Nông dân Ba Vì đua nhau bán bò sữa vì bị ép giá?
Ở trong một số tỉnh phía Nam, có thời điểm, giá thu mua sữa của các công ty xuống thấp đến mức người chăn nuôi không bán được, phải đổ sữa ra đường. Những ngày gần đây, tình trạng thu mua sữa với giá rẻ hơn rau lại xuất hiện ở Ba Vì (Hà Nội). Nhiều hộ chăn nuôi phải ngậm ngùi bán bò sữa vì không đủ tiền chi phí nuôi khi giá sữa bị rớt thảm hại.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Bình ở thôn Bặn, xã Vân Hòa, Ba Vì cho biết, gia đình ông đã có thâm niên chăn nuôi bò sữa hơn 10 năm nay, và đều ký hợp đồng thu mua với phía Công ty CP Sữa quốc tế (IDP). Nhưng hơn 1 năm trở lại đây, giá sữa bò nhà ông Bình chỉ được Công ty mua ở mức 8.000-9.500 đồng/kg, thậm chí nửa đầu tháng 9-2016, giá sữa là 6.654 đồng/kg, rẻ hơn giá một chai nước tinh khiết.
Giá sữa liên tục giảm, không đủ chi phí tiếp tục chăn nuôi, ông Nguyễn Văn Bình đã phải bán toàn bộ đàn bò sữa gồm 4 con bò cao sản với giá 130 triệu đồng (trong khi giá đầu tư 1 con bò sữa là 60-70 triệu đồng), lỗ hơn một nửa.
Tuy nhiên, qua câu chuyện với những người chăn nuôi bò sữa, chúng tôi được biết, nếu muốn giá sữa không bị mua với giá thấp, nông dân phải mua cám bò của trạm thu gom với giá đắt hơn giá thị trường từ 30.000 - 40.000 đồng/kg. Nếu không mua cám của các trạm thu gom sữa thì giá thu gom sữa sẽ còn giảm, bởi hàng loạt lý do như không đạt chất lượng, sữa bị vi sinh…
“Ở đây có luật bất thành văn, nếu không muốn bị bắt lỗi vô lý thì phải mua cám của trạm thu gom”, chị Phú bức xúc. Ông Nguyễn Duy Ước, Phó Chủ tịch UBND xã Vân Hòa cũng xác nhận, thực trạng Công ty IDP thu mua sữa của nông dân với giá thấp đã diễn ra từ giữa cuối năm 2014. Nhiều hộ chăn nuôi bị lỗ đã phải bán đàn bò sữa, tìm nghề sinh nhai khác.
“Xã cũng đã nhiều lần họp với UBND huyện Ba Vì, Công ty CP sữa IDP kiến nghị đảm bảo giá thu mua sữa cho bà con có thể ổn định sản xuất nhưng phía công ty đưa ra lý do, giá thu mua sữa thấp vì theo giá của thế giới. Công ty họ nói rằng, Việt Nam đã gia nhập WTO, TPP nên giá thu mua sữa cũng phải theo mức giá bình quân của thế giới”, Phó Chủ tịch UBND xã Vân Hoà thuật lại.
Có một thực tế là du ở Ba Vì, giá sữa thu gom rất thấp nhưng giá thu gom sữa của Vinamilk tại một số địa bàn lân cận như Vĩnh Phúc, Phú Thọ… vẫn ở mức 11.000-14.000 đồng/kg, cao hơn rất nhiều so với Công ty IDP.
Trong khi đó, Ba Vì là vùng chăn nuôi chiếm đến 60% sản lượng bò sữa của toàn TP Hà Nội, được xác định là vùng trọng điểm phát triển bò sữa. Và điều bất công đối với các hộ chăn nuôi bò sữa tại đây là việc đánh giá chất lượng sữa lại chỉ do một mình phía Công ty IDP kiểm soát. Công ty này tự lấy mẫu, phân tích và gửi kết quả tới các nông hộ chăn nuôi.
Và việc lấy mẫu có đúng quy trình hay không, kết quả có chính xác hay không cũng chỉ do phía công ty công bố. Nhiều người cho rằng không thể để tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi” như vậy xảy ra. Ông Nguyễn Duy Ước, Phó Chủ tịch UBND xã Vân Hòa khẳng định, đây là điều rất bất cập, không minh bạch, không rõ ràng nên nông dân rất bức xúc.
