Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc chính thức bắt đầu

Thứ Bảy, 07/07/2018, 09:26

Đúng 0h1' ngày 6-7, gói thuế trị giá 34 tỷ USD của Mỹ đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc chính thức có hiệu lực, mở màn cho cuộc chiến thương mại “không khoan nhượng” giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới.

Theo đó, mức thuế 25% được áp dụng với 34 tỷ USD hàng Trung Quốc bao gồm máy móc công nghiệp, thiết bị y tế và phụ tùng ôtô.

Trên chuyến bay tới Montana đêm 5-7, Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận thông tin trên, đồng thời cho biết tổng số hàng hóa Trung Quốc bị ảnh hưởng có thể lên tới 550 tỷ USD. Con số này thậm chí còn vượt xa tổng kim ngạch xuất khẩu hàng năm của Trung Quốc sang Mỹ.

Ông chủ Nhà Trắng dường như đang muốn cho Trung Quốc thấy rằng Mỹ sẽ không “xuống nước” trong cuộc chiến căng thẳng này. Reuters dự đoán, đây mới chỉ là bước đi đầu tiên của Washington trong cuộc đối đầu thương mại nhiều khả năng gây thiệt hại không những cho chính hai nền kinh tế Mỹ-Trung, mà còn đe dọa đến nền kinh tế toàn cầu.

Cuộc chiến thương mại lớn nhất trong lịch sử kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc đã chính thức bắt đầu. Ảnh: The Guardian.

Nhất là khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng một gói thuế mới trị giá 16 tỷ USD hàng hóa dự kiến sẽ tiếp tục có hiệu lực trong hai tuần tới.

Đáp trả lại động thái này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng trong buổi họp báo sáng 6-7 nêu rõ: “Sau khi Mỹ kích hoạt các biện pháp thuế chống lại Trung Quốc, các biện pháp của Trung Quốc nhằm vào Mỹ đã ngay lập tức có hiệu lực”.

Tân Hoa Xã dẫn nguồn tin Ủy ban Thuế Hải quan Trung Quốc cho biết, nước này quyết định áp thuế 25% đối với các mặt hàng nhập khẩu với tổng trị giá 34 tỷ USD của Mỹ, trong đó có hàng nông nghiệp và xe cộ.

Quyết định này có hiệu lực từ 12h ngày 6-7 theo giờ Bắc Kinh. Trước đó chỉ vài giờ, Bộ Thương mại Trung Quốc đã lên tiếng khẳng định Bắc Kinh sẽ buộc phải “tấn công ngược lại nếu cần thiết” để bảo vệ lợi ích cốt lõi của quốc gia cũng như lợi ích của nhân dân.

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng đồng thời cáo buộc hành vi áp thuế của Mỹ là “vi phạm các quy tắc thương mại thế giới”, tố cáo đây là động thái bắt đầu “cuộc chiến thương mại lớn nhất trong lịch sử kinh tế”.

Một ngày trước khi gói thuế mới có hiệu lực, hôm 5-7, CNN dẫn lời người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc Gao Feng phát biểu rằng Mỹ đang "khai chiến" với thế giới bằng những lời đe dọa áp thuế của họ.

Ông Gao Feng cũng lên tiếng đe dọa rằng mức thuế quan được đề xuất của Mỹ sẽ ảnh hưởng tới các chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu, tác động tới các công ty từ mọi quốc gia, bao gồm cả các công ty Trung Quốc và Mỹ. Trung Quốc cho biết sẽ sớm thông báo tình hình cụ thể lên WTO và cùng các nước khác bảo vệ các cơ chế thương mại tự do và đa phương.

Sự bùng nổ của cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới có thể coi là cái kết buồn cho những nỗ lực đàm phán giữa quan chức cấp cao hai nước nhằm xoa dịu căng thẳng trong suốt nhiều tháng qua.

Các cuộc đàm phán song phương đều lần lượt đi vào bế tắc khi không dàn xếp được những bất đồng liên quan đến việc Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng Trung Quốc đang thực hiện các chính sách thương mại không công bằng khiến Mỹ thâm hụt thương mại tới 375 tỷ USD mỗi năm.

Washington gần đây nhiều lần phản ứng gay gắt với các chính sách công nghiệp của Trung Quốc và việc nước này hạn chế mở cửa thị trường để ép các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ nếu muốn hoạt động tại quốc gia đông dân nhất thế giới. Bắc Kinh phủ nhận những thông tin trên và cho biết sẵn sàng tham gia cuộc chiến thương mại đến cùng.

Trong bối cảnh quan hệ kinh tế thương mại từ xưa đến nay vẫn được coi là nền tảng vững chãi cho quan hệ Trung-Mỹ, những đòn “ăn miếng trả miếng” của hai ông lớn đã tác động tiêu cực đến thị trường tài chính, bao gồm chứng khoán và tiền tệ, thậm chí ảnh hưởng tới cả hoạt động thương mại hàng hóa trên toàn cầu, từ đậu tương đến than đá, Reuters nhận định.

Quyết định thuế quan của ông Trump đã khiến thị trường tài chính thế giới chao đảo mạnh mẽ vào sáng 6-7. Theo đó, chỉ số MSCI (hiệu suất thị trường chứng khoán) khu vực châu Á - Thái Bình Dương giảm ngay 0,1%. Chỉ số này đã giảm tới 9% kể từ đầu tháng 7 đến nay cũng do các nhà đầu tư lo ngại xung đột thương mại leo thang.

Tổng Giám đốc WTO Roberto Azevedo trong một tuyên bố từng nhấn mạnh các biện pháp trả đũa thương mại Mỹ - Trung Quốc nếu không hạ nhiệt có thể dẫn tới suy thoái kinh tế toàn cầu, mà trước tiên là ảnh hưởng trực tiếp tới lợi ích của hai nước này.

Ông Robert Holleyman, nguyên Phó đại diện thương mại của Mỹ dưới thời Tổng thống Barack Obama cho biết: “Khi các mức thuế này bắt đầu có hiệu lực, rõ ràng là xung đột là có thật. Nếu chúng ta không tìm thấy một giải pháp, nó sẽ tăng tốc như một quả cầu tuyết lao xuống ngọn đồi”.

Giới chuyên gia lưu ý rằng cho dù cuộc xung đột này diễn ra dưới hình thức nào và kéo dài bao lâu thì cũng sẽ không có bên thắng cuộc. Thậm chí nếu như cuộc chiến leo thang, thiệt hại cho cả hai phía và nền kinh tế toàn cầu là rất lớn.

Ông Zarit, chuyên gia Phòng Thương mại Mỹ lên tiếng “kêu gọi hai chính phủ trở lại bàn đàm phán với mục tiêu là các cuộc thảo luận hiệu quả trên tinh thần công bằng thay vì leo thang tình hình hiện tại”.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, việc để cả hai ngồi vào bàn đám phán dường như là một điều không mấy khả thi. Rất có thể, nền kinh tế thế giới sẽ phải gánh chịu những hệ quả tiêu cực khi cuộc chiến thương mại giữa hai cường quốc bước sang một “trang mới” căng thẳng và sâu sắc

An Nhiên (Tổng hợp)