Cần Thơ và chiến lược tăng cường khả năng "chống chịu" trong những thập kỷ tới

Thứ Năm, 13/07/2017, 08:16
Là thành phố trung tâm vùng châu thổ Cửu Long, Cần Thơ được xác định là thành phố tiên phong, có điều kiện giữ vai trò đầu tàu trong việc thiết lập, lan rộng khả năng chống chịu trong vùng; góp phần thúc đẩy quá trình chống chịu cho các đô thị Việt Nam, nhằm đảm bảo cho sự phát triển bền vững trong tương lai. 

Cần Thơ chính thức là thành viên của “Chương trình 100 thành phố có khả năng chống chịu” (gọi tắt là Chương trình 100RC) từ tháng 5-2016. 

Tại hội thảo “Triển khai xây dựng chiến lược tăng cường khả năng chống chịu tại Cần Thơ”, do UBND thành phố phối hợp với Chương trình 100RC tổ chức vào cuối tháng 6 vừa qua, các chuyên gia tập trung bàn thảo xây dựng chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho Cần Thơ thời gian tới.
Chương trình 100RC sẽ giúp TP Cần Thơ có nhiều cơ hội chống chịu trước những mối đe dọa trong thế kỷ mới.

PGS-TS Nguyễn Hiếu Trung, Trưởng khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên (ĐH Cần Thơ), Chánh Văn phòng dự án “100 thành phố có khả năng chống chịu” tại TP Cần Thơ (CRO) chia sẻ: “Cũng như các thành phố khác, Cần Thơ đang đối mặt với các nguy cơ, thách thức nội tại như: dân số tăng nhanh, tập trung ở khu vực đô thị và các khu công nghiệp; quản lý, sử dụng tài nguyên thiên nhiên, cơ sở hạ tầng chưa phù hợp và chưa theo kịp tốc độ phát triển. Các tác động bên ngoài như việc sử dụng nước từ thượng nguồn chưa hợp lý; kết cấu nền đất yếu; thời tiết cực đoan do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nước biển dâng dẫn đến tình trạng hạn, mặn, ngập lụt ở đô thị, hiện tượng sụt lún, xói lở đất… làm ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh kế của người dân. Vì vậy, Cần Thơ phải là thành phố có khả năng chống chịu trong tương lai”.

Theo ông Amit Prothi, Phó Giám đốc Chương trình 100RC khu vực châu Á Thái Bình Dương, Giám đốc Chương trình 100RC phụ trách Cần Thơ, nhiều thành phố đô thị hóa quá nhanh, cộng thêm ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đã tác động lớn đến các đô thị và ngày càng nặng nề hơn so với thế kỷ trước. Các thành phố dễ bị tác động bởi ngập lụt, động đất, dịch bệnh. Ngoài ra, còn dễ bị tổn thương trước các áp lực thiếu nguồn nước, ô nhiễm môi trường, thất nghiệp, nghèo đói… 

Chương trình 100RC sẽ hỗ trợ các thành phố mạnh mẽ hơn trước các áp lực này. Khả năng chống chịu đô thị rất rộng lớn. Đó cũng là khả năng chống chịu của cá nhân, cộng đồng, tổ chức doanh nghiệp và hệ thống ở một thành phố tồn tại, thích ứng và phát triển… 

“Cần Thơ nên tự hào là 1 trong 100 thành phố tham gia Chương trình 100RC, đây là mạng lưới toàn cầu được lựa chọn trên hàng nghìn đơn yêu cầu tham gia của các thành phố trên thế giới”, ông Amit Prothi nhấn mạnh.

Theo PGS-TS Nguyễn Hiếu Trung, Chánh Văn CRO, Cần Thơ đã học được những bài học khó khăn về nhu cầu xây dựng khả năng chống chịu trong thành phố. Các thách thức thành phố phải đối mặt do lũ lụt từ mưa lớn, nước biển dâng sẽ tiếp tục gia tăng vì biến đổi khí hậu và sẽ gây thiệt hại cho khu vực. Đã đến lúc, phải đánh giá, tìm giải pháp cho thực tiễn thay đổi của thế kỷ 21. 

Với sự cam kết mạnh mẽ của lãnh đạo thành phố, sự hợp tác của các sở, ngành, Cần Thơ có nhiều cơ hội để xây dựng thành công khả năng chống chịu trước những mối đe dọa thời gian tới. Quá trình xây dựng chiến lược chống chịu đòi hỏi phải có sự tham gia mạnh mẽ, liên tục của Tổ công tác kỹ thuật của thành phố nhằm thực hiện tốt việc đánh giá khả năng chống chịu và xác định các hành động ưu tiên, tạo đà cho các nỗ lực xây dựng khả năng chống chịu trong tương lai.

Ông Đào Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ cho rằng, để đạt được mục tiêu đến năm 2030 trở thành thành phố đồng bằng cấp quốc gia, văn minh, hiện đại, sáng - xanh - sạch - đẹp, Cần Thơ phải từng bước vượt qua các khó khăn do quá trình đô thị hóa nhanh dẫn đến các hệ lụy về kinh tế, xã hội, môi trường, cùng với tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu và nước biển dâng… 

Thực hiện dự án “100 thành phố có khả năng chống chịu”, Cần Thơ đã thành lập Ban Cố vấn dự án gồm lãnh đạo các sở, ngành của thành phố, các chuyên gia và các nhà khoa học có nhiều kinh nghiệm và tâm huyết cho sự phát triển bền vững của Cần Thơ và vùng ĐBSCL.

Chương trình 100RC do Quỹ Rockefeller (Hoa Kỳ) tài trợ với 100 thành phố thành viên trải rộng ở 49 quốc gia với 27 ngôn ngữ khác nhau. Việt Nam có 2 thành phố nằm trong Chương trình này là Đà Nẵng và Cần Thơ.

Mỗi thành phố trong Chương trình 100RC sẽ nhận được các hình thức hỗ trợ, gồm: Hướng dẫn tài chính và hậu cần cho việc thiết lập vị trí Chánh văn phòng về khả năng chống chịu; hỗ trợ kỹ thuật để xây dựng chiến lược chống chịu; tiếp cận các giải pháp, các nhà cung cấp dịch vụ và các đối tác từ khu vực tư nhân và tổ chức phi Chính phủ để triển khai chiến lược; với tư cách thành viên trong mạng lưới 100RC toàn cầu, các thành phố có thể học hỏi, hỗ trợ kinh nghiệm lẫn nhau. Chương trình 100RC thuê Tổ chức ISET (Viện chuyển đổi môi trường và khí hậu quốc tế), hỗ trợ thành phố xây dựng chiến lược tăng cường khả năng chống chịu tại Cần Thơ và triển khai thực hiện chiến lược này.

Tháng 11-2015, Cần Thơ nộp đơn tham gia Chương trình 100RC, đến tháng 5-2016 được chọn là 1 trong 100 thành phố thành viên. UBND thành phố cũng có quyết định thành lập Văn phòng CRO. Chương trình 100RC dự kiến cuối năm 2018 sẽ công bố chiến lược tăng cường khả năng chống chịu tại Cần Thơ. 

Đức Văn - A. Kha
.
.
.