Vì sao bà Janet Yellen được đề cử làm tân Chủ tịch FED?
Tuy được Tổng thống Barack Obama đề cử là người thay thế Chủ tịch FED Ben Bernanke (kết thúc vào ngày 31/1/2014), nhưng Phó Chủ tịch FED Janet Yellen vẫn phải chờ Thượng viện thông qua mới đủ tư cách trở thành nữ Chủ tịch đầu tiên trong lịch sử của cơ quan quyền lực nhất nước Mỹ. Chứng khoán Mỹ đã tăng (Dow Jones tăng 0,18%, S&P 500 tăng 0,06%) ngay sau khi bà Janet Yellen được đề cử làm tân Chủ tịch FED. Bởi dư luận kỳ vọng tân Chủ tịch FED sẽ không vội vã cắt giảm kích thích kinh tế và bắt đầu có tín hiệu nâng trần nợ.
Trước khi được đề cử là người thay thế Chủ tịch FED Ben Bernanke, bà Janet Yellen từng tuyên bố: sẽ không phá vỡ chính sách nới lỏng tiền tệ nhằm đẩy lùi tình trạng thất nghiệp tăng cao của FED. Bà Janet Yellen được Tổng thống Barack Obama đề cử làm Chủ tịch FED hôm 10/10 (theo giờ Việt
Phát biểu tại cuộc họp báo với sự tham dự của bà Janet Yellen và ông Ben Bernanke, Tổng thống Barack Obama đã miêu tả Phó Chủ tịch FED là người “tài giỏi khác thường” và chuyên gia kinh tế này đã “cam kết sẽ gia tăng số lượng việc làm” tại Mỹ. Sở dĩ nói như vậy vì bà Janet Yellen từng sớm cảnh báo về tình trạng bong bóng nhà đất và tài chính, vốn gây ra cuộc suy thoái giai đoạn 2008-2009. Tổng thống Barack Obama nhấn mạnh, bà Janet Yellen là người tận tụy với nhiệm vụ tạo công ăn việc làm tại Mỹ và việc chọn bà là người đứng đầu ngân hàng trung ương của nền kinh tế hàng đầu thế giới là một trong những quyết định quan trọng nhất mà ông từng đưa ra. Theo ông Barack Obama, bà Janet Yellen là người có hiểu biết sâu sắc về thị trường và nền kinh tế, không chỉ trên lý thuyết mà cả trong thực tế.
Tổng thống Barack Obama đã hối thúc Thượng viện nhanh chóng phê chuẩn bà Janet Yellen do những thách thức cấp bách mà nền kinh tế đang phải đối mặt. Ông Barack Obama cho rằng, bà Janet Yellen là "người cứng rắn" bởi từng nói đùa “bà cứng rắn" không phải do được sinh ra tại Brooklyn.
Tổng thống Barack Obama đề cử bà Janet Yellen là người thay thế ông Ben Bernanke hôm 10/10. (Theo giờ Việt Nam). |
Chủ tịch FED Ben Bernanke cho rằng, bà Janet Yellen là người đặc biệt thích hợp cho vị trí này. Chủ tịch Ủy ban ngân hàng Thượng viện Tim Johnson đánh giá khá cao bà Janet Yellen khi tuyên bố: Tôi không nghi ngờ gì việc bà ấy sẽ là Chủ tịch FED tuyệt vời bởi là người có chiều sâu kinh nghiệm mà không ai sánh kịp. Phát biểu trên kênh truyền hình CNBC, Chủ tịch FED New York William Dudley từng cho rằng, nếu bà Janet Yellen làm Chủ tịch FED, đó sẽ là sự phù hợp với chính sách tiền tệ mà chúng tôi đã theo đuổi trong quá khứ.
Phát biểu sau thông báo bổ nhiệm của Tổng thống Barack Obama, bà Janet Yellen tuyên bố: nếu được chọn là người đứng đầu FED, ưu tiên của bà sẽ là đẩy mạnh phục hồi kinh tế và thúc đẩy việc làm bằng cách giữ mức lãi suất thấp. Bà Janet Yellen (sinh ngày 13/8/1946) là vợ nhà kinh tế học từng đoạt giải Nobel, ông George Akerlof và cả hai được cho là đã mang tài liệu về kinh tế để đọc cả khi đi tắm biển. Bà Janet Yellen được bầu làm Phó Chủ tịch FED năm 2010, từng phát biểu trong một cuộc phỏng vấn rằng: Nếu có dịp ăn tối tại nhà tôi, có thể bạn sẽ toàn phải nghe các cuộc thảo luận về kinh tế tại bàn ăn.
Trong mắt giới chuyên môn, bà Janet Yellen là chuyên gia kinh tế rất được nể trọng tại Mỹ, với nhiều năm làm việc trong giới hàn lâm học viện và ngân hàng trung ương. Bà Janet Yellen từng giảng dạy tại Đại học Harvard và Trường Kinh tế London cũng như giữ nhiều vị trí quản lý cấp cao ở Mỹ. Được biết, bà Janet Yellen đã làm việc cho FED với thời gian nhiều hơn cả 3 Chủ tịch FED gần đây nhất và từng là cố vấn kinh tế của Tổng thống Bill Clinton. Giống Chủ tịch FED Ben Bernanke, bà Janet Yellen ủng hộ chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo, tán đồng FED tiếp tục bơm tiền vào thị trường và duy trì lãi suất thấp.
Theo bà Janet Yellen, phải hành động nhiều hơn để thúc đẩy đà phục hồi cho dù đã đạt được một số tiến triển nhất định. Theo bà Janet Yellen, FED có thể hỗ trợ bằng cách đảm bảo mọi người đều có cơ hội làm việc chăm chỉ và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn. Là người chủ trương tăng công ăn việc làm chứ không can thiệp mạnh về lạm phát nên bà Janet Yellen nổi tiếng với chủ trương “thà lạm phát còn hơn thất nghiệp”. Theo bà Janet Yellen, FED phải đảm bảo lạm phát trong tầm kiểm soát, cũng như đảm bảo sức khỏe của hệ thống tài chính và sức mạnh lớn nhất của FED chính là cách thức giải quyết các vấn đề quan trọng. Trong những phát biểu năm 2012, bà Janet Yellen đã chỉ ra tại sao lãi suất có thể được giữ ở mức gần 0 cho đến cuối năm 2011.
Hầu hết các quan chức của FED đều cho rằng, việc rút lại chương trình kích thích trong năm nay là thích hợp, thậm chí khi ngân hàng trung ương quyết định trì hoãn động thái này hồi giữa tháng 9. Theo biên bản cuộc họp chính sách tháng 9 được công bố hôm 9/10 cho thấy, đa số quan chức FED cảm thấy hợp lý khi rút lại chương trình mua 85 tỷ USD trái phiếu/tháng (QE3) trong năm nay và kết thúc hoàn toàn vào giữa năm 2014. Biên bản cũng cho thấy, những người ủng hộ duy trì chương trình mua tài sản cho rằng hành động thu hồi QE3 có thể châm ngòi cho việc thắt chặt các điều kiện thị trường tài chính và lãi suất cao hơn có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế. Có người kỳ vọng FED chưa cắt giảm quy mô gói kích thích trong tháng 10 vì Chủ tịch FED Ben Bernanke sẽ không tổ chức họp báo do Chính phủ đang đóng cửa. Nhiều khả năng, FED sẽ rút gói kích thích trong tháng 12.
Giới kinh tế cho rằng, với việc đề cử bà Janet Yellen làm tân Chủ tịch FED, Tổng thống Barack Obama không những tái khẳng định mục tiêu chính sách kinh tế và tài chính, mà còn định hướng cho cả thời kỳ sau khi rời Nhà Trắng. Điều này cũng cho thấy Washington muốn duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ và tập trung cắt giảm tỉ lệ thất nghiệp. Cách đây không lâu, người có khả năng trở thành tân Chủ tịch FED là cựu Bộ trưởng Tài chính Larry Summers, chứ không phải bà Janet Yellen, nhưng sau khi ông từ chối là người thay thế ông Ben Bernanke, bà Janet Yellen lập tức là lựa chọn tốt nhất của Tổng thống Barack Obama.
Ông Larry Summers rút lui vào phút cuối vì những áp lực ngày càng gia tăng từ đảng Dân chủ tại Ủy ban ngân hàng Thượng viện. Sau nhiều tháng gây tranh cãi, ngày 15/9, ông Summers đã gọi điện cho Tổng thống Barack Obama xin rút khỏi cuộc đua vào chức Chủ tịch FED. Giới chuyên môn cho biết, doanh nghiệp Mỹ tiết kiệm 700 tỷ USD nhờ kích thích của FED. Bởi chương trình nới lỏng định lượng của FED đã giúp giảm chi phí đi vay đối với các doanh nghiệp Mỹ nhiều năm qua