60% doanh nghiệp Nhật Bản coi Việt Nam là địa điểm đầu tư quan trọng

• Nhật Bản đầu tư 37,7 tỷ USD vào Việt Nam
• Hỗ trợ doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào thị trường Việt Nam

Cụ thể trong khi trên 63% ý kiến DN cho rằng hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, vận hành chưa minh bạch (tăng 3% so với báo cáo điều tra năm 2014), 61,1% đánh giá thủ tục hành chính vẫn còn phức tạp, gây khó khăn cho doanh nghiệp (tăng 8,4%), 53,9% doanh nghiệp cho rằng chế độ, thủ tục thuế quan vẫn còn phiền hà (tăng 2,3%) và 48,3% ý kiến cho rằng cơ sở hạ tầng như điện, vận tải, giao thông liên lạc của Việt Nam vẫn chưa hoàn thiện (tăng tới 6,1%).

Bên cạnh đó, các DN Nhật Bản cũng đưa ra những mối lo ngại là những rủi ro trong môi trường  đầu tư kinh doanh, trong đó đặc biệt là các yếu tố liên quan trực tiếp đến hoạt động đầu tư và sản xuất kinh doanh của DN như thủ tục hành chính, chính sách thuế, hệ thống pháp luật cũng như khả năng cung ứng nguyên liệu, linh kiện trong nước…

Trên 60% số DN chỉ ra vấn đề rủi ro về hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, vận hành thiếu minh bạch khiến Việt Nam rơi vào vị trí thứ 3 về độ rủi ro trong 15 quốc gia.

Khu công nghiệp Thăng Long (Hà Nội).

Theo lý giải của ông Kawada Atsusuke, Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại Hà Nội, vấn đề lớn nhất của Việt Nam hiện nay vẫn là việc giải thích luật giữa các bộ ngành, địa phương và cán bộ phụ trách không giống nhau, gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, để nâng cao năng lực cạnh tranh về chi phí, Việt Nam cần tăng cường thu mua từ các DN trong nước và quá trình này cần được thúc đẩy nhanh hơn, đặc biệt cần có chính sách để phát triển công nghiệp hỗ trợ và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia lĩnh vực này.

Một vấn đề khác nữa liên quan trực tiếp đến hoạt động đầu tư và sản xuất của các DN Nhật Bản tại Việt Nam chính là ngành công nghiệp phụ trợ của Việt Nam vẫn chưa thực sự phát triển để đảm bảo cung cấp nguyên liệu phụ tùng cho các DN Nhật Bản. “Việc cung cấp nguyên liệu, linh kiện trong ngành sản xuất chế tạo tại Việt Nam vẫn là vấn đề doanh nghiệp Nhật Bản quan ngại từ nhiều năm nay song đến giờ Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được các nhu cầu của DN Nhật Bản.

Trên thực tế, còn nhiều quan ngại, nhưng Báo cáo năm nay cũng thấy nhiều triển vọng tích cực của các DN Nhật Bản khi đặt nhiều kỳ vọng vào tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Theo Báo cáo, kỳ vọng đối với TPP về thuận lợi hóa trong thương mại và thuế quan chiếm tỷ lệ lớn nhất (66%), tiếp đó là kỳ vọng vào tiếp cận thị trường hàng hóa và quy tắc nguồn gốc xuất xứ cũng khá cao.

Bên cạnh đó, một tỷ lệ lớn (64%) các DN Nhật Bản cũng kỳ vọng vào việc đơn giản hóa các thủ tục hải quan khi Cộng đồng kinh tế ASEAN ra đời vào cuối năm ngoái, phần lớn các DN cũng kỳ vọng vào việc dỡ bỏ thuế nhập khẩu, chính sách thuế và thống nhất trong việc vận dụng, giải thích quy tắc nguồn gốc xuất xứ. Bên cạnh đó, các DN cũng đánh giá tích cực về yếu tố chi phí nhân công, tình hình chính trị, xã hội ổn định của Việt Nam cũng như quy mô thị trường và khả năng tăng trưởng của nền kinh tế.

Với những đánh giá tích cực này, Báo cáo 2015 cho thấy có tới 60% DN Nhật Bản đầu tư tại Việt Nam vẫn có kế hoạch mở rộng kinh doanh và tiếp tục coi Việt Nam là địa điểm đầu tư quan trọng và gần 59% DN hoạt động có lãi trong năm 2015.