Hệ thống phân phối lực phanh điện tử EBD có tác dụng gì trên ôtô?
Khi di chuyển trên đường, xe luôn có những dao động qua lại và trong một số tình huống, khi biên độ dao động quá lớn, lái xe sẽ rơi vào tình huống mất kiểm soát chiếc xe. Để triệt tiêu những dao động này và giúp xe luôn cân bằng trong mọi trường hợp, công nghệ phân phối lực phanh điện tử EBD (Electric Brakeforke Distribution) đã được các nhà sản xuất ô tô cho ra đời. Vậy hệ thống này có vai trò và trách nhiệm như thế nào trong việc bảo đảm an toàn cho xe?
Nếu ABS có trách nhiệm can thiệp vào hệ thống phanh xe khi tình huống nguy hiểm đã xảy ra, thì EBD lại là thiết bị có tác dụng ngăn ngừa và triệt tiêu những nguy cơ sắp xảy đến cho xe.
Cấu tạo
EBD cũng dùng chung một số “phần cứng” với phanh ABS như cảm biến tốc độ từng bánh xe, tốc độ xe và bộ điều khiển trung tâm ECU. Ngoài ra, EBD còn sử dụng thêm một số cảm biến khác để tăng hiệu quả đánh giá tình huống.
 |
Cảm biến gia tốc ngang (Y – sensor): Đo trọng tâm của xe và kiểm tra độ trượt ngang
Cảm biến góc tay lái (SA – sensor): Đo góc đánh tay lái để đánh giá tình huống xe có trong tầm kiểm soát hay đang bị trượt.
Cảm biến tải trọng: Liên tục tính toán tải trọng của xe được phân bố như thế nào khi xe di chuyển, để tác dụng lực phanh thích hợp.
Van điều khiển thủy lực (HECU):Khác với cụm van của ABS, cụm điều khiền của EBD được bổ sung thêm các van trượt, mục đích là điều chỉnh lưu lượng dầu cho từng bánh riêng biệt, thay vì 4 bánh đều nhau như ABS.
Nguyên lý vận hành
Bộ điều khiển ECU sẽ liên tục nhận thông tin từ các cảm biến về tốc độ vòng quay, tốc độ xe, góc tay lái, tải trọng và độ nghiêng của xe. Nếu nhận thấy xe bị nghiêng quá biên độ cho phép, EBD sẽ tự động cho phanh vận hành tương thích với lực mà từng bánh cần.
Cụ thể, nếu bạn vào cua phải quá nhanh, cảm biến gia tốc ngang sẽ bắt đầu nhận thấy xe nghiêng về bên trái, cùng với đó, ECU cũng sẽ nhận được tín hiệu từ cảm biến tải trọng, thông báo trọng lượng xe đang dồn lên 2 bánh bên trái. Lúc này nếu nhận thấy xe sắp bị mất lái, dù người lái chưa đạp phanh thì hệ thống EBD vẫn chủ động can thiệp giảm tốc các bánh xe qua việc mở các van dầu thắng.
 |
Trường hợp xe cua sang phải, EBD sẽ tăng lực phanh lên 2 bánh phía trái nhiều hơn, vì trọng lượng của xe đang dồn về phía này.Nếu xe không có EBD, 4 bánh sẽ nhận được lực phanh bằng nhau khiến 2 bánh phía phải nhận nhiều phanh hơn cần thiết, việc này dẫn đến xe mất cân bằng và trượt ra khỏi đường.
 |
Trong một tình huống khác, xe thắng gấp để tránh chướng ngại vật, lúc này trọng lượng xe dồn về 2 bánh trước cộng thêm việc phải “gánh” trọng lượng của khối động cơ. ECU sẽ điều chỉnh cho bánh sau nhận nhiều lực phanh bình thường để hiệu suất phanh đạt cao nhất và quãng đường dừng xe đạt khoảng cách ngắn nhất.
Hiệu quả
Tất nhiên, EBD có khả năng dồn lực phanh cho từng bánh khác nhau, nhưng sẽ là vô nghĩa nếu bánh đó hoàn toàn bị bó cứng. Vì vậy EBD hoạt động để bổ trợ cho ABS, nếu EBD phanh đến ngưỡng bánh bị bó cứng, hệ thống ABS sẽ lập tức can thiệp để bánh đó lấy lại gia tốc, giúp tài xế vẫn làm chủ tay lái.
 |
Ngoài ra, khác với ABS, bằng việc phân phối lực thắng khác nhau lên các bánh, EBD sẽ giúp quãng đường phanh xe được ngắn hơn. Vì vậy đây là “cặp bài trùng” không thể thiếu của xe. Tuy nhiên bạn cần lưu ý xe có ABS chưa hẳn đã có EBD, nhưng xe nếu có trang bị EBD chắc chắn phải có phanh ABS.
Lời khuyên cho các bác tài khi chở thêm hành lý trong xe là nên đặt những vật nặng ở giữa, đừng để chúng chệch về bên trái hoặc bên phải, và tất cả cần được cố định chặt vào xe. Điều này sẽ khiến EBD làm việc hiệu quả hơn và khi có tình huống rủi ro xảy ra bạn cũng sẽ hạn chế được nguy hiểm.
