Bài 3: Kiểm tra đâu, sai phạm đó

• Bòn rút hoa lợi từ đất nông nghiệp

Trong số 746 khu đất chưa có pháp lý để sử dụng, Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà thành phố quản lý 110 khu đất; Công ty TNHH MTV Công ích các quận, huyện quản lý 636 khu. 

Ngoài ra còn có 224 khu đất công khác đang cho các doanh nghiệp, cá nhân thuê sử dụng nhưng chây ì không trả lại khi kết thúc hợp đồng; tự ý cơi nới, xây dựng mới mà không bị ngăn chặn kịp thời dẫn đến gây khó khăn cho công tác thu hồi lại mặt bằng; sử dụng không đúng mục đích và cho người khác thuê lại để hưởng chênh lệch…

Công ty TNHH MTV Công ích quận 8 được UBND TP Hồ Chí Minh giao quản lý 72 căn nhà, bố trí cho 91 hộ sử dụng, trong đó 43 căn thuê để ở và 29 căn thuê sản xuất kinh doanh. 

Kết quả kiểm tra của Thanh tra thành phố cho thấy, khu nhà đất ở số 1, Bến Bình Đông, phường 11 với diện tích 1.071m² trước đây do Chi cục Lâm nghiệp - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố quản lý. 

Tuy vậy, khu đất mới chỉ ở tạm cho 2 hộ là công nhân viên của Ban quản lý rừng phòng hộ và phần còn lại cho Công ty TNHH XD-SX-TM-DV Bình Đông thuê sản xuất kinh doanh. Năm 2010, UBND TP Hồ Chí Minh quyết định lấy lại để giao về cho UBND quận 8 quản lý. 

Năm 2015, UBND 8 tiếp tục giao lại cho Công ty Công ích quận 8 tiếp nhận và DN này lại đồng ý cho Công ty Bình Đông tiếp tục thuê mặt bằng để sản xuất kinh doanh. 

Vòng đi vòng lại như vậy, nhưng thời điểm Thanh tra thành phố tiến hành thanh tra vào cuối năm 2017, Công ty Bình Đông vẫn chưa thèm ký hợp đồng thuê nhà với Công ty Công ích quận 8. 

Không có hợp đồng thuê, tiền thuê mặt bằng trả cho ai, giá thuê bao nhiêu mỗi tháng… là câu hỏi chưa được trả lời. Cũng do  các đơn vị được giao quá dễ dãi trong việc quản lý khu đất công này, nên hai hộ cán bộ được bố trí ở tạm tại đây cũng đã tự ý cơi nới thêm tầng, vô tư sử dụng khuôn viên đất phía trước làm nơi kinh doanh.

Những khu đất công bị sử dụng sai mục đích.

Cách đó không xa là mặt bằng số 503 đường Bến Bình Đông, Công ty Công ích quận 8 ký hợp đồng cho Công ty TNHH Mỹ thuật Cổ Lũy thuê để sản xuất kinh doanh nhưng công ty này đã đem cho công ty khác thuê lại… 

Đặc biệt, tại dự án xây dựng ở số 207-209 Bến Bình Đông, mặt bằng này gồm 2 căn nhà phố liền kề phía trước, phía sau là khu nhà 3 tầng với 10 căn hộ, trong đó có 9 căn hộ sử dụng để ở và 1 căn sử dụng sinh hoạt cộng đồng. 

Mục đích sử dụng các căn hộ này, theo chỉ đạo của UBND TP Hồ Chí Minh là kinh doanh 2 căn hộ phía trước và bố trí các căn hộ phía sau phục vụ tái định cư các dự án công ích trên địa bàn quận 8. 

Thế nhưng, Công ty Công ích quận 8 chỉ bố trí đúng đối tượng cho 1 hộ thuộc diện giải tỏa, còn lại đem bố trí cho cán bộ của công ty và cán bộ của nhiều đơn vị khác thuê để ở. 

Không chỉ có vậy, từ thời điểm thuê nhà năm 2011 đến nay, Công ty Công ích quận 8 cũng chẳng cần ký hợp đồng thuê nhà theo quy định với các hộ dân này mà chỉ làm biên bản bàn giao nhà và thỏa thuận giá thuê. 

Từ đây thắc mắc cũng được dư luận đặt ra là giá thuê bao nhiêu, tiền thuê nhà ai lấy, Nhà nước bị thiệt hại bao nhiêu trong dự án này… đều chưa được làm rõ. 

Việc sử dụng đất công một cách tùy tiện còn thể hiện qua việc Công đoàn Công ty Công ích quận 8 còn được phép tự đứng ra lấy một phần trụ sở làm việc ở số 907 Phạm Thế Hiển để liên doanh làm đại lý vé số tự chọn với một cá nhân ở bên ngoài. Nhưng theo phản ánh của người dân xung quanh, thực chất đây là cho thuê mặt bằng với giá “tượng trưng”, chỉ có 3 triệu đồng/tháng.

Ngoài tình trạng sử dụng đất công sai mục đích hoặc để bị lấn chiếm, Công ty Công ích quận 8 còn đang quản lý 14 nhà, đất chưa đưa vào sử dụng gây lãng phí lớn như mặt bằng số 1094 Tạ Quang Bửu ở phường 6 với diện tích 1.619m² nằm cạnh UBND phường; khu đất tại số 120A Mễ Cốc, phường 15 có diện tích 1.939m²; khu đất diện tích 2.364m2 tại địa chỉ số 41/2, đường Phú Định bỏ trống bị một số hộ dân xây dựng lấn chiếm làm nhà ở và lối đi… 

Trong khi quận 8, một địa bàn đang cần đến cả chục ngàn căn hộ tái định cư cho người dân theo chủ trương di dời nhà trên và ven kênh rạch của thành phố trong những năm sắp tới, thì hàng ngàn m² đất công có vị trí đắc địa, bám mặt tiền những tuyến đường giao thông chính tại địa phương lại để cho DN quản lý, sử dụng một cách vô tội vạ khiến người dân không khỏi xót xa. 

Cần chấm dứt tình trạng “của chung không ai xót” bằng cách thu hồi ngay những khu đất đang bị Công ty Công ích quận 8 bỏ hoang phí trên là thông điệp dư luận muốn gửi tới chính quyền TP Hồ Chí Minh.