Chuyện những người bắt dấu vết, mẫu vật ‘lên tiếng’

Đại tá Trương Văn Một, Trưởng Phòng KTHS Công an tỉnh Quảng Nam cho biết, phương châm làm việc của các anh là “Thận trọng, tỉ mỉ, khẩn trương, chính xác, khách quan, toàn diện”. “Đôi khi những dấu vết rất nhỏ, nhưng lại là chứng cứ quan trọng để làm nên thành công của vụ án; những mẫu vật tưởng chừng “vô tri”, song kết quả giám định sẽ là những chứng cứ pháp lý, khoa học “biết nói”, giúp cơ quan chức năng làm rõ những vấn đề cần thiết và tiến hành điều tra đúng hướng. Vì vậy công tác KTHS luôn được tiến hành cẩn trọng, đảm bảo tính pháp lý, chính xác và khoa học”, Đại tá Một tâm sự.

Khám nghiệm hiện trường một vụ trọng án.

Điển hình như việc điều tra vụ trọng án xảy ra tại xã Tam Đại, huyện Phú Ninh, Quảng Nam, gần 2 năm trước. Nạn nhân là bà Nguyễn Thị Minh Tuân (SN 1954), đang nằm ngủ thì bị một đối tượng bịt mặt dùng búa bổ củi đánh vào đầu. Sau khi bà Tuân hô hoán, thấy hàng xóm của nạn nhân đến, hung thủ vội bỏ chạy. Từ dấu vết thu thập tại hiện trường, các CBCS Phòng KTHS Công an tỉnh Quảng Nam nhanh chóng xác định, dấu vết một đôi dép “có mặt” đúng vào thời điểm xảy ra vụ án. Nhờ đó, cơ quan điều tra đã truy tìm, bắt giữ được hung thủ gây án là Huỳnh Ngọc Minh (SN 1978), con rể của bà Tuân.

Minh khai nhận, chỉ vì thù tức bà Tuân trước đây ngăn cản hôn nhân của mình nên hắn rắp tâm ra tay sát hại. Trước khi hành động, Minh lên kế hoạch, từ việc chọn thời điểm mọi người đi ngủ để hành động, đến việc bịt kín mặt để nạn nhân không thể nhận ra hắn. Nhưng hắn không ngờ, từ dấu vết đôi dép, cơ quan Công an đã vạch trần chân tướng hắn…

Tương tự, hơn 4 năm trước, Trần Văn Huynh (SN 1989) và Trần Văn Nghị (SN 1993), cùng trú xã Nga Phú, huyện Nga Sơn, Thanh Hóa, bị giết tại bãi vàng thôn Điềm, xã Tư, huyện Đông Giang, Quảng Nam. Ngay sau khi xảy ra vụ án, cơ quan điều tra gặp nhiều khó khăn trong việc rà soát, khoanh vùng đối tượng, vì khu vực phức tạp với nhiều bãi vàng và hàng ngàn người từ nơi khác đổ về.

Nhiều thông tin ban đầu cho rằng hung thủ giết người do thù tức cá nhân; một số khác khẳng định các băng nhóm đào đãi tranh giành “lãnh địa” nên thanh toán nhau. Trong khi đó, hiện trường bị xáo trộn do nhiều người hiếu kỳ đến xem, các dấu vết bị mờ, thay đổi. Tuy nhiên, các CBCS Phòng KTHS Công an tỉnh Quảng Nam vẫn tỉ mỉ khám nghiệm và cuối cùng các anh phát hiện một mặt bích (một bộ phận của máy xay đá dùng trong đào đãi vàng-NV).

Truy tìm nguồn gốc của mặt bích thì đó là của một chủ lán đào vàng và anh ta cho biết vừa bị mất trộm mặt bích này. Ban Chuyên án đưa ra nhận định, khả năng hung thủ lấy trộm mặt bích và bị các nạn nhân phát hiện nên chúng sát hại để bịt đầu mối. Kết quả khám nghiệm tử thi và các dấu vết sinh học tại hiện trường còn cho thấy hung thủ là người thuận tay trái… Từ đây, việc sàng lọc đối tượng của cơ quan điều tra trở nên dễ dàng và ngay sau đó đã bắt được hung thủ, gồm: Nguyễn Xuân Trường (SN 1994) và Hồ Văn Hải (SN 1993), học sinh lớp 11 Trường THPT Âu Cơ, huyện Đông Giang...

Ngoài khám nghiệm hiện trường, Phòng KTHS còn thực hiện các biện pháp kỹ thuật phòng ngừa tội phạm; giám định các tài liệu, chữ viết, con dấu, đường vân, dấu vết cơ học, súng đạn; giám định ma túy… Mỗi năm, đơn vị tiếp nhận hơn 100 vụ, với hàng nghìn yêu cầu giám định và đã đáp ứng 100% yêu cầu. Trong đó, nhiều nhất là giám định đường vân, giám định tài liệu, giám định ký tự đóng chìm trên kim loại. Khó khăn lớn nhất, các anh phải thường xuyên làm việc trong môi trường độc hại.

Có những vụ án buộc phải làm việc liên tục, không cho phép dừng lại nửa chừng, nhất là đối với việc khám nghiệm tử thi phục vụ cho công tác điều tra. Thế nhưng, dù bất kể phải làm việc trong môi trường nào, các anh đều tập trung cao độ vào công việc; góp phần quan trọng vào công tác điều tra, khám phá các vụ án xảy ra trên địa bàn, phòng ngừa tội phạm, ổn định tình hình ANTT địa phương...