Giải Nobel Vật lý 2018 xướng danh phát minh đột phá về laser

• Tác giả giải Nobel Y học tin tưởng công trình cứu được nhiều bệnh nhân ung thư
• Hy vọng mới về điều trị ung thư sau khi giải Nobel Y học được công bố

The Guardian ngày 2-10 đưa tin, nhà vật lý người Mỹ Arthur Ashkin, nhà vật lý người Pháp Gerard Mourou cùng nhà vật lý Donna Strickland người Canada đã xuất sắc trở thành chủ nhân của giải Nobel Vật lý 2018.

Giải thưởng năm nay được Göran K. Hansson, Tổng thư ký của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, công bố ngày 2-10 với tổng trị giá giải thưởng là 1 triệu USD.

Với việc là một trong 3 nhà khoa học được xướng danh, bà Strickland đã trở thành phụ nữ đầu tiên trong nửa thế kỷ qua được trao giải Nobel Vật lý và là người phụ nữ thứ ba giành được giải Nobel Vật lý trong lịch sử.

Chân dung 3 chủ nhân của giải Nobel Vật lý 2018. Ảnh: Nobel Assembly

Giải thưởng Nobel Vật lý năm nay được chia làm hai nửa. Cụ thể, nhà khoa học Gerard Mourou và Donna Strickland nhận một nửa giải với "phương pháp tạo ra các chùm tia laser cường độ cao cực ngắn".

Với kỹ thuật có tên "Khuếch đại xung laser cực ngắn" hay CPA, chùm laser sắc bén có thể cắt hoặc khoan lỗ qua nhiều vật liệu khác nhau với độ chính xác cực cao, ngay cả với vật chất sống. Theo The Guardian, kỹ thuật giúp thực hiện những ca phẫu thuật mắt cho hàng triệu người mỗi năm. 

Một nửa giải thưởng còn lại được trao cho nhà khoa học Arthur Ashkin với phát minh "nhíp quang học và ứng dụng trong các hệ thống sinh học".

Nhíp quang học này có chức năng giống như một máy kéo, cho phép các nhà khoa học lấy và giữ chặt các hạt, nguyên tử và phân tử bằng "ngón tay" laser.

Thiết bị có thể kiểm tra và điều khiển virus, vi khuẩn và tế bào sống khác mà không gây thương tổn, tạo cơ hội quan sát và kiểm soát sự vận hành của sự sống.

Nhà khoa học người Mỹ Arthur Ashkin sinh năm 1922, nay đã 96 tuổi. Với giải thưởng năm nay, ông trở thành người nhận Nobel Vật lý lớn tuổi nhất trong lịch sử.

Giải thưởng Nobel Vật lý năm nay được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đánh giá là "những phát minh mang tính cách mạng trong lĩnh vực vật lý laser", thúc đẩy quá trình nghiên cứu vật thể siêu nhỏ trong thời gian ngắn với tính chính xác cực cao.

Giải Nobel Vật lý năm ngoái được trao cho 3 nhà khoa học nghiên cứu tại Mỹ là Giáo sư Rainer Weiss (người Đức) của Viện Công nghệ Massachusetts, Barry C. Barish và Kip S. Thorne (người Mỹ) của Viện Công nghệ California.