Số tiền gần 2.300 tỷ đồng trong đại án TISCO ở đâu (?)

• 830 tỷ đồng chưa là thiệt hại cuối cùng trong đại án TISCO
• Cựu Tổng Giám đốc TISCO “tố” Bộ Công thương không xử phạt vi phạm
• Nhìn lại những sai phạm trong “đại dự án” nghìn tỷ TISCO II khiến nhiều cán bộ bị kỷ luật

Chiều 13/4, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử 19 bị cáo trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại TISCO. 

Theo cáo trạng, năm 2007, TISCO ký với Tập đoàn Khoa học công nghệ luyện kim Trung Quốc (MCC) hợp đồng EPC trị giá 160 triệu USD để xây dựng nhà máy thép thuộc dự án mở rộng sản xuất. Nhưng do nhiều sai phạm, dự án đến nay chưa hoàn thành và TISCO đã rót vào đây 4.423 tỷ đồng. Trong số đó, có 1.404 tỷ đồng tiền vay của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) và 1.684 tỷ đồng vay của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) nên TISCO hiện chịu thiệt hại 830 tỷ đồng tiền lãi.

Bị cáo Trần Trọng Mừng, cựu Tổng Giám đốc TISCO.

Tại tòa, luật sư Trương Anh Tú (bào chữa cho bị cáo Mai Văn Tinh, cựu Chủ tịch Tổng Công ty Thép Việt Nam) hỏi đại diện TISCO về khoản tiền giải ngân này. Luật sư Tú đặt câu hỏi “Chủ đầu tư đã giải ngân hơn 4.400 tỷ đồng, nhưng mới thanh toán cho các nhà thầu hơn 2.100 tỷ đồng. Vậy số tiền 2.300 tỷ đồng còn lại đang ở đâu?”. Đại diện TISCO từ chối trả lời câu hỏi này của luật sư vì cho rằng, việc này thuộc các phòng, ban chuyên môn. Theo đại diện TISCO, hiện nay, TISCO và MCC đang đàm phán. Với các thiết bị TISCO đã thanh toán nhưng có sai khác, TISCO đang yêu cầu MCC phải hoàn trả. 

Trả lời HĐXX, đại diện TISCO cho biết, dự án này phần E (thiết kế) hơn 3 triệu USD, phần P (cung cấp thiết bị) hơn 114 triệu và phần C (xây lắp) là hơn 42 triệu USD. Trong các hạng mục EPC này, phía TISCO đã thanh toán trên 90%. Ngoài ra, đại diện TISCO khẳng định, doanh nghiệp này chưa từng có đơn yêu cầu bồi thường hoặc đơn khởi kiện trong vụ án này. Trong phiên tòa này, TISCO sẽ không có đơn yêu cầu bồi thường, mọi việc hoàn toàn phụ thuộc vào các cơ quan tố tụng.

Bị cáo Trần Văn Khâm, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc TISCO.

Trong khi cơ quan tố tụng xác định, thiệt hại của TISCO là 830 tỷ đồng, thì bị cáo Đỗ Xuân Hòa (cựu Kế toán trưởng TISCO) phản đối con số này. 

Bị cáo Hòa phân tích, 830 tỷ này là tiền lãi phải trả cho tiền vay của toàn bộ dự án gồm Mỏ sắt Tiến Bộ và Nhà máy ở Lưu Xá. Nhà máy Lưu Xá chưa hoàn thành nhưng Mỏ sắt Tiến Bộ đã đi vào hoạt động từ năm 2014. Như vậy, 830 tỷ đồng này không thể là thiệt hại của vụ án vì mỏ hoạt động tốt. Do đó bị cáo Hoà đề nghị HĐXX xem xét lại số tiền thiệt hại của vụ án.

Sáng 14/3, phiên toà tiếp tục.