"Khó xử" với biệt thự bỏ hoang

"Hầu hết các ngôi biệt thự, nhà vườn ở Hà Nội đều đã có chủ chứ không phải là nhà chưa bán" - đó là lời khẳng định của cả đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và Đô thị (HUD), thuộc Bộ Xây dựng cũng như Công ty cổ phần Tu tạo và Phát triển nhà.

Bỏ hoang biệt thự vì … không có tiền(?)

Theo một đại diện của HUD thì Công ty biết rõ tình hình các ngôi biệt thự vẫn bỏ hoang sau 5-6 năm xây dựng mà Báo CAND vừa phản ánh và cũng rất muốn các chủ sở hữu đến ở để có thể thu được phí bảo vệ, phí môi trường, cũng như tạo sự hoàn thiện cho bộ mặt khu đô thị như một cách làm đẹp thương hiệu.

Vì thế, Công ty đã nhiều lần gửi công văn đề nghị các chủ nhà hoàn thiện nhà để đến ở, nhưng không kết quả. Chủ của các ngôi biệt thự ở các vị trí tuyệt đẹp này - có ngôi nằm đúng một ngã tư phố Nguyễn Hữu Thọ - đều có chung lý do là… chưa có tiền!

Điều này có đáng tin cậy hay không ai cũng biết, bởi để được sở hữu một ngôi biệt thự thường phải có khả năng kinh tế như thế nào!

Theo ông Thắng, Chánh Văn phòng của HUD thì trong số chủ các ngôi biệt thự ở Linh Đàm, người của HUD chỉ đếm trên đầu ngón tay, do đa phần không có điều kiện nên đều ở chung cư.

Tuy nhiên, HUD không muốn công bố danh sách các chủ nhà bỏ hoang vì điều quan trọng là, hầu như không có thảo dân trong danh sách chủ của những ngôi biệt thự hoang phế này. Cũng vì thế mà rất khó có thể thu lại các ngôi biệt thự dù đã bỏ không nhiều năm, vì e sẽ… động chạm.

Một đại diện của chủ dự án ở Khu đô thị Mễ Trì cũng cho rằng, số biệt thự bỏ không nhiều, nhưng không thể buộc chủ nhà hoàn thiện nhà khi đã thuộc sở hữu của họ.

Theo chúng tôi được biết, việc thu hồi các ngôi nhà bỏ không sau thời gian dài hoàn toàn không phải vô phương cách. Để đảm bảo cảnh quan của khu đô thị, hợp đồng kinh tế của HUD với khách hàng qui định rõ thời gian phải đến ở sau khi mua. Vấn đề là, HUD có muốn làm hay không, vì chỉ căn cứ vào điều khoản này ghi trong hợp đồng đã đủ điều kiện.

Tuy nhiên, số lượng người của chính đơn vị chủ đầu tư sở hữu những ngôi biệt thự này cũng ảnh hưởng đến quyết định việc có kiên quyết hay không trong việc xoá bỏ nhà hoang ở những khu đất đang được coi là lý tưởng của Hà Nội.

Vị đại diện của HUD cũng cho biết, mới đây, chỉ có thanh tra của một lực lượng vũ trang tìm hiểu xem số người trong lực lượng đứng tên mua nhà và biệt thự ở đây, còn các đơn vị khác chưa thấy. Đây cũng là một biện pháp tốt mà HUD có thể phối hợp với các ngành, các cấp để thúc đẩy việc giải quyết vấn đề nhà bỏ hoang ở khu đô thị.

Chuyện không của riêng chủ nhà

Việc các ngôi biệt thự bỏ hoang khiến công tác bảo vệ an ninh trật tự ở đây thêm phức tạp. Thực tế, các ngôi nhà này đã là địa điểm tụ tập của những kẻ nghiện hút, khiến lực lượng An ninh địa phương phải vất vả thêm trong công tác bảo vệ.

Đồng chí Trần Đức Long, Trưởng Công an huyện Từ Liêm cho biết: "Các ngôi nhà bỏ hoang này không chỉ gây nên sự lãng phí tài sản xã hội, khiến công tác phòng chống dịch ở địa bàn cũng thêm… việc, vì sự hoang phế, rậm rạp của các ngôi nhà chính là nguồn gây dịch bệnh. Chúng tôi cũng không ngại khó, ngại khổ trong công tác bảo vệ bình yên cho nhân dân, nhưng rõ ràng là lực lượng Công an phải lo toan nhiều hơn, trong khi đã có khá nhiều vụ việc phức tạp cần được quan tâm. Giá mà các ngôi nhà đều có chủ ở thì sẽ đỡ đi rất nhiều".

Bà Nguyễn Thị Ngọc Huệ, một người dân ở Khu đô thị Mễ Trì Hạ bức xúc: "Tệ nạn xã hội trong các ngôi nhà hoang là nỗi lo thường trực về an ninh của những người dân chúng tôi, bởi nghiện ma túy luôn đồng hành cùng trộm cắp, thậm chí là cướp giật, án mạng".

Lý do đích thực của việc có rất nhiều ngôi biệt thự trị giá vài tỉ, thậm chí hơn chục tỉ đồng đang bị bỏ hoang tại các khu đô thị, trong bối cảnh Hà Nội luôn khó khăn trong quỹ đất giải phóng mặt bằng, chắc chắn ai cũng hiểu.

Vì thế, về quản lý nhà bỏ hoang, ông Nguyễn Mạnh Hà - Cục trưởng Cục Quản lý nhà, Bộ Xây dựng có ý kiến: Dự án xây nhà lên phải có người ở chứ không phải để bỏ hoang. Khi còn nhiều nhà bỏ không chứng tỏ nhiều người mua chưa có nhu cầu về nơi ở.

Để khuyến khích người đến ở, ngoài sự đồng bộ của cơ sở hạ tầng, Nhà nước cần có chế tài ngăn chặn tình trạng đầu cơ, tích trữ bất động sản bằng biện pháp thu thuế sử dụng đất, thuế sử dụng nhà