Người đầu tiên vẽ ký họa chân dung Bác Hồ qua đời

Thứ Ba, 23/01/2018, 14:35

Họa sỹ Phan Kế An – người đầu tiên vẽ ký họa chân dung Bác Hồ vừa qua đời vào hồi 10g13’ ngày 21-1 tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương (Hà Nội), hưởng thọ 95 tuổi.

Tang lễ được tổ chức tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng (Số 5, Trần Thánh Tông, Phường Bạch Đằng, Q. Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội). Lễ viếng bắt đầu từ 7g30’ – 8g45’ ngày 25-1 và lễ truy điệu diễn ra từ 8g45’ – 9g15’ cùng ngày. An táng tại Gò Áng Độ, xã Đường Lâm, Thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội.

Họa sỹ Phan Kế An sinh ngày 20-3-1923 tại Hà Tĩnh. Quê quán: thôn Mông Phụ, xã Đường Lâm, Thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội ngày nay.

Họa sỹ Phan Kế An khi về già.

Ông học khoá XVIII (1944-1945) tại Trường Mĩ thuật Đông Dương và là một trong những hội viên đầu tiên của ngành hội họa - Hội Mĩ thuật Việt Nam từ năm 1957. Ông nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành khóa I và khóa II, Nguyên Phó Tổng thư ký Hội Mỹ thuật Việt Nam khóa I, Nguyên Trưởng chuyên ngành kiêm Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật Đồ họa khóa II và khóa III, Nguyên Ủy viên chuyên ngành Đồ họa khóa IV, Nguyên Ủy viên Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc khóa V.

Hoạ sĩ Phan Kế An có tài sáng tác ở nhiều thể loại và sử dụng thành thạo nhiều chất liệu như: sơn mài, sơn dầu, lụa, khắc gỗ.... Tác phẩm của Phan Kế An luôn được đánh giá cao về chất lượng nghệ thuật, ông đã được tặng giải thưởng ở Triển lãm Mĩ thuật tháng Tám năm 1946; Giải Nhất tranh đả kích Triển lãm Hội hoạ năm 1951; Giải thưởng Triển lãm Mĩ thuật Toàn quốc: Giải Nhất năm 1955, Giải Ba năm 1958 và năm 1985; Giải thưởng mĩ thuật hoạ sĩ cao tuổi Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam năm 1998. Năm 2001 hoạ sĩ Phan Kế An vinh dự được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật. 

Hồ Chủ tịch ở Việt Bắc (1970. Khắc gỗ. Bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam.

Tác phẩm tiêu biểu, gồm: Nhớ một chiều Tây Bắc, Những đồi cọ, Bác Hồ làm việc lán Nà Lừa, Hà Nội tháng 12 năm 1972, Cánh đồng bản Bắc, Gác chuông (trưng bày tại Bảo tàng Phương Đông - Liên Xô cũ), Bụi nứa miền xuôi (được trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia Hermitage).

Ngoài ký họa chân dung, Phan Kế An còn nổi tiếng trong các thể loại tranh châm biếm với bút danh Phan Kích và ký họa, ông là người đầu tiên được ký họa chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh do Trường Chinh đặt nhiệm vụ vào năm 1948, trong thời gian này ông đã sáng tác hơn 20 bức tranh về Bác, sau này được in lên báo Sự Thật số tháng 12 năm 1948. Hầu hết văn nghệ sĩ uy tín của nước ta thời đó như Nguyên Hồng, Thế Lữ, Nguyễn Công Hoan, Nguyễn Huy Tưởng, Nguyễn Tuân, Hoài Thanh, Hoàng Trung Thông,Trần Lê Văn, Quang Dũng, Hoàng Cầm, Anh Thơ đều được Phan Kế An ký họa. 

Trong cuộc đời và sự nghiệp của mình, họa sỹ Phan Kế Anh đã được Nhà nước trao tặng Huân chương Huân chương Độc lập hạng Ba; Huân chương Kháng chiến hạng Nhì; Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất. Huy chương Vì Sự nghiệp báo Nhân dân; Huy chương Vì Sự nghiệp Mỹ thuật Việt Nam; Huy chương Vì Sự nghiệp Văn học nghệ thuật.

Cốc Vũ
.
.
.