Ngân hàng số: Thách thức và cơ hội

Thứ Hai, 25/01/2021, 08:41
"Chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng tạo ra hai lợi ích cơ bản là giảm thiểu chi phí giao dịch và gia tăng lợi nhuận." - Chuyên gia kinh tế- TS Ngô Trí Long khẳng định.


Giảm chi phí, tăng lợi nhuận

Là một ngân hàng luôn đặt mục tiêu chuyển đổi số lên hàng đầu, bà Đỗ Tuyết Trinh - Phó Giám đốc khối khách hàng cá nhân, Ngân hàng HDBank - cho biết, chuyển đổi số mang lại lợi ích cho cả ngân hàng và khách hàng. Đặc biệt là khách hàng ở vùng sâu vùng xa, họ có thể giao dịch được trên điện thoại với các hình thức như gửi tiết kiệm, thanh toán điện, nước, nạp thẻ điện thoại, QR code.

Chuyên gia kinh tế- TS Ngô Trí Long nhận định các ngân hàng và tổ chức tài chính cần chuyển đổi số để tiếp cận khách hàng dễ dàng với chi phí rẻ hơn, nâng cao chất lượng dịch vụ, cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, luôn đổi mới và thích ứng với chuyển đổi số ngân hàng.

"Chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng tạo ra hai lợi ích cơ bản là giảm thiểu chi phí giao dịch và gia tăng lợi nhuận", ông Long khẳng định và dẫn giải, thông thường mỗi năm, 1 ngân hàng truyền thống trung bình chỉ mở được khoảng 5 - 6 phòng giao dịch, trong khi mô hình ATM hay LiveBank (hoạt động gần như 1 phòng giao dịch tự động) lại không bị giới hạn về tốc độ mở và thời gian phục vụ (24/7).

Hay như đối với ứng dụng tiết kiệm tốc độ tăng trưởng khách hàng so với 1 chi nhánh truyền thống là 100 lần (khoảng 70.000 - 80.000 khách hàng mới/tháng), năng suất huy động cũng tăng đáng kể, khoảng 150 tỷ đồng/tháng...

Ngoài ra, ngân hàng số còn giúp kiểm soát chi phí giao dịch và vận hành ở mức thấp. Cụ thể, chi phí bình quân cho 1 giao dịch tại 1 chi nhánh truyền thống là khoảng 23.000 đồng, nhưng với LiveBank, chi phí này chỉ còn hơn 11.000 đồng/giao dịch, tương ứng giảm 50% và đối với eBank chỉ mất 2%/giao dịch, tức là chưa đến 500 đồng/giao dịch.

Tương tự, chi phí vận hành (bao gồm đầu tư và duy trì) của LiveBank chỉ bằng 20% so với một chi nhánh truyền thống. Ứng dụng công nghệ giúp gia tăng năng suất của AI Chatbot, dẫn đến giảm tải 30% cho lực lượng tổng đài trung tâm (Call Center), hay như công nghệ sinh trắc học nhận diện giọng nói (Voice Biometrics) đã giúp giảm 15% thời gian xử lý cuộc gọi...

Nhiều thách thức

Lợi ích của Ngân hàng số thì đã rõ, song, việc chuyển đổi số tại các nhà băng đang đối mặt với nhiều thách thức. Ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán - Ngân hàng Nhà nước, thông tin, hiện 95% tổ chức tín dụng đã, đang hoặc dự tính sẽ xây dựng chiến lược chuyển đổi số. Ông Dũng cũng chỉ ra 5 thách thức lớn với chuyển đổi số ngân hàng.

Đó là khuôn khổ pháp lý; Cơ sở hạ tầng: Cần xây dựng cơ sở hạ tầng số đồng bộ, tập trung, chuẩn kỹ thuật kết nối, chuẩn dữ liệu, cơ sở dữ liệu dùng chung, hạ tầng an ninh, bảo mật. Ngoài ra là sự tham gia của các công ty công nghệ tài chính (Fintech) trong hợp tác với ngân hàng, đặt ra các vấn đề như: an ninh an toàn, bảo mật thông tin...

Nói về thách thức cụ thể về an ninh, ông Nguyễn Đức Tuân, Quyền Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam - Cục An toàn Thông tin - Bộ Thông tin và Truyền thông, cảnh báo về tình trạng tấn công mạng đang diễn ra khá phổ biến. Trong đó, lĩnh vực tài chính chiếm khoảng 51% các vụ lừa đảo trên mạng trong năm 2019 (năm 2018 là 44,7%). Lợi ích tài chính là động cơ chính của tội phạm mạng chiếm đến 86%. 30% sự cố ATTT trong lĩnh vực tài chính là do cuộc tấn công ứng dụng web.

Dẫn giải về một số cuộc tấn công mạng lớn tại Việt Nam như vụ Ngân hàng MSB bị lộ 2 triệu dữ liệu khách hàng… ông Tuân nhấn mạnh, các sự cố thường gặp như: Dữ liệu không được mã hóa, phần mềm độc hại, dịch vụ bên thứ ba không an toàn, dữ liệu bị thay đổi trái phép, tấn công giả mạo… Đặc biệt xu hướng tấn công APT ngày càng gia tăng số lượng và mức độ tinh vi.

“An toàn thông tin là yếu tố then chốt và xuyên suốt, bảo đảm an toàn thông tin phải theo mô hình quản lý rủi ro. Việc bảo vệ hệ thống thông tin theo quy định đã được nêu rõ tại Luật An toàn thông tin mạng có hiệu lực từ ngày 1/7/2016 và một số văn bản dưới luật khác”, ông Tuân thông tin và đưa ra những giải pháp để đảm bảo an toàn thông tin trong quá trình chuyển đổi số như về con người: cần nâng cao nhận thức cho nhân viên, người dùng, bộ phận chuyên trách về an toàn thông tin, đào tạo, huấn luyện đội ngũ chuyên trách về an toàn thông tin, diễn tập thường xuyên về an toàn thông tin.

Đối với kỹ thuật, công nghệ: cần phân tách các vùng mạng và có phương án bảo vệ riêng cho mỗi vùng mạng, thiết lập và bảo vệ các kết nối VPN, thiết lập các hệ thống phòng chống xâm nhập cho các vùng thông tin, xác thực mạnh và chữ kí số để đảm bảo giao dịch trực tuyến, duy trì giám sát, kiểm tra, phát hiện các lỗ hổng trong ứng dụng phát triển.

Tiếp tục phát triển mạng lưới ứng cứu sự cố quốc gia, có những sự số xảy ra ở Việt Nam nhưng máy chủ lại đặt ở nước ngoài, vì vậy thiết lập mạng lưới ứng cứu này có vai trò rất quan trọng…

Hà An
.
.
.