. Ông rõ ràng là ứng cử viên dẫn đầu trong quá trình kiểm phiếu đang diễn ra”. 

Ngay cả cựu Bộ trưởng Nội vụ Manuel Mar Roxas sau đó vài tiếng đồng hồ cũng tuyên bố trước những người ủng hộ mình rằng: “Rõ ràng là Thị trưởng Duterte sẽ trở thành Tổng thống tiếp theo. Tôi chúc ngài thành công”. Trong khi đó, phát biểu tại TP Davao, ông Rodrigo Duterte khẳng định sẽ “chấp nhận sự ủy nhiệm của người dân” và cam kết nỗ lực thực hiện những chính sách mà ông đã đề ra trong quá trình tranh cử Tổng thống.

Kết quả kiểm phiếu sơ bộ cho thấy, trong số 37 triệu phiếu đã được kiểm, ông Rodrigo Duterte đã giành được 14,4 triệu phiếu, chiếm hơn 40% phiếu bầu, theo sau là cựu Bộ trưởng Nội vụ Manuel Mar Roxas với 8,6 triệu phiếu. Theo quy định bầu cử ở Philippines, người giành được nhiều phiếu bầu nhất sẽ chiến thắng. 

Tổng thống mới đắc cử của Philippines Rodrigo Duterte phát biểu trước những người ủng hộ. Ảnh: Getty Imagine.

Các nhà phân tích ngay lập tức nhận định rằng, việc chính trị gia 71 tuổi này nhận được sự ủng hộ của cử tri bởi ông theo đường lối cứng rắn. Trong quá trình tranh cử, Thị trưởng kỳ cựu TP Davao tuyên bố sẽ quét sạch tội phạm trong vòng từ 6 tháng đến 1 năm và chặn đứng nạn nghiện ma túy cũng như cho cách ly các phần tử bị nghiện ma túy. Đối với những tội phạm có tổ chức, ông Rodrigo Duterte cho biết sẽ thực thi nhiều biện pháp khác như từng làm ở TP Davao. 

Chưa hết, ông Rodrigo Duterte nhấn mạnh, nạn tham nhũng cũng sẽ được xử lý triệt để. Khi đó, giới quan sát cũng đã khuyến cáo rằng, Philippines sẽ có nhiều thay đổi nếu ông Rodrigo Duterte trở thành Tổng thống, còn đương kim Tổng thống Aquino thì cho rằng quốc gia có thể sẽ “quay lại chế độ độc tài” dưới “bàn tay sắt” này.

Trên thực tế, nhiều cử tri Philippines khi được hỏi đều cho rằng, họ lựa chọn ông chủ mới của Điện Malacanang theo nhiều tiêu chí nhưng trên hết vẫn là việc loại trừ tội phạm và giải quyết vấn đề Biển Đông bởi tội phạm đang là nỗi lo lớn nhất của Philippines chứ không phải vấn đề kinh tế. Vì thế, ngay sau khi tuyên bố chiến thắng của mình, ông Rodrigo Duterte đã có một động thái khá mạnh nhằm khẳng định những việc mình sắp làm. Đầu tiên, ông cho biết đang lên kế hoạch sửa đổi hiến pháp và dự kiến đề xuất thay đổi hệ thống lập hiến của chính phủ nước này và kêu gọi sự đồng thuận của người dân cũng như các nghị sĩ trong Quốc hội. 

Ông Rodrigo Duterte

Riêng vấn đề Biển Đông, một trong những mối quan tâm hàng đầu của không chỉ người dân Philippines mà cả cộng đồng quốc tế hiện nay, ông Rodrigo Duterte cho biết sẽ giải quyết các tranh chấp thông qua đàm phán đa phương, trong đó có sự tham gia của các đồng minh của Manila là Mỹ, Nhật Bản và Australia cũng như các nước tuyên bố chủ quyền. Tổng thống mới đắc cử của Philippines nói rằng, Trung Quốc cần tôn trọng vùng kinh tế đặc quyền 200 hải lý mà các quốc gia ven biển được hưởng theo luật pháp quốc tế và nên hợp tác với Philippines để cùng khai thác dầu khí ngoài khơi. 

Hãng AP bình luận rằng, so với chính sách về Biển Đông được đưa ra khi tranh cử là sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Trung Quốc nếu tình hình giải quyết tranh chấp vẫn không có tiến triển sau 1-2 năm nữa, lần này, ông Rodrigo Duterte đã có câu trả lời rõ ràng cho những lo lắng về việc Manila có thể thay đổi quan điểm trong việc giải quyết vấn đề ở Biển Đông. 

Những tuyên bố này cũng cho thấy, Tổng thống mới đắc cử của Philippines không hề nhượng bộ trong vấn đề Biển Đông với Trung Quốc mà càng ngày càng thấy rõ vai trò quan trọng của đàm phán đa phương trong việc giải quyết vấn đề này..