Không thực hiện nghiêm Chỉ thị 16, dịch còn bùng phát mạnh

• Sáng 16/7, thêm 1.438 ca mắc COVID-19
• Việt Nam có 3.416 ca mắc COVID-19 trong ngày, chạm mốc 41 nghìn ca bệnh
• Bộ Y tế bác thông tin sai sự thật về nguồn gốc dịch COVID-19

Đây là đánh giá của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tại Hội nghị giao ban trực tuyến công tác phòng chống dịch toàn quốc, kết nối đến gần 130 điểm cầu trong cả nước vào sáng nay 16/7.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, trong thời gian qua nhiều biện pháp phòng chống dịch quyết liệt đã được triển khai. Tuy nhiên, tại một số địa phương, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông, miền Tây Nam Bộ đang đối mặt với sự bùng phát dịch COVID-19 hết sức phức tạp. Trong những ngày tới, có thể gia tăng nhiều trường hợp mắc mới, có nhiều trường hợp sẽ có khả năng tử vong.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: Trần Minh)

Theo nhận định, đợt dịch này sẽ kéo dài hơn so với các đợt dịch trước, gây tác động trên diện rất rộng, ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến đời sống, phát triển kinh tế xã hội nhất là các tỉnh, thành phố khu vực miền Nam.

Nếu như các đợt dịch trước chỉ một đến một tháng rưỡi là kết thúc. Đợt dịch lần này, biến chủng Delta lây lan nhanh, tốc độ tấn công tăng gấp 2-3 lần so với các đợt dịch trước. 

Do tốc độ bám dính của biến chủng Delta đối với tế bào vật chủ, khả năng nhân lên nhanh với số lượng lớn trong tế bào dẫn đến việc phá huỷ tế bào, phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh trong thời gian ngắn. Chu kỳ lây nhiễm hiện nay chỉ còn 2 ngày chứ không phải 5 ngày như trước đây.

Vây nên, dù đã triển khai chống dịch quyết liệt, rất cố gắng, nhưng kết quả chưa được như mong muốn. Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, việc thực hiện Chỉ thị 16 tại một số địa phương chưa nghiêm túc, chưa đầy đủ, chưa quyết liệt, nhiều khi còn chần chừ, nấn ná. 

Người dân đi lại vẫn nhộn nhịp, cửa hàng siêu thị vẫn mở dù Chỉ thị 16 quy định chỉ mở các dịch vụ thiếu yếu như thực phẩm, thuốc men. Chợ vẫn họp đông thì không thể chấm dứt chuỗi lây nhiễm được. Các khu công nghiệp cũng chưa thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Bộ Y tế.

Có địa phương chưa kiểm tra, chưa giám sát, chưa xét nghiệm, đặc biệt là tâm thế chuẩn bị cho tình hình dịch lan rộng kéo dài còn rất lần chần. Một số nơi vẫn còn trông chờ vào Trung ương, ngại mua sắm. 

Vì thế, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đề nghị các địa phương đánh giá, rà soát lại các kịch bản đã đưa ra, chuẩn bị cho tình hình dịch phức tạp hơn.

Bộ trưởng Bộ Y tế cũng thông tin về một số thay đổi cơ bản trong phòng chống dịch hiện nay.

Đó là giảm thời gian cách ly, theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long dù có rủi ro nhưng chấp nhận rủi ro ở mức thấp. Đồng thời thí điểm cách ly F1 tại nhà, có thể áp dụng theo hướng dẫn của Bộ Y tế nếu đảm bảo các tiêu chí, thay đổi trong xét nghiệm.

Người dân TP Hồ Chí Minh chờ lấy mẫu xét nghiệm.

Trước đây chủ yếu sử dụng xét nghiệm PCR, giờ thay đổi sử dụng test nhanh là chính, để tối ưu hóa vấn đề xét nghiệm, trả kết quả nhanh, đưa F0 ra khỏi cộng đồng càng nhanh càng tốt. Lý do vì đặc tính virus phát tán mạnh, một người nhiễm, là cả gia đình và những người có tiếp xúc gần có thể bị nhiễm.

Đặc biệt để tiết kiệm test nhanh, Bộ Y tế kiến nghị có thể gộp mẫu trong test nhanh, nhất là TP Hồ Chí Minh nơi có tỷ lệ nhiễm cao, đặc biệt là khu vực có diễn biến phức tạp thì có thể sử dụng test nhanh gộp 3-5 mẫu trong một test.

Điều này vừa tiết kiệm vừa đảm bảo tốc độ, đảm bảo độ nhạy gần tương đương mẫu đơn. Tuy nhiên, ông Long cũng lưu ý với vùng nguy cơ cao không nên gộp quá nhiều mẫu test nhanh chỉ nên gộp tối đa là 5.

Liên quan đến công tác điều trị bệnh nhân COVID-19 với số lượng rất lớn hiện nay, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, nếu bệnh nhân không triệu chứng có 2 lần xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 hoặc 2 lần xét nghiệm dương tính nhưng chỉ số nồng độ virus thấp (giá trị CT >=30), thì được xuất viện vì khả năng lây ra cộng đồng hầu như không có. Tuy nhiên, các trường hợp này vẫn phải theo dõi, giám sát y tế tại nơi lưu trú trong 14 ngày.

Với trường hợp dương tính SARS-CoV-2 phát hiện tại cộng đồng, nếu giá trị CT>=30 thì chuyển đến cơ sở y tế và lấy mẫu xét nghiệm lần 2 sau 24h. Nếu kết quả xét nghiệm lần 2 âm tính hoặc dương tính nhưng giá trị CT>=30 thì bệnh nhân được xuất viện và thực hiện theo dõi, giám sát y tế như trên.

Bộ Y tế cũng đã tổng kết hơn 400 trường hợp tái dương sau khi ra viện và không ghi nhận trường hợp nào lây lan ra cộng đồng. Vì vậy, khi các địa phương phát hiện trường hợp tái dương tính trong cộng đồng, không phải thực hiện các biện pháp cách ly, xử lý ổ dịch. Các trường hợp này cần tiếp tục theo dõi y tế, nếu xuất hiện triệu chứng thì liên hệ ngay với cơ sở y tế để được chăm sóc, theo dõi.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, những thay đổi trong điều trị này giảm được thời gian nằm viện của bệnh nhân không triệu chứng và bệnh nhân nhẹ để tập trung điều trị bệnh nhân nặng tại các cơ sở điều trị.