Chuyến tàu lịch sử mang hi vọng mới gắn kết hai miền Triều Tiên

• Tuyến đường đặc biệt nối hai miền Triều Tiên chính thức khởi công
• Hai miền Triều Tiên lại bắt tay vì môn đấu vật truyền thống

Kể từ sau cái bắt tay lịch sử giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Khu phi quân sự DMZ ngày 27-4 vừa qua, "một kỷ nguyên hòa bình mới đã bắt đầu" trên khắp bán đảo Triều Tiên, với những thỏa thuận hợp tác mới giữa hai nước. 

Một trong những thỏa thuận quan trọng đạt được sau 3 kỳ hội nghị thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo trong năm qua chính là dự án kết nối và hiện đại hóa hệ thống đường sắt và đường bộ xuyên biên giới giữa hai nước. Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Cho Myoung-gyon từng nhấn mạnh: "Thông qua hệ thống đường sắt được kết nối, Hàn Quốc và Triều Tiên sẽ phát triển thịnh vượng cùng nhau, củng cố nền tảng hòa bình cho Bán đảo Triều Tiên. Các chuyến tàu cũng sẽ mang lại hòa bình và thịnh vượng cho khu vực Đông Bắc Á và cả thế giới". 

Đoàn đại biểu Hàn Quốc đáp chuyến tàu đến thị trấn Kaesong, Triều Tiên sáng sớm 26-12. Ảnh: Yonhap

Và thỏa thuận ấy đã được hiện thực hóa vào những ngày cuối năm 2018, với lễ khởi công mang tính tượng trưng của dự án liên Triều hiện đại hóa và tái kết nối đường bộ và đường sắt qua khu vực biên giới diễn ra vào 10h sáng 26-12 tại thị trấn vùng biên Kaesong, Triều Tiên.

Trên con tàu hướng về miền Bắc sáng 26-12 là những gương mặt đại diện cho các nhà lãnh đạo trong Quốc hội Hàn Quốc, một số quan chức và những chuyên gia về đường bộ và đường sắt, dẫn đầu bởi Bộ trưởng Giao thông Vận tải Hàn Quốc Kim Hyun-mee và Bộ trưởng Thống nhất Cho Myoung-gyon. 

Họ chính là những người đầu tiên được ngồi lên chuyến tàu lịch sử kết nối hai miền Bán đảo Triều Tiên sau đúng một thập kỷ. Đứng đợi họ tại ga Panmun là đoàn đại biểu Triều Tiên, với sự tham gia của ông Ri Son-gwon, Chủ tịch cơ quan nhà nước phụ trách các mối quan hệ liên Triều - và Thứ trưởng Bộ Đường sắt Kim Yun-hyok.

Các quan chức của Liên Hợp Quốc và các nước láng giềng, bao gồm Nga, Trung Quốc và Mông Cổ đã cùng tham dự sự kiện này, mang theo hy vọng lớn rằng lễ khởi công sẽ đánh dấu sự khởi đầu cho một kế hoạch đầy tham vọng liên kết đường sắt liên Triều với đường sắt xuyên Siberia, nhằm hiện thực hóa tuyến đường vận chuyển từ bán đảo Triều Tiên sang châu Âu, đem lại động lực và những cơ hội lớn cho việc phát triển kinh tế khu vực.

Cần lưu ý rằng, sau khi tuyên bố Panmunjom được ký hồi tháng 4, Triều Tiên từng tỏ ý thất vọng khi tiến triển trong hợp tác kinh tế giữa hai miền chậm hơn so với dự kiến, trong khi Hàn Quốc dường như chưa sẵn sàng thúc đẩy hợp tác đầy đủ, chủ yếu do các biện pháp trừng phạt của Mỹ và cộng đồng quốc tế đối với Bình Nhưỡng. 

Vì thế, việc Ủy ban Cấm vận Triều Tiên thuộc Hội đồng Bảo an LHQ hồi tháng 11 vừa qua tuyên bố nhất trí miễn giảm một phần các biện pháp cấm vận với Triều Tiên đã giúp gỡ bỏ "thế bí" cho cả hai nước, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc khảo sát tuyến đường sắt chung được tiến hành, mở đường cho những hợp tác kinh tế trong tương lai.

Mỹ ngay sau đó cũng tuyên bố miễn trừ các biện pháp trừng phạt đơn phương mà nước này đưa ra đối với dự án khảo sát chung đường sắt liên Triều. Dựa trên những kết quả đó, vào cuối tháng 11, các chuyên gia Hàn Quốc đã thực hiện chuyến hành trình kéo dài 18 ngày vượt qua khu phi quân sự phân chia hai miền, kiểm tra 1.200km đường sắt. 

Đây là chuyến tàu kiểm tra đường sắt đầu tiên kể từ năm 2007, khi hai miền kiểm tra tuyến đường sắt dài 412km nối Kaesong đến Sinuiju dọc theo khu vực phía Tây của Triều Tiên, tạo tiền đề cho lễ khởi công quan trọng diễn ra ngay trước thềm năm 2019.

Mặc dù vậy, lễ khởi công mới chỉ được coi là một buổi ra mắt mang tính biểu tượng của dự án đường bộ và đường sắt liên kết hai miền, trong bối cảnh quá trình đàm phán phi hạt nhân hóa còn gặp nhiều bế tắc giữa các bên. Song, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in trong các tuyên bố của mình luôn cho rằng, việc cải thiện quan hệ giữa Triều Tiên và Hàn Quốc và thúc đẩy phát triển kinh tế thịnh vượng giữa hai miền sẽ là nền tảng chắc chắn cho hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên, qua đó thúc đẩy tiến trình đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Mỹ và Triều Tiên. 

Theo ông Jean Lee, Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu Wilson tại Hàn Quốc, thay vì cố buộc Triều Tiên phải thực hiện ngay lập tức các cam kết về phi hạt nhân hóa như Mỹ, Hàn Quốc lại đang theo đuổi các kế hoạch hòa giải với Triều Tiên  thông qua việc từng bước cải thiện quan hệ với quốc gia láng giềng này. Đây cũng là nền tảng quan trọng thúc đẩy các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Washington và Bình Nhưỡng. 

Một mùa xuân mới đã lan tỏa trên khắp Bán đảo Triều Tiên trong năm 2018, và thế giới kỳ vọng, những chồi non hi vọng mới sẽ theo tuyến đường nối hai miền Triều Tiên tiếp tục nảy nở và đâm chồi, trên con đường hướng đến hòa bình, thịnh vượng của Bán đảo Triều Tiên trong năm mới 2019.