Điểm sáng minh bạch tiền công đức
Lễ hội đền Cửa Ông (trước đây gọi là đền Cửa Suốt) năm 2017 diễn ra trong 3 ngày từ 27-2 đến 1-3 (tức ngày 2, 3 và 4-2 âm lịch) với quy mô lớn và đặc biệt hơn mọi năm. Mở đầu là phần rước kiệu Đức Ông, sau đó là phần trống hội "Hào khí Đông A" do Đoàn chèo tỉnh Quảng Ninh thực hiện, thể hiện tinh thần yêu nước, đấu tranh bảo vệ giang sơn bờ cõi. Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch (VH-TT&DL), bà Vũ Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh trao bằng công nhận Di sản văn hoá phi vật thể Quốc gia Lễ hội đền Cửa Ông cho lãnh đạo TP Cẩm Phả.
Đền Cửa Ông là một trong những di tích lịch sử - văn hóa nhà Trần nổi tiếng tại vùng Đông Bắc. Đền gồm 3 khu: đền Hạ, đền Trung và đền Thượng, tạo thành quần thể kiến trúc hình chân vạc trông ra vịnh Bái Tử Long hùng vĩ. Đền thờ Đức Ông Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng, con trai thứ 3 của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn và nhiều tướng lĩnh nhà Trần có công đánh giặc, trấn ải vùng Đông Bắc.
 |
| Một số tiết mục văn nghệ khai mạc lễ hội. |
Năm 1989, đền Cửa Ông được Bộ VH-TT&DL xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia. Lễ hội đền Cửa Ông có quy mô lớn, thu hút hàng vạn lượt khách tham quan, chiêm bái. Theo bà Nguyễn Thị Phương, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Cửa Ông, trong lễ rước Đức Ông vi hành còn có đoàn rước trên biển bằng thuyền chiến, các đoàn rước đông hơn và đường rước dài hơn, các trò chơi dân gian phong phú hơn.
Năm nay, phần hội được mở rộng với nhiều trò chơi dân gian mang đậm nét văn hoá truyền thống để thu hút người dân địa phương và du khách tham gia như: Múa rồng, cờ người, bịt mắt đập niêu, bịt mắt đánh trống, đua thuyền, hát quan họ, đẩy gậy, kéo co, chọi gà… Đặc biệt, lễ hội đền Cửa Ông năm 2017 diễn ra trong không gian rộng lớn, trang trọng.
Đầu năm 2015, TP Cẩm Phả triển khai dự án cải tạo, mở rộng Khu di tích Đền Cửa Ông với mức đầu tư hơn 600 tỷ đồng. Đến nay, khu di tích được chỉnh trang, tu sửa các hạng mục đền Trung, đền Thượng, đền Hạ, mở rộng quảng trường, sân đền, trồng thêm nhiều cây xanh…
Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy những giá trị lịch sử, cảnh quan thiên nhiên, phục vụ nghiên cứu, giáo dục và quảng bá văn hoá, tạo điều kiện cho người dân, du khách đến tham quan, tìm hiểu ý nghĩa, giá trị của khu di tích, nền văn hiến của dân tộc. TP Cẩm Phả xây dựng khu vực trông xe vào lễ đền. Hệ thống dịch vụ phục vụ lễ hội sắp xếp trật tự.
Năm nay, TP Cẩm Phả tăng cường lực lượng làm công tác vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy tại khu di tích. Lực lượng tại chỗ gồm: Công an phường, dân quân tự vệ, đội bảo vệ đền, đoàn thanh niên tham gia với quyết tâm thực hiện nghiêm để đảm bảo an toàn, thoải mái cho du khách thập phương về tham dự lễ hội đền Cửa Ông.
Theo ông Vũ Quyết Tiến, Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả, từ Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017 đến nay, đền Cửa Ông đón hơn 10 vạn lượt du khách. Ngày cao điểm có khoảng 2 vạn du khách đến tham quan. Trong ngày khai hội, có hàng nghìn lượt du khách đến tham quan, vãn cảnh đền Cửa Ông.
Theo đánh giá của Bộ VH-TT&DL, đây cũng là điểm sáng trong quản lý tiền công đức. Để việc quản lý tiền giọt dầu, công đức được chặt chẽ, công khai, minh bạch, Ban Quản lý đền Cửa Ông đã thành lập các tổ công tác chuyên trách như tổ kiểm két gồm 15 thành viên do một đồng chí Phó Chủ tịch UBND phường làm tổ trưởng với sự tham gia của các thành viên là đại diện các tổ chức, đoàn thể của phường và đại diện của Phòng Tài chính, kế hoạch của UBND TP Cẩm Phả làm công tác kiểm đếm tiền và chốt biên bản. Cuối ngày, lực lượng chức năng kiểm đếm công khai số tiền công đức và có biên bản, công khai.
Năm 2016, số tiền giọt dầu, công đức tại đền Cửa Ông là hơn 39 tỷ đồng. Trong đó, 10% được sử dụng để phục vụ các hoạt động thường xuyên tại đền, còn 90% nộp ngân sách địa phương. TP Cẩm Phả đầu tư bảo quản, tu bổ, phục hồi các công trình của đền Cửa Ông.
Trước đó, tháng 1-2017, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành công văn về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước của chính quyền địa phương về tiền công đức tại các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn. Cách làm hiệu quả của đền Cửa Ông là kinh nghiệm để nhiều cơ sở tín ngưỡng khác trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và các địa phương khác nghiên cứu, thực hiện.
