Chuyển đổi 3 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam sang vốn đầu tư công

• Đề nghị chuyển đổi 3 dự án cao tốc bắc nam từ phương thức đối tác công tư sang đầu tư công
• Cao tốc Bắc - Nam: Việc tính toán tổng mức đầu tư phải chặt chẽ, công khai và minh bạch
• Cao tốc Bắc – Nam: Làm nhanh sẽ tránh thất thoát, lãng phí đất đai

Chiều 11/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Quốc hội làm việc tại Hội trường, thảo luận về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.

Cần công khai minh bạch và không để chậm tiến độ

Thảo luận tại hội trường, các đại biểu cơ bản ý kiến thống nhất với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết chuyển đổi 3 dự án thành phần của dự án đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 (Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây) từ đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) sang đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công; tiếp tục thực hiện đầu tư theo phương thức PPP đối với 5 dự án thành phần còn lại.

Đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc)

Đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) cho rằng, việc chuyển đổi này sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công giai đoạn 2016 – 2020 đã bố trí cho dự án. 

Theo số liệu báo cáo tới nay tiến độ giải ngân được 8.386/55.000 tỷ đồng, đạt 15,25% và theo kế hoạch vốn bố trí đến năm 2020 mới đạt khoảng 30% tổng vốn đầu tư công. Như vậy là rất chậm và không đạt tiến độ vốn đầu tư công đã bố trí giai đoạn 2016 – 2020.

Đại biểu Trần Văn Tiến cũng đề nghị, Chính phủ cần chỉ đạo thực hiện nghiêm theo Luật Đầu tư công nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch và không được để chậm tiến độ so với đầu tư bằng hình thức PPP. 

Một số đại biểu cũng đề nghị Chính phủ, Bộ Giao thông - Vận tải phải cam kết về việc bảo đảm đúng tiến độ thực hiện Dự án và cần được làm rõ trong Nghị quyết của Quốc hội, đặc biệt đối với các đoạn chuyển sang hình thức đầu tư thuộc nhóm dự án quan trọng quốc gia.

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ)

Đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) cho rằng, hiện nay hệ thống chính sách, pháp luật chưa thực sự ổn định và như vậy sẽ không có nhà đầu tư tư nhân nào dám đầu tư cả; đề nghị, Chính phủ cần rà soát và có giải pháp để tháo gỡ cho các dự án PPP để làm sao thu hút nhiều nhất nguồn lực xã hội, nguồn lực quốc tế cho đầu tư phát triển.

Tại sao 3 dự án cũng “thuyết phục”, 8 dự án cũng “thuyết phục”?

Thảo luận về dự án, Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho rằng, sau gần 3 năm được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông lại được trình Quốc hội để bàn xem đầu tư theo hình thức nào. Mục tiêu đến năm 2021 cơ bản hoàn thành dự án chắc chắn không đạt. Định hướng 530/654km, chiếm 81% chiều dài dự án, đầu tư theo hình thức đối tác công tư không thành công. 

Đại biểu cũng đồng ý đề nghị chuyển đổi hình thức đầu tư 3 dự án nêu trên nhưng vẫn đặt ra vấn đề: "5/8 dự án còn lại tiếp tục triển khai đầu tư theo hình thức đối tác công tư, nhưng với thực tế hiện nay và khả năng cho vay của ngân hàng như Chính phủ báo cáo, thì không có gì bảo đảm sẽ lựa chọn được nhà đầu tư".

 Đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) thì đặt hàng loạt câu hỏi: Khi làm báo cáo khả thi, trình chủ trương đầu tư thì chính xác đến độ nào, ai chịu trách nhiệm? Lúc đầu nói đa số dự án đầu tư PPP là thuyết phục, lúc trình chuyển đổi cả 8 dự án cũng nói là thuyết phục, bây giờ chỉ trình 3 dự án chuyển đổi thì cũng thuyết phục. Tới đây 5 dự án vẫn là PPP không biết khi triển khai sẽ thế nào?

Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) thì nói việc chuyển hình thức đầu tư này, nguyên nhân dù khách quan hay chủ quan đều ảnh hưởng đến chủ trương của Đảng và Nhà nước trong thu hút nguồn lực xã hội để xây dựng cơ sở hạ tầng, và đề nghị làm rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân trong tham mưu, đề xuất dự án.

Đại biểu Đặng Thuần Phong (Bến Tre) thì hoài nghi: "Mấy năm sau 5 dự án này mà không làm được PPP thì liệu có chuyển sang đầu tư công không?".