Từ nay đến cuối năm, mỗi ngày phải cổ phần hóa gần 3 doanh nghiệp

Đây là con số được ông Đặng Quyết Tiến, Phó Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho biết khi trao đổi với báo giới về tình hình, tiến độ thực hiện cổ phần hóa DNNN trong thời gian qua. Câu chuyện cổ phần hóa DNNN chậm thì không có gì mới lạ, và đã được nhắc đến nhiều lần, cũng như nguyên nhân dẫn đến sự trì trệ này đều đã được mổ xẻ, nhưng dường như vẫn không có sự thay đổi.

Phân tích cụ thể, ông Tiến cho biết đầu tiên là do cung lớn hơn cầu, thị trường vốn, các nhà đầu tư còn thiếu, thị trường chứng khoán có hồi phục nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu. Các nhà đầu tư nước ngoài đã vào nhưng mua chưa nhiều bởi vẫn còn e ngại về việc chưa công khai, minh bạch thông tin.

“Vấn đề quan trọng nhất là minh bạch, công khai rồi nhưng số liệu có chính xác không, có đáng tin cậy không”, ông Tiến nhấn mạnh.

Để lấy được niềm tin của nhà đầu tư, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 87/NĐ-CP về giám sát tài chính, đánh giá lại nội dung công khai của DN xem có chính xác hay không. Chính phủ cũng đã đưa ra chế tài đối với việc công khai và giám sát. Tuy nhiên, ngoài khó khăn khách quan nói trên, còn nguyên nhân chủ quan đáng chú ý là vấn đề con người.

“Lãnh đạo DN vẫn e ngại, lo sợ mất vị trí, mất quyền. Đối với một số DN có nhiều tồn tại, khi cổ phần hóa, sắp xếp lại, sẽ lộ ra yếu kém gắn với trách nhiệm người đứng đầu DN, đặc biệt là trong giai đoạn vừa qua, khi rất nhiều tập đoàn, tổng công ty tham gia đầu tư ngoài ngành và kết quả đầu tư không mang lại hiệu quả. Không chỉ lo mất vị trí, lãnh đạo các DN còn sợ trách nhiệm, đây là vấn đề khó khăn nhất, dẫn tới việc tổ chức thực hiện lình xình theo”, ông Tiến khẳng định.

Trước thực tế chỉ còn chưa đầy 3 tháng mà phải “giải quyết” tới 195 DN, nhiều gấp hơn 2 lần số DN được cổ phần hóa trong 9 tháng đầu năm, đại diện Bộ Tài chính cho biết tiến độ cổ phần hóa hiện đang rất khẩn trương, con số có thể thay đổi rất nhiều trong thời gian tới. 

Tuy nhiên, cũng theo ông Tiến, việc hoàn thành kế hoạch không quan trọng bằng chất lượng cổ phần hóa. Mục tiêu đặt ra trước đó là để các bộ, ngành quyết tâm phấn đấu. Cốt lõi là phải thay đổi tư duy lãnh đạo sau cổ phần hóa, có thể phải thay đổi nhân sự, chấp nhận nguyên tắc thị trường, phải đăng ký trên thị trường chứng khoán để thị trường giám sát.

“Trong thời gian tới, cơ quan chức năng sẽ tham mưu để đưa chế tài xử lý đối với các doanh nghiệp sau cổ phần hóa nhưng chưa thực hiện quyết toán. Đồng thời, sẽ lên danh sách các đơn vị chậm cổ phần hóa, yêu cầu các đơn vị thấy vướng mắc ở đâu phải báo cáo tới cấp có thẩm quyền để tìm hướng xử lý”, ông Tiến thông tin.

Được biết, từ đầu năm đến nay, các tập đoàn, tổng công ty đã thoái vốn được gần 4.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện vẫn còn gần 18.000 tỷ đồng vốn Nhà nước chưa thoái được, trong đó, thuộc lĩnh vực ngân hàng là 11.000 tỷ đồng, bất động sản có gần 6.000 tỷ đồng. Đối với khoản đầu tư của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vào khu vực ngân hàng, có GPBank, OceanBank được xử lý xong, PVcomBank sẽ tiếp tục được xử lý sớm. Một số khoản khác đang được tiến hành thoái vốn tích cực như đầu tư của Tập đoàn Xăng dầu (Petrolimex) tại PGBank đã có phương án sáp nhập…