Tỷ giá sẽ được điều chỉnh sát với thị trường

Chủ Nhật, 03/01/2016, 06:41
Sau một năm đầy sóng gió, phá vỡ cam kết điều chỉnh không quá 2%/năm của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tỷ giá giữa USD và VND tiếp tục đối mặt với nhiều áp lực. Vì thế, NHNN đã thay đổi chiến lược bằng cách sẽ điều chỉnh lên xuống hằng ngày, thay vì neo cứng như năm 2015.

Nhất quán và kiên định mục tiêu ổn định thị trường

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết: “NHNN sẽ vẫn công bố tỷ giá nhưng khác ở chỗ tỷ giá có thể được điều chỉnh lên/xuống hằng ngày. Tỷ giá do NHNN công bố sẽ được xác định trên cơ sở: Tham chiếu diễn biến của đồng USD và một số đồng tiền trên thế giới; tham chiếu tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng; và trên cơ sở các cân đối vĩ mô, tiền tệ, mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ và chính sách kinh tế vĩ mô. Việc điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt hơn, phù hợp với bối cảnh thương mại và đầu tư quốc tế sẽ luân chuyển nhanh hơn và mạnh hơn sau hàng loạt hiệp định thương mại tự do đã được ký kết”. Việc cân nhắc mức độ tham chiếu các yếu tố nêu trên để xác định tỷ giá công bố sẽ được NHNN cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo yếu tố linh hoạt, nhưng vẫn đảm bảo yếu tố quản lý theo đúng chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý đã được xác định tại các văn bản về quản lý ngoại hối hiện hành.

Tỷ giá lên xuống hằng ngày - hết thời đầu cơ ngoại tệ.

Cách thức điều hành tỷ giá mới này sẽ cho phép tỷ giá phản ứng linh hoạt, kịp thời hơn với diễn biến trong nước và quốc tế. Bên cạnh việc điều hành tỷ giá theo cách thức mới, NHNN sẽ thực hiện các giải pháp chính sách tiền tệ đồng bộ để đảm bảo mục tiêu ổn định thị trường ngoại hối, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Tỷ giá sẽ sát thị trường hơn

Phản ứng trước cách điều hành mới của NHNN, hầu hết các NHTM đều có chung nhận định cơ chế điều hành mới sẽ giúp tỷ giá sát hơn với thị trường. Cơ chế điều hành tỷ giá mới sẽ chuyển sang cơ chế thông báo hằng ngày, và tỷ giá hằng ngày sẽ căn cứ vào cung cầu trong nước cũng như tình hình biến động của tỷ giá quốc tế. “Tôi cho rằng việc điều hành tỷ giá hằng ngày này sẽ phản ánh sát hơn các diễn biến của thị trường kể cả trong nước và quốc tế, giúp cho NHNN chủ động hơn trong việc ứng biến với các biến động của thị trường trong nước và quốc tế”, ông Đỗ Ngọc Quỳnh – Giám đốc Ban Nguồn vốn và tiền tệ BIDV nhận xét.

Ông Quỳnh cho rằng với cơ chế điều hành tỷ giá mới, việc theo dõi sát biến động hằng ngày và điều chỉnh tỷ giá hằng ngày sẽ giúp phản ứng nhanh hơn với biến động của thị trường. Trước đây, tỷ giá bình quân liên ngân hàng duy trì trong khoảng thời gian một hoặc vài tháng tùy vào mức độ tích tụ của thị trường, và trên cơ sở diễn biến tích tụ của thị trường trong khoảng thời gian đủ dài, thì NHNN mới xem xét việc điều chỉnh, nên mức độ điều chỉnh có thể rất lớn, có thể là 1% hoặc là trên 1%. Nhưng với công thức hiện tại, thì NHNN có thể điều chỉnh hằng ngày, và căn cứ vào diễn biến của thế giới thì mức điều chỉnh có thể cao hoặc thấp nhưng không có những biến động quá mạnh lên tới vài % như trước đây nữa. Vì thế, phản ứng của thị trường hay của NHNN cũng sẽ nhanh và hiệu quả hơn.

Trong khi đó, từ phía doanh nghiệp (DN), ông Nguyễn Văn Hân, Trưởng phòng Tài chính kế toán Công ty Ôtô Cửu Long TMT chia sẻ: “Là DN xuất nhập khẩu, nên chúng tôi theo dõi tỷ giá từng ngày. Vừa qua cũng được biết thông tin NHNN có thay đổi phương thức điều hành tỷ giá, chúng tôi đặc biệt quan tâm đến vấn đề làm sao để có chi phí tỷ giá tốt nhất. Khi NHNN chuyển sang phương thức điều hành tỷ giá linh hoạt, tôi cho rằng đây là việc để đảm bảo tính ổn định của tỷ giá. Bên cạnh đó, vừa qua NHNN cũng đã ban hành chính sách cho các DN mua kỳ hạn của NHTM - đó là điều rất linh động. Với DN, việc tỷ giá ổn định là rất quan trọng để có thể kiểm soát chi phí và đảm bảo hoạt động kinh doanh. Cho nên khi tỷ giá biến động thì chi phí DN bỏ ra phải tăng lên, do vậy DN rất muốn tỷ giá cố định. Do vậy phải có các phương pháp phái sinh để ổn định. Khi tỷ giá biến động như thế này, DN phải xác định được lượng diễn biến của thị trường và xác định được khoản chi phí để đưa ra giá thành sản phẩm của mình, phải kiểm soát tốt để đảm bảo giá bán và lợi nhuận cho DN. Theo phương thức mới này, DN chúng tôi cần phải đề cao và chú trọng việc theo dõi diễn biến từng ngày, và trên cơ sở đó đưa ra phương án mua kỳ hạn và dùng sản phẩm phái sinh nào cho phù hợp”.

Chuyên gia kinh tê ë- TS. Vũ Đình Ánh: Chống đô la hóa, giảm đầu cơ

- Cơ chế điều hành tỷ giá mới, tương quan giữa VND với USD sẽ được định vị như thế nào thưa ông?

- Về nguyên tắc, cơ chế điều hành tỷ giá hối đoái mới, chúng ta sẽ dựa trên mấy trụ cột:

Thứ nhất, cách xác định tỷ giá hối đoái, chúng ta gọi là tỷ giá hối đoái trung tâm dựa trên không chỉ là mối quan hệ trực tiếp giữa VND và USD như là một đồng ngoại tệ phổ biến hiện nay trong quan hệ thương mại, quan hệ đầu tư, tài chính của Việt Nam, mà chúng ta cũng sẽ tính toán tỷ giá trung tâm đó dựa trên mối tương quan giữa tỷ giá hối đoái giữa USD với một số đồng tiền chủ chốt khác, và căn cứ vào đó xác định một tỷ giá hối đoái hợp lý nhất trong mối quan hệ thương mại đa chiều của Việt Nam hiện nay.

Thứ hai, đó là việc chúng ta sử dụng tỷ giá hối đoái liên NH thực tế giao dịch hằng ngày và theo đó chúng ta sẽ công bố tỷ giá hối đoái giao dịch trung tâm đó hằng ngày. Tôi cho rằng với cách dự định điều hành như vậy cũng phản ánh các nguyên tắc thị trường hơn so với cách điều hành tỷ giá hối đoái như trước đây - khi chúng ta cũng cố định trong thời gian dài khiến tỷ giá hối đoái liên ngân hàng đó chưa phải là tỷ giá thực tế.

Thứ ba, việc công bố tỷ giá trung tâm cũng như cách xác định tỷ giá đó chúng ta cũng đưa thêm biện pháp, công cụ để tạo ra hiệu lực và khả năng can thiệp một cách hiệu quả về chính sách tiền tệ nói chung, cũng như điều hành tỷ giá hối đoái nói riêng trên thị trường tiền tệ Việt Nam. Đó sẽ là các công cụ nghiệp vụ, kể cả các công cụ phái sinh hay là chuyển hẳn quan điểm quản lý ngoại hối của Việt Nam từ quan hệ tín dụng trước đây sang quan hệ mua bán trực tiếp đồng ngoại tệ nói chung, cũng như là đồng USD, theo đó sẽ giảm được mức độ đô la hóa cho nền kinh tế.

- Đối với các nhu cầu về găm giữ, thậm chí là đầu cơ ngoại tệ để kỳ vọng một mức phá giá nào đó của VND, thì liệu rằng với cơ chế mới, tình trạng giảm  đầu cơ ngoại tệ có khả thi không?

- Với cơ chế điều hành tỷ giá mới, tình trạng đầu cơ găm giữ ngoại tệ vẫn có thể xảy ra, tuy nhiên tính chất đầu cơ sẽ thay đổi và chủ yếu tuân theo nguyên tắc, diễn biến, cân đối trên thị trường, thay vì dự báo, tâm lý kỳ vọng vào những thay đổi trong chính sách điều hành. Đối với giới đầu cơ, việc dự báo để có thể tăng cường đầu cơ đối với ngoại tệ sẽ giảm đi rất nhiều do khả năng dự báo, dự đoán sẽ khó hơn rất nhiều.

Và theo tôi, quan trọng là việc chống găm giữ và đầu cơ ngoại tệ phải đi đôi chính sách về quản lý ngoại hối, làm sao giảm thiểu vai trò, hoạt động của thị trường ngoại hối phi chính thức – còn gọi là thị trường ngoại hối đen. Thông qua đó để chuyển hoạt động mua bán ngoại tệ vào hệ thống chính thức, thì việc đầu cơ, găm giữ, sử dụng ngoại tệ một cách không hợp lý trên thị trường sẽ giảm đi rất nhiều.

Hà An

Lệ Thúy
.
.
.