Trùm ma túy Mexico đào tẩu bằng cách nào?

Dư âm về cuộc truy lùng hai tội phạm nguy hiểm vượt ngục ở Mỹ vừa lắng dịu thì ngày 11/7, dư luận lại bất ngờ trước cuộc vượt ngục chẳng khác gì trong phim của trùm ma túy khét tiếng người Mexico Joaquin Guzman, một trong những ông trùm tội phạm có quyền lực nhất thế giới.

Cuộc đào tẩu đã buộc chính quyền Mexico mở cuộc truy lùng quy mô lớn, đồng thời khiến chiến dịch chống buôn lậu ma túy ở quốc gia Nam Mỹ này trở nên khó khăn hơn.

Chiêu vượt ngục có một không hai

Đây là lần thứ hai vượt ngục chỉ trong vòng 14 năm qua của trùm ma túy Joaquin Guzman. Cách đây 13 năm, khi đang bị giam tại nhà tù Puente Grande ở bang Jalisco (Mexico), Joaquin Guzman đã vượt ngục thành công lần thứ nhất sau khi hối lộ các cai ngục 2,5 triệu USD. Truyền thông thời điểm đó đưa tin hắn vượt ngục bằng cách trốn trong một giỏ đựng đồ giặt và được đẩy ra khỏi nhà tù bởi một người bảo vệ. Vụ việc này đã khiến 71 quan chức nhà tù phải ra tòa.

 Phải đến tháng 2/2014, các nhà chức trách Mexico mới tìm ra được manh mối của ông trùm ma túy Guzman nhờ tìm thấy được chiếc điện thoại của một trợ lý thân cận của Guzman trong một ngôi nhà cất giấu ma túy. Guzman bị bắt và được đưa về giam giữ tại nhà tù Altiplano ở miền Trung Mexico, là nơi giam giữ những tội phạm giết người, bắt cóc và ma túy nguy hiểm nhất ở Mexico.

Trùm ma túy Joaquin Guzman bị bắt hồi tháng 2/2014. Ảnh: AP.

Thế nhưng, trong lần vượt ngục thứ 2 này, Guzman không sử dụng biện pháp mua chuộc, mà dùng biện pháp khiến những nhà điều tra phải thốt lên rằng, cuộc đào tẩu lần này chẳng khác gì trên phim hành động. AP dẫn nguồn tin của Ủy ban An ninh Quốc gia Mexico cho biết, lần cuối Guzman được nhìn thấy trên camera an ninh là vào lúc 20h52’ ngày 11/7 (giờ địa phương) khi y đi vào khu vực nhà tắm ở nhà tù Altiplano. Giây lát sau khi y biến mất khỏi tầm nhìn, lính gác tiến vào và phát hiện phòng giam trống rỗng.

Theo nhà chức trách, Guzman đã trốn thoát qua đoạn đường hầm 1,5km tại khu vực nhà tắm của phòng giam. Nhà chức trách nhận định, Guzman rất có thể bắt đầu kế hoạch đào đường hầm vượt ngục của mình tại nơi giam giữ ngay khi bị bắt lại hồi tháng 2/2014, bởi lẽ để đào được cả một con đường hầm dài 1,5km và có chiều cao hơn 1,7m, kéo dài từ khu vực nhà tắm của trại giam lên tới một ngôi nhà đang được xây dựng ở gần nhà tù phải tốn khá nhiều thời gian. Điều đáng nói là khi kiểm tra hiện trường, các nhà điều tra còn phát hiện bên trong đường hầm này còn có các ống thông gió, cầu thang và một chiếc xe gắn bánh ray.

Ông trùm ma túy khét tiếng

Với việc đào đường hầm dài 1,5km trong điều kiện bị giam giữ ngặt nghèo, Joaquin Guzman được mang thêm một biệt danh mới: “Chuột chũi” cùng với nhiều biệt danh khác như “El Chapo” (Gã lùn, do Joaquin Guzman chỉ cao 1,68m), hay “ông trùm của các ông trùm”,...

Sinh năm 1956 ở bang Sinaloa, Guzman bước vào con đường buôn bán ma túy khi mới 14 tuổi. Đến những năm đầu thập niên 1990, Guzman đã trở thành trùm ma túy khét tiếng ở Mexico.

Trước khi bị bắt năm 2014, Guzman là thủ lĩnh băng đảng Sinaloa Cartel, một tổ chức buôn lậu ma túy khét tiếng và quyền lực nhất thế giới. Băng đảng này đã tuồn lậu hàng tấn cocaine từ Colombia qua Mexico tới Mỹ bằng đường hàng không, đường biển và đường bộ. Băng đảng này cũng đã thiết lập được mạng lưới phân phối trên khắp nước Mỹ…

Chính việc mở rộng hoạt động ra khắp khu vực châu Mỹ mà Ủy ban Tội phạm Chicago của Mỹ gọi Guzman là “kẻ thù số một của công chúng” do ảnh hưởng đến mạng lưới tội phạm ở Chicago. Thậm chí, Mỹ còn yêu cầu Chính phủ Mexico dẫn độ GuzmanEl Chapo về Mỹ xét xử. Tuy nhiên, do GuzmanEl Chapo cũng đối mặt với hàng loạt tội danh ở Mexico nên việc dẫn độ bị từ chối.

Đòn giáng mạnh vào chiến dịch chống buôn lậu ma túy

Việc Guzman vượt ngục thành công là một đòn giáng mạnh vào chiến dịch chống buôn lậu ma túy của Tổng thống Enrique Nieto. Chiến dịch chống buôn lậu ma túy của Mexico được triển khai từ năm 2006 dưới thời Tổng thống Felipe Calderon.

Sau khi nhậm chức  tháng 12/2012, Tổng thống Enrique Pena Nieto cũng tuyên chiến với các băng đảng buôn bán ma túy, thực hiện nhiều chiến dịch lớn trấn áp và tới nay đã bắt giữ được 75 trong tổng số 122 tên tội phạm trùm sỏ trên toàn lãnh thổ Mexico. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, với nguồn lợi nhuận khổng lồ thì ma túy vẫn là tâm điểm của cuộc chiến nóng bỏng giữa nhà chức trách Mexico với các băng đảng, đồng thời là cuộc chiến đẫm máu giữa các băng đảng ma túy với nhau.

Năm 2014, ngay khi tóm lại tên trùm khét tiếng, Tổng thống Enrique Pena Nieto mạnh miệng tuyên bố sẽ không để hắn trốn thoát lần nữa. Sau vụ việc hôm 11/7, ông Pena Nieto ra lệnh điều tra liệu có quan chức nào dính líu tới vụ tẩu thoát của El Chapo hay không. Hiện một chiến dịch truy tìm đã được triển khai tại khu vực và trên các con đường của các bang lân cận.

Các chuyến bay tại sân bay Toluca đã bị hoãn. Binh lính được triển khai tại các chốt kiểm soát ở đường cao tốc Mexico City-Toluca và tiến hành kiểm tra các ôtô và xe tải. Trong khi đó, Washington đang bày tỏ mối quan tâm đến vụ đào thoát lần 2 của Guzman. Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Loretta Lynch cho biết, Mỹ sẵn sàng làm việc với Chính phủ Mexico để truy bắt tên tội phạm nguy hiểm này.