830 tỷ đồng chưa là thiệt hại cuối cùng trong đại án TISCO

• Cựu Tổng Giám đốc TISCO “tố” Bộ Công thương không xử phạt vi phạm
• Nhìn lại những sai phạm trong “đại dự án” nghìn tỷ TISCO II khiến nhiều cán bộ bị kỷ luật

 

Sáng 13/4, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử 19 bị cáo trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO), gây thiệt hại số tiền 830 tỷ đồng. 

Thời gian buổi sáng, ngoài thẩm vấn các bị cáo, HĐXX dành nhiều thời gian để xét hỏi những người có quyền và nghĩa vụ liên quan đến vụ án này. Trong vụ án này, cơ quan tố tụng xác định, TISCO là nguyên đơn dân sự.

Cáo trạng của Viện KSND tối cao xác định, năm 2007, TISCO ký với Tập đoàn Khoa học công nghệ luyện kim Trung Quốc (MCC) hợp đồng EPC (thiết kế, cung cấp, xây dựng) trị giá 160 triệu USD để xây dựng nhà máy luyện phôi thép thuộc dự án mở rộng sản xuất. EPC là hợp đồng không đổi giá trị nhưng sau đó, MCC yêu cầu tăng giá và được các bị cáo tại TISCO cũng như Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) chấp thuận. 

Ngoài ra, các lãnh đạo, cán bộ tại TISCO cũng như VNS còn chọn Tổng Công ty Xây dựng Công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ thực hiện phần C (xây lắp) trong hợp đồng EPC. Thực tế thì VINAINCON không đủ năng lực thi công nên năm 2011 phải tạm dừng, hoàn trả TISCO các hạng mục chưa hoàn thành. Chính điều đó đã khiến dự án của TISCO kéo dài thời gian, gây thiệt hại 830 tỷ đồng là tiền lãi TISCO phải trả cho các ngân hàng. 

Các bị cáo tại phiên toà.

Dự án của TISCO ban đầu có vốn đầu tư 3.834 tỷ đồng cho cả việc khai khoáng và dây chuyền luyện kim. Năm 2012, các bị cáo tại TISCO và VNS đề nghị cơ quan thẩm quyền và được chấp thuận tăng tổng mức đầu tư lên tới 8.104 tỷ đồng. Ban đầu, dây chuyền luyện kim dự kiến xây dựng, chuyển giao trong 30 tháng nhưng đến nay, sau gần 14 năm nó vẫn chưa thể hoàn thành.

Trả lời HĐXX về số tiền thiệt hại 830 tỷ đồng, đại diện TISCO thừa nhận, đây là số tiền lãi đã trả cho các ngân hàng. Tuy nhiên đến thời điểm này, dự án vẫn đang triển khai nên chưa thể biết hết thiệt hại cuối cùng. 

Người đại diện theo ủy quyền của TISCO đề nghị HĐXX xem xét lại tư cách tham gia tố tụng của TISCO với lý do, TISCO đang là nguyên đơn dân sự nhưng căn cứ Bộ luật Tố tụng hình sự thì nguyên đơn dân sự phải có đơn yêu cầu bồi thường. Nhưng đến nay, TISCO chưa có đơn yêu cầu bồi thường.

Đại diện TISCO cam kết sẽ chấp hành phán quyết của Toà án nhưng đề nghị HĐXX xem xét lại số tiền thiệt hại 830 tỷ đồng. “Số tiền lãi thực tế phải căn cứ hợp đồng tín dụng và thời gian đáo hạn vẫn còn. Có nghĩa là TISCO vẫn đang vay thông thường và phải trả lãi”, đại diện TISCO nhấn mạnh. 

Chủ tọa phiên toà hỏi “TISCO có 65% vốn Nhà nước nên trong số tiền lãi phải trả có cả tiền Nhà nước. Đối với các thiệt hại khác, cơ quan tố tụng đang làm rõ theo quy định của pháp luật. Vậy TISCO có chấp nhận con số thiệt hại đó không?”. Đại diện TISCO trả lời “Vấn đề này TISCO sẽ trình bày kỹ hơn trong phần tranh luận”.

Cũng theo trình bày của đại diện TISCO tại phiên toà, doanh nghiệp này đang yêu cầu MCC tiếp tục triển khai xây dựng dự án theo đúng hợp đồng EPC đã ký.

 “Căn cứ theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, TISCO tiếp tục yêu cầu MCC triển khai thực hiện EPC vì MCC còn nhiều vướng mắc, vi phạm theo kết luận. Từ ngày 29/3, chúng tôi đã khởi động lại đàm phán để MCC tiếp tục thực hiện dự án chứ chưa chấm dứt hợp đồng”, đại diện TISCO nêu rõ.