Tổng thống Philippines ra lệnh điều tra toàn diện vụ bắt cóc con tin

Sau khi một phụ nữ chết tại bệnh viện San Juan de Dios ở Philippines, tổng số người chết trong vụ bắt cóc con tin hôm 23/8 đã nâng lên con số 10. Đây là thông tin của Đài phát thanh dzBB địa phương. Tuy vụ bắt cóc con tin hôm 23/8 đã kết thúc vào tối cùng ngày, nhưng vì có tới 10 người chết (cả hung thủ), nhiều người bị thương nên Tổng thống Benigno Aquino III đã lên tiếng sau khi nhận được phản ứng từ Chính phủ Trung Quốc và nhà cầm quyền Hongkong.

Từ phản ứng của Trung Quốc

Ngay trong tối 23/8, Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì đã điện thoại cho người đồng cấp Philippines Alberto Romulo bày tỏ sự đau buồn, kinh hoàng của Bắc Kinh và yêu cầu điều tra kỹ vụ việc. Ông Dương Khiết Trì cho biết, Trung Quốc theo dõi sát sao vụ việc và yêu cầu Philippines nỗ lực giải cứu với điều kiện đảm bảo an toàn cho con tin. Do đó, Trung Quốc đã bị sốc trước việc du khách Hongkong bị giết và lên án sự tàn bạo đối với những người vô tội. Trung Quốc yêu cầu Philippines mở cuộc điều tra và thông báo mọi chi tiết liên quan càng sớm càng tốt cho Bắc Kinh, đồng thời chăm sóc người bị thương và giải quyết hậu quả vụ bắt cóc.

Cũng trong tối 23/8, người phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mã Triều Húc cho biết, Bắc Kinh đã cử một nhóm tới Manila để giải quyết hậu quả vụ bắt cóc. Ngày 24/8, Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã yêu cầu chính phủ Philippines đưa ra những biện pháp cụ thể để đảm bảo an toàn và an ninh cho công dân Trung Quốc ở nước này.

Được biết, một quan chức ngoại giao cao cấp của Trung Quốc đã nỗ lực tham gia vào việc thuyết phục kẻ bắt giữ con tin trả tự do cho những du khách còn lại. Theo Tân Hoa xã, vụ bắt cóc 25 con tin (22 người Hongkong, 3 người Philippines) đã kết thúc sau 14 giờ căng thẳng với nhiều câu hỏi để lại. Tuy hung thủ là cựu Đại uý cảnh sát, nguyên Thanh tra cảnh sát cấp cao Rolando Mendoza, nhưng điều đó không phải là nguyên nhân khiến cho cảnh sát đặc nhiệm Philippines phải mất 2 lần tấn công mới giải cứu được con tin. Mặc dù tiêu diệt được hung thủ Rolando Mendoza, nhưng đã có 9 du khách Hongkong thiệt mạng và 7 du khách khác đang phải điều trị tại bệnh viện.

Cảnh sát tiến hành giải cứu con tin.

Ngày 24/8, chính quyền Hongkong đã quyết định treo cờ rủ để tang 9 nạn nhân bị thiệt mạng trong vụ bắt cóc hôm 23/8 tại tất cả các công sở, trường học, bệnh viện, cơ quan. Trưởng đặc khu hành chính Hongkong Tăng Âm Quyền (Donald Tsang) đã nhiều lần liên lạc với Tổng thống Benigno Aquino III ngay sau khi nhận được kết quả vụ giải cứu con tin tối 23/8, nhưng bất thành.

Ông  Tăng Âm Quyền vừa yêu cầu Philippines nhanh chóng điều tra làm rõ vụ việc, vừa phái chuyên cơ tới Manila (tối 23 và sáng 24/8) để đưa gia quyến những người bị hại sang Philippines cùng một tổ công tác đặc biệt. Tổ công tác gồm chuyên gia tâm lý, nhân viên y tế, an ninh do Phó Cục trưởng Bảo an Lê Đống Quốc dẫn đầu.

Ông Tăng Âm Quyền tuyên bố, cách mà cảnh sát giải quyết vụ việc, đặc biệt là kết quả của nó thật đáng thất vọng. Thân nhân của những người thiệt mạng cũng như báo chí Hongkong đều có phản ứng dữ dội trước vụ việc này.

Đến phản ứng của Philippines

Tổng thống Benigno Aquino III đã gửi lời xin lỗi tới Trưởng đặc khu hành chính Hongkong Tăng Âm Quyền về vụ việc đáng tiếc kể trên. Ông Benigno Aquino III cũng lên tiếng bênh vực cách xử lý của cảnh sát, cho dù không hài lòng khi có người chết. Tổng thống Benigno Aquino III thừa nhận, vụ việc kể trên đã bộc lộ rõ những điểm yếu của lực lượng an ninh và cảnh sát Philippines trong việc đối phó trước những tình huống bắt cóc.

Tuy nhiên, Tổng thống Benigno Aquino III cũng cho rằng, có nhiều điều rút ra từ thảm kịch này và việc giới truyền thông vào cuộc quá sớm đã khiến hung thủ có điều kiện "làm càn". Vì vụ bắt cóc và giải cứu con tin được truyền hình trực tiếp nên đã vấp phải làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ Trung Quốc, Hongkong và nhiều người dân trên khắp thế giới.

Theo hãng tin AFP, ngày 24/8, người đứng đầu lực lượng Cảnh sát thủ đô Manila Leocadio Santiago thừa nhận, cảnh sát đã mắc phải một số sai lầm khiến nhiều người bị thiệt mạng. Phát biểu trên truyền hình địa phương, cảnh sát trưởng Leocadio Santiago cho biết, có một số sai lầm trong việc sử dụng chiến thuật và hiện đang tiến hành điều tra để làm rõ và rút kinh nghiệm. Cả Tổng thống Benigno Aquino III và cảnh sát trưởng Leocadio Santiago đều cam kết sẽ điều tra mọi ngóc ngách của vụ bắt cóc con tin hôm 23/8.

Một trong những sai lầm lớn được nêu ra, đó là sau khi cảnh sát đặc nhiệm bắn thủng lốp xe và dùng búa tạ đập vỡ cửa kính để giải thoát con tin, nhưng họ lại nhận lệnh phải chờ để đàm phán. Vụ bắt cóc chỉ kết thúc sau hơn 10 giờ đàm phán bất thành buộc cảnh sát phải xịt hơi cay vào trong chiếc ôtô và bắn hạ hung thủ.

Giới truyền thông Philippines cho biết, từ năm 2008, Rolando Mendoza là một trong số 5 cảnh sát bị buộc tội cướp, tống tiền và đe dọa sau khi một chủ khách sạn tại Manila viết đơn tố cáo cảnh sát buộc tội ông sử dụng ma túy để tống tiền. Trước khi bị sa thải, Rolando Mendoza được đánh giá là cảnh sát có năng lực và nhiều lần được tặng thưởng huy chương.

Giới truyền thông đưa tin, trước khi khai hoả, các chuyên gia đàm phán đã trao một bức thư của Văn phòng Thanh tra chính phủ cho Rolando Mendoza, nhưng chi tiết của lá thư này đến nay vẫn không được tiết lộ