Tiểu thuyết “Bác sỹ Jivago” lần thứ 3 được chuyển thể thành phim
Có lẽ không nhiều bộ tiểu thuyết hiện đại phải chịu cảnh đoạn trường như "Bác sĩ Jivago" của thi sĩ, nhà văn Nga xuất sắc Boris Pasternak (1890-1960). Pasternak bắt tay viết tác phẩm này từ trước chiến tranh thế giới thứ hai nhưng bản thảo đã bị cháy thành tro vì hỏa hoạn. Năm 1946, nhà văn mới bắt tay vào tái tạo lại "đứa con tinh thần" đã mất và tới năm 1956 mới hoàn thành tác phẩm.
Con đường tới độc giả của "Bác sĩ Jivago" không bằng phẳng nhưng cuối cùng cũng xuôi chèo mát mái. Người Mỹ đã dựng tiểu thuyết này thành phim từ năm 1965 và người Anh tới năm 2002 cũng chuyển thể "Bác sĩ Jivago" thành phim. Tuy nhiên, phải tới năm 2006 này, tác phẩm văn xuôi đặc sắc nhất của Pasternak mới được chính người Nga đưa lên màn ảnh. Từ ngày 10/5/2006, loạt phim 11 tập "Bác sĩ Jivago" do người Nga sản xuất sẽ ra mắt khán giả trên kênh truyền hình NTV phát đi từ Moskva.
"Bác sĩ Jivago" có tới hơn 200 nhân vật. Sách bao trùm một không gian lịch sử rộng lớn của quốc gia Xôviết, từ những năm đầu thế kỷ XX tới sau chiến tranh thế giới lần thứ hai. Nhân vật chính, bác sĩ Jivago, là một người mồ côi cha mẹ từ nhỏ, phải trải qua mọi cảnh "lửa, nước và ống đồng" từng ám ảnh xứ sở Nga la tư trong phần lớn thế kỷ trước. Và như thông lệ nghìn đời, các biến thiên thời cuộc luôn làm những người tử tế và lãng mạn như Jivago tan nát cõi lòng.
Tình yêu của anh với mỹ nhân Lara đã bị thiêu trụi trong biển lửa nhân gian, tuy nhiên, giữa trái tim hai con người sinh ra là để dâng hiến cho nhau này, tình yêu đó không một phút giây nào ngừng nôn náo. Họ không gắn bó được cùng nhau trong những thông lệ đời thường nhưng khi Jivago mất vì bệnh tim trong một chuyến xe điện ngột ngạt, Lara đã xuất hiện trong tư thế "người đàn bà xa lạ" ở đám tang chàng. Rồi giông bão thời thế cũng đã hạ sát Lara. Tuy nhiên, những người bạn tốt của họ cuối cùng đã gặp được và cưu mang cô bé Tania, giọt máu thiêng liêng mà tình yêu giữa bác sĩ Jivago và Lara đã sinh ra...
Tiểu thuyết "Bác sĩ Jivago" không chỉ miêu tả sinh động và cảm động số phận truân chuyên của cặp tình nhân Jivago và Lara cũng như những người thân yêu của họ mà quan trọng hơn là đã làm bật lên được "cái nhìn độc đáo, riêng biệt, phức tạp trước những vấn đề lớn lao của nhân loại: Tôn giáo, triết học, nghệ thuật... Những quan điểm của Pasternak, như ông tự thấy, "còn cần phải kiểm chứng và tranh luận", nhưng nhiệt tình khẳng định cuộc sống, hơi thở tự do, niềm tin vào những giá trị tinh thần tốt đẹp, khát vọng muốn được sống, được yêu và hạnh phúc... toát lên từ tác phẩm là điều rõ ràng..." (trích "Từ điển văn học" bộ mới, NXB Thế giới ấn hành năm 2005). Bộ "tự thuật tinh thần" này đã mang lại cho Pasternak giải Nobel văn học năm 1958.
Được xuất bản lần đầu ở Italia năm 1957, "Bác sĩ Jivago" ngay lập tức đã rất được ưa chuộng trên thế giới.
37 năm sau, năm 2002, những nhà làm phim Anh lại chuyển thể "Bác sĩ Jivago" thành phim. Người được chọn đóng vai Jivago là Hans Matheson. Trước khi bước vào quá trình làm phim, Matheson đã đọc kỹ lưỡng không chỉ cuốn tiểu thuyết này mà còn học thuộc lòng khá nhiều thơ của Pasternak. Nữ diễn viên Keira Knightley, người đóng vai Lara, tâm sự rằng chị đã đọc và yêu cuốn tiểu thuyết này từ bé... Người ta kể lại rằng, để thấu hiểu hơn "tâm hồn Nga" trong lúc làm việc, đoàn làm phim đã uống cạn tới 37 chai vodka Nga...
Bộ phim truyền hình 11 tập "Bác sĩ Jivago" của người Nga được dàn dựng bởi đạo diễn Aleksander Proshkin, từng rất được quen biết qua những bộ phim như "Mùa hè lạnh lẽo năm 1953", "Mikhailo Lomonosov"... Vai bác sĩ Jivago do nam diễn viên nổi tiếng Oleg Menshikov đóng: mặc dầu chỉ yêu thơ của Pasternak và dửng dưng với tiểu thuyết "Bác sĩ Jivago" nhưng anh đã hóa thân vào nhân vật của mình khá tuyệt vời. Người đóng vai Lara là gương mặt rất ăn khách trên màn ảnh Nga Chulpan Khamatova, từ bé đã đọc cuốn tiểu thuyết này... Đạo diễn Proshkin đã rất tỉ mỉ khi dàn dựng phim. Khâu trang phục cũng rất được chú trọng. Hy vọng rằng sẽ không bao lâu nữa ngay cả khán giả Việt
