Bổ sung hơn 23.000 tỷ đồng xây dựng cao tốc Bắc - Nam phía Đông

• Chuyển đổi 3 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam sang vốn đầu tư công
• Cao tốc Bắc - Nam: Việc tính toán tổng mức đầu tư phải chặt chẽ, công khai và minh bạch
• Chốt phương án chuyển đổi đầu tư dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông

Nghị quyết quy định, chuyển đổi từ phương thức đối tác công tư (PPP) sử dụng một phần vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) sang đầu tư công sử dụng toàn bộ vốn NSNN đối với 3 dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây và bổ sung vốn đầu tư không quá 23.461 tỷ đồng bằng nguồn NSNN.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày cho biết, một số ý kiến không tán thành việc chuyển đổi đầu tư đối với 2 dự án Mai Sơn - QL.45 và Phan Thiết - Dầu Giây và cho rằng 2 dự án này có tiềm năng, khả thi nhất để thực hiện theo phương thức đối PPP. Đề xuất chuyển đổi của Chính phủ cũng chưa phù hợp với tinh thần của dự án Luật PPP. Việc chuyển đổi sẽ làm tăng nợ công, mất cân đối trong điều hành chính sách đầu tư vốn trung hạn mà Quốc hội đã phê duyệt.

ĐBQH biểu quyết tại hội trường.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), cho rằng, dự án đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết không có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển, do đó, cần thiết phải chuyển đổi từ phương thức đầu tư PPP sang đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công. Đối với 2 dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây, việc chuyển đổi sang đầu tư công là cần thiết, cấp bách nhằm sớm giải quyết nhu cầu giao thông lớn (nhu cầu vận tải lớn nhất trong 11 dự án thành phần) do kết nối với cửa ngõ các trung tâm kinh tế, chính trị lớn nhất của cả nước (Hà Nội và TP Hồ Chí Minh).

Đồng thời, 2 dự án này mặc dù đã có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển, nhưng có tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia ít, cần huy động số vốn ngoài ngân sách lớn, nhất là vốn tín dụng, vì vậy việc lựa chọn được nhà đầu tư có thể gặp khó khăn.Việc chuyển đổi 2 dự án thành phần này sang phương thức đầu tư côngsẽ bảo đảm khả năng thành công cao hơn cho các dự án thành phần.

Đối với 5 dự án thành phần còn lại sẽ tiếp tục đầu tư theo phương thức PPP để bảo đảm tính nhất quán trong thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước, bảo đảm tính hiệu quả,đồng thời tạo điều kiện tối đa cơ hội đầu tư, kinh doanh cho khu vực tư nhân, dành ngân sách nhà nước bố trí cho các nhu cầu thiết yếu, cấp bách khác.

Nhiều ý kiến đề nghị xem xét, làm rõ tác động và khả năng cân đối vốn trong giai đoạn sau nếu bổ sung 23.461 tỷ đồng vốn nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 để chuyển đổi các dự án thành phần từ PPP sang đầu tư bằng vốn đầu tư công trong khi nhu cầu đầu tư các lĩnh vực khác cũng rất cần thiết, cấp bách.

Toàn cảnh hội trường.

UBTVQH giải trình như sau, theo nguyên tắc bố trí vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn quy định tại Điều 51 Luật Đầu tư công: “Tập trung bố trí vốn đầu tư công để hoàn thành và đẩy nhanh tiến độ chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, chương trình, dự án trọng điểm có ý nghĩa lớn đối với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của các cấp, các ngành”.

Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 là dự án quan trọng quốc gia. Căn cứ nguyên tắc nêu trên, Chính phủ sẽ trình Quốc hội bố trí vốn theo quy định và điều hành kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm một cách hợp lý, linh hoạt, hạn chế các tác động đến nợ công và trần nợ công. Bên cạnh đó, các dự án sau khi hoàn thành sẽ nhượng quyền để thu hồi vốn nhà nước, đây cũng là giải pháp phù hợp để huy động nguồn lực xã hội và giảm thiểu tác động đến nợ công.

Nghị quyết giao Chính phủ rà soát, xác định và chịu trách nhiệm về tính chính xác, hợp lý của tổng mức đầu tư điều chỉnh của từng dự án thành phần chuyển đổi và tổng mức đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020; tổ chức triển khai thực hiện các dự án thành phần chuyển đổi sử dụng toàn bộ vốn đầu tư công, chậm nhất đến cuối năm 2022 hoàn thành, đưa vào sử dụng;xây dựng phương án phù hợp để thu hồi vốn hoàn trả vào ngân sách Trung ương.