ASEAN cần thúc đẩy quan hệ đối tác doanh nhân, cộng đồng và tổ chức xã hội dân sự

• WEF ASEAN 2018 góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam
• Sẽ xây dựng hệ thống chỉ báo an sinh xã hội ASEAN
• Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN tập trung phát triển phúc lợi cho phụ nữ và trẻ em

Lan Mercado là một nhà hoạt động xã hội và phát triển, với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cùng các liên minh xã hội dân sự, các phong trào về môi trường và các tổ chức quốc tế vì quyền phụ nữ. Từ năm 1999, Bà Lan Mercado đã gắn bó với Oxfam từ vị trí cán bộ chương trình làm việc trực tiếp cùng những phụ nữ và nam giới được Oxfam hỗ trợ và dần dần được bổ nhiệm các vị trí lãnh đạo cấp cao. 

Khi đề cập đến vấn đề mọi người từ mọi thành phần đều được hưởng lợi từ một nền kinh tế có sức bật, phát triển toàn diện, hướng tới con người và lấy con người làm trung tâm, bà Lan Mercado cho biết, trong khu vực ASEAN, hơn 5 thập kỷ qua, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đã tăng từ 37,6 tỷ USD vào năm 1970 lên 2,6 nghìn tỷ USD vào năm 2016, phần lớn là do sự tăng trưởng nhanh chóng của các doanh nghiệp tư nhân. 

Trong hai thập kỷ gần đây, hơn 100 triệu người đã có việc làm và hàng triệu người đã thoát nghèo. Đầu tư tăng, cơ sở hạ tầng phát triển, thương mại mở rộng và sự thịnh vượng của khu vực tăng vọt. 

Song, mặc dù nền kinh tế có bước tăng trưởng vượt bậc, hàng triệu người dân vẫn đang vật lộn trong đói nghèo. "Có một nghịch lý là: trong khi Châu Á-Thái Bình Dương có nhiều tỷ phú hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới, vẫn còn hơn 70 triệu người dân tại Đông Nam và Đông Á bị thiếu ăn. Các thành tựu kinh tế phần lớn là do các doanh nghiệp đạt được, gần như chỉ tập trung vào việc tối đa hóa lợi nhuận, đã gây ra khoảng cách ngày càng lớn giữa người giàu và người nghèo", bà Lan Mercado nói.

Theo Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á Thái Bình Dương của Liên Hợp Quốc (UNESCAP), bất bình đẳng thu nhập tại chấu Á đã tăng 20% trong vòng 20 năm qua. Các bằng chứng cho thấy rằng: bốn người đàn ông giàu có nhất Indonesia có lượng của cải nhiều hơn 100 triệu người cộng lại; số tiền mà người đàn ông giàu có nhất Việt Nam kiếm được trong một ngày nhiều hơn số tiền mà người nghèo nhất kiếm được trong 10 năm; và tại Thái Lan, 56% của cải của quốc gia thuộc về 1% người giàu có nhất. 

"Phụ nữ và trẻ em gái đang bị bỏ lại phía sau. Mặc dù họ có tiềm năng đóng góp lớn về mặt kinh tế, mức lương của phụ nữ lại vẫn thấp hơn 30% so với nam giới khi làm cùng một công việc trong khi họ còn phải đảm nhận các công việc nội trợ và chăm sóc khác nhiều hơn gấp 2,5 lần so với nam giới. 

Một nghiên cứu của Ngân hàng Phát triển Châu Á ước tính rằng nếu sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động tăng từ 57,7% lên 66,2%, thì chỉ trong một thế hệ, nền kinh tế của Châu Á có thể tăng trưởng 30%. 

Rõ ràng, chúng ta có một vấn đề chung, vậy đâu là giải pháp? Vì sự tăng trưởng và bất bình đẳng là kết quả của việc kinh doanh, chúng tôi tin rằng doanh nghiệp có tiềm năng lớn nhất trong việc thay đổi các động lực chia sẻ thịnh vượng theo hướng bao trùm và có trách nhiệm hơn. Đây không chỉ là một việc đúng đắn mà còn là định hướng của tương lai và xu hướng của nhu cầu tiêu dùng", Giám đốc vùng châu Á của tổ chức Oxfam nhấn mạnh. 

Cũng theo quan điểm của bà Lan Mercado, Ngày càng có nhiều người tiêu dùng trên khắp thế giới nói rằng họ muốn mua sản phẩm từ các công ty đạt tiêu chuẩn về đạo đức và xây dựng được các giải pháp thị trường để giải quyết các thách thức về xã hội và môi trường. 

64% người dân Đông Nam Á nói rằng họ sẽ trả giá cao hơn cho các công ty quan tâm đến các yếu tố ngoài lợi nhuận, và họ cũng chào đón các doanh nghiệp bao trùm và bền vững hơn là người dân của các quốc gia phát triển tại Châu Âu, Bắc Mỹ, Australia, và New Zealand.  

Không chỉ người tiêu dùng, các nhà đầu tư và các chính phủ cũng kêu gọi sự thay đổi, yêu cầu và thúc đẩy các thực hành kinh doanh có đạo đức và có trách nhiệm với xã hội. Đầu tư Môi trường, Xã hội và Quản trị Nhà Nước (ESG) đang tăng, và các đầu tư có tác động xã hội cũng đang thu hút sự quan tâm nhiều hơn bao giờ hết. Điều này thể hiện qua con số thực tế khoảng 3,6 tỷ USD đã được chi tại Đông Nam Á. 

Các chính phủ đang tích cực thúc đẩy các mô hình kinh doanh công bằng, đặc biệt là mô hình doanh nghiệp xã hội, bằng cách thiết lập các động lực và ưu đãi về pháp lý và tài chính mềm dẻo. 

Chẳng hạn, Thái Lan có Văn phòng Kinh tế Xã hội và miễn trừ thuế cho các doanh nghiệp xã hội; Malaysia có Quỹ Tác động Xã hội để tài trợ cho những cá nhân, tổ chức phục vụ cho lợi ích của người nghèo và những người bị tụt lại phía sau; Singapore thì tích cực hỗ trợ và hướng dẫn những cá nhân và tổ chức tương tự...

Vì thế, trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tôn trọng quyền con người và trả mức lương đủ để người lao động thực hiện các quyền này được coi là nhiệm vụ tiên quyết đối với các doanh nghiệp trên toàn cầu. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp có cơ hội để tạo ra sự khác biệt và trở nên hấp dẫn hơn đối với người tiêu dùng bằng cách áp dụng những thực hành giúp doanh nghiệp trở nên thân thiện với con người và môi trường hơn.