Lễ cấp sắc - nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của người Dao đỏ
Ông Hoàng Hữu Toàn, gia chủ của dòng họ này cho biết: Đã hàng chục năm nay trong thôn mới lại có một lễ cấp sắc. Để tổ chức được lễ này, các gia đình trong dòng họ phải bàn bạc trước đó khoảng 1 năm, dự kiến thời gian tổ chức sao cho hợp lí không vướng vào giai đoạn bận việc đồng áng hay nương rẫy và đặc biệt các gia đình phải sẵn sàng chuẩn bị đủ các điều kiện về vật chất và tinh thần.
Một lễ cấp sắc thường diễn ra ngắn nhất trong 3 - 4 ngày đêm liên tục. Người đến tham dự càng đông thì gia chủ càng may mắn. Do vậy, trước khi tổ chức lễ cấp sắc, người Dao phải chuẩn bị đầy đủ không chỉ cả về vật chất (rượu, thịt để đãi bà con đến chia vui) mà còn về sức khoẻ và tinh thần để theo trọn nghi lễ.
Sau khi cấp sắc đàn ông Dao mới được coi là thực sự trưởng thành, người có vị trí trong xã hội. Đây là một nghi lễ bắt buộc đối với mọi người đàn ông Dao. Người Dao quan niệm rằng con người sinh ra và lớn lên phải có 3 thầy dạy dỗ mới trở thành con người có đức, có ích cho gia đình và xã hội.
Thầy thứ nhất là bố mẹ đẻ. Bố mẹ đẻ ra con cái phải dạy con tập nói tập đi, tập theo gương bề trước, học theo những điều hay, không để cho con cái mình lường biếng, ít hiểu biết, phải biết kính trên nhường dưới, có tình yêu thương con người. Thầy thứ hai là thầy cô giáo dạy chữ, biết tiếp xúc và quan hệ xã hội, biết khoa học công nghệ, biết làm người và trở thành người có ích cho xã hội.
Thầy thứ ba là thầy mo cấp sắc cho từng người để giữ gìn bản sắc của dân tộc. Thầy mo dạy bảo con cháu vạn điều tôn sư trọng đạo, kính thầy, yêu nước, yêu quê hương, không được làm điều ác, không làm những điều trái với lương tâm đạo đức...
Lễ cấp sắc là một nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa – tín ngưỡng của người Dao đỏ ở tỉnh Bắc Kạn nói riêng và của cộng đồng người Dao nói chung. Thể hiện những khát khao, mơ ước của con người về một thế giới tươi đẹp, đem đến cho mỗi con người cuộc sống ấm no hạnh phúc
