Luật phải ngăn chặn việc nhập công nghệ gây ô nhiễm môi trường

• Vì sao công nghệ lạc hậu vẫn có cửa vào Việt Nam?
• Ngăn chặn việc nhập khẩu công nghệ lạc hậu vào Việt Nam

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng cho biết, có ý kiến cho rằng thời gian vừa qua công tác quản lý công nghệ nhập khẩu vào nước ta chưa được chặt chẽ, thiếu sự phối hợp đã dẫn đến tình trạng nhiều công nghệ, thiết bị lạc hậu, tác động xấu đến sức cạnh tranh của nền kinh tế, gây ô nhiễm môi trường. Do đó luật cần quy định về thẩm định công nghệ của dự án đầu tư cũng như gắn với trách nhiệm của các cơ quan liên quan.

Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng

Ông cũng cho rằng, một số ngành, lĩnh vực vẫn sử dụng công nghệ lạc hậu; chúng ta vẫn chuyển giao công nghệ thông qua mua máy móc, thiết bị phần lớn đã lạc hậu 2 - 3 thế hệ là chính, không đi kèm với giải pháp, quy trình, bí quyết kỹ thuật... 

Trên quan điểm đó, Dự thảo Luật quy định rõ: “Dự án đầu tư có sử dụng công nghệ thuộc Danh mục công nghệ hạn chế chuyển giao và Các dự án đầu tư có nguy cơ tác động xấu đến môi trường có sử dụng công nghệ” là những dự án đầu tư phải thẩm định công nghệ. Theo đó, kết quả thẩm định công nghệ là nội dung bắt buộc trong báo cáo thẩm định dự án đầu tư trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chủ trương đầu tư.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến

Dự thảo cũng bổ sung quy định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm của các cơ quan có liên quan trong thẩm định công nghệ của dự án đầu tư và thẩm quyền thẩm định công nghệ dự án đầu tư... Ngoài ra, việc kiểm tra, giám sát công nghệ trong dự án đầu tư cũng được quy định cụ thể.

Thảo luận tại phiên họp, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cho rằng, quy định về công nghệ hạn chế chuyển giao chưa chặt chẽ và có phần nào đó mâu thuẫn với chính sách Nhà nước về chuyển giao công nghệ. “Ghi là hạn chế thì hạn chế đến mức độ nào? Hạn chế tức là vẫn được nhập và như vậy sẽ mâu thuẫn với chính sách, tạo kẽ hở cho chuyển giao công nghệ lạc hậu, gây tác hại môi trường nhập vào nước ta” – ông Chiến băn khoăn. 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân

Đại biểu đề xuất chỉ nên quy định cái gì cho phép chuyển giao và cái gì cấm chuyển giao chứ còn quy định hạn chế chuyển giao là sẽ có kẽ hở.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân yêu cầu, Luật chuyển giao công nghệ ra đời phải làm sao ngăn chặn việc đưa công nghệ, thiết bị lạc hậu, gây ô nhiễm vào nước ta. 

“Việc tiếp thu ý kiến đại biểu rất đầy đủ, từ quy định loại dự án nào phải thẩm định công nghệ đến trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước trong thẩm định cũng như việc hậu kiểm. Sau này anh đưa công nghệ gây ô nhiễm vào thì cơ quan, cá nhân phải chịu trách nhiệm” – Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.