Phải chấm dứt kiểm tra chuyên ngành kiểu hành doanh nghiệp

• Chấn chỉnh công tác thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp
• Thủ tướng yêu cầu chấn chỉnh công tác thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp

Tại hội nghị Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam ghi nhận việc công tác kiểm tra chuyên ngành thời gian qua từng bước đã có những chuyển biến tích cực về ban hành văn bản quy phạm pháp luật và thực thi trên thực tế.

Theo đó, với việc đưa 126 thủ tục hải quan tham gia một cửa quốc gia, một cửa ASEAN, năm 2018 có kết quả toàn diện, đột phá nhất từ trước tới nay trong thực hiện cải cách lĩnh vực hải quan.

Tính luỹ kế trong 4 năm qua, số thủ tục tham gia cơ chế một cửa đã đạt 97%. Dự kiến cuối năm nay, các bộ, ngành sẽ kết nối 100% thủ tục, đạt cấp độ 4 (thanh toán chi phí) lên cơ chế một cửa. Tỷ lệ hàng hóa kiểm tra chuyên ngành đã giảm mạnh từ 35% tổng khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu xuống còn 19,1% trong vòng 3 năm.

Tuy nhiên, Báo cáo của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng chỉ ra danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành vẫn còn nhiều khi đến tháng 3-2019 còn 70.087 mặt hàng (giảm 12.611 mặt hàng). Không chỉ giảm, có bộ, ngành còn tăng số lượng mặt hàng thuộc lĩnh vực quản lý như cơ yếu, trang thiết bị y tế…

Tại hội nghị, thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá cao hoạt động của ngành hải quan trong thời gian qua, nhất là ứng dụng điện tử hóa thông quan. Tuy nhiên, hiện thủ tục hải quan vẫn còn nặng nề, liên quan nhiều bộ, ngành, chưa giải phóng được hàng khiến thông quan nhanh nhưng hàng giao chậm.

Phó Thủ tướng yêu cầu trong năm 2019 phải chấm dứt ngay tình trạng chưa ban hành mã HS, quy chuẩn, tiêu chuẩn hàng hóa nhập khẩu. Ảnh: minh họa.

Lĩnh vực kiểm tra chuyên ngành, khâu nào tư nhân có thể làm được thì để tư nhân đảm nhiệm, đảm bảo độc lập, khách quan. Phó Thủ tướng cho biết, hiện có bộ chưa bỏ được chức năng “vừa đá bóng, thổi còi” (vừa ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn kiểm tra), phối hợp hạn chế; cổng thông tin một cửa quốc gia bị nghẽn, quá tải, cán bộ gây phiền hà, nhũng nhiễu, chi phí không chính thức còn rất cao...

“Doanh nghiệp phản ánh những chuyện rất nhỏ, nhỏ với các đồng chí nhưng với doanh nghiệp là chuyện lớn lắm. Một doanh nghiệp đã lớn, cộng lại nhiều doanh nghiệp còn lớn hơn. Vì vậy, các bộ, ngành cần tiếp tục rà soát, đơn giản, cắt giảm các quy trình thủ tục kiểm tra chuyên ngành không cần thiết”, Phó Thủ tướng nêu rõ.

Đại diện của Tổng cục Hải quan cho biết, số lượng thủ tục hành chính triển khai mới chưa đáp ứng mục tiêu đề ra theo kế hoạch. Mô hình cơ chế một cửa quốc gia đang nửa tập trung, nửa phân tán.

Số thủ tục được các bộ, ngành thao tác trực tiếp trên cổng thông tin một cửa quốc gia chiếm tỷ lệ thấp 10,9%. 89,1% thủ tục còn lại chỉ tiếp nhận thông tin và trả kết quả qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, các thao tác nghiệp vụ được thực hiện tại hệ thống chuyên ngành, khả năng hỗ trợ DN còn yếu, chưa kịp thời do số lượng cán bộ nghiệp vụ thiếu.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai khẳng định, thời gian tới, các bộ, ngành địa phương cần tiếp tục cải cách, rà soát, sửa đổi bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật quy định với mục tiêu đơn giản, cắt giảm, công bố công khai rõ ràng cái quy chuẩn, danh mục mã HS. Các bộ cần đẩy nhanh tiến độ hơn nữa. Đối với những việc liên quan tới Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan là trung tâm kết nối các bộ, ngành, quy trình nghiệp vụ thống nhất các bộ, ngành nên nhiều việc phải làm.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh Nghị quyết số 02/NQ-CP nêu rõ tạo thuận lợi phải đi với chống gian lận thương mại, yêu cầu các bộ, ngành rà soát tính phù hợp, chặt chẽ trong cắt giảm thủ tục hải quan chuyên ngành.

Về phía các bộ, ngành, Phó Thủ tướng yêu cầu trong năm 2019, phải chấm dứt ngay tình trạng chưa ban hành mã HS, quy chuẩn, tiêu chuẩn hàng hóa nhập khẩu nhưng vẫn phải kiểm tra chuyên ngành, dễ nảy sinh các tiêu cực, khắc phục các yếu kém trong tổ chức thực thi công vụ. “Đây là trách nhiệm của Bộ trưởng”, Phó Thủ tướng nói rõ.