Syria: Lệnh ngừng bắn chưa được thực thi trọn vẹn

Trong lúc này, Mỹ vẫn tiếp tục lên án chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad và tuyên bố siết chặt hơn nữa các biện pháp trừng phạt, bao vây cấm vận đối với các cá nhân, tổ chức cung cấp cho Iran và Syria các công nghệ hiện đại của thế kỷ XXI.

Trong bản báo cáo, trình bày trước Hội đồng Bảo an LHQ thông qua hội nghị trực tuyến hôm 24/4, cựu Tổng Thư ký LHQ Kofi Annan thừa nhận rằng, có những thời điểm, ông tưởng chừng như kế hoạch hòa bình gồm 6 điểm đã bị đổ vỡ. Nguyên do là vì quân đội Syria vẫn tiếp tục triển khai các chiến dịch quân sự ở những thành phố, thị trấn không có sự hiện diện của quan sát viên LHQ.

Đồng thời, ông Kofi Annan cũng bày tỏ mối quan tâm về thông tin, quân đội chính phủ Syria đã tiến vào thành phố miền Trung Hama hôm 23/4 sau khi các quan sát viên LHQ rút khỏi nơi này và sử dụng súng máy, làm chết ít nhất 30 người. Về vụ việc này, ông Kofi Annan hứa sẽ có cuộc điều tra cụ thể và gửi báo cáo lên Hội đồng Bảo an LHQ.

Đối với phe đối lập, đặc phái viên LHQ cũng cho rằng, lực lượng này còn chưa tuân thủ chặt chẽ những quy định trong thỏa thuận ngừng bắn và thậm chí còn có hành động khiêu khích quân đội chính phủ. Chính vì sự khiêu khích này cộng thêm các hoạt động chống phá khác giữa quân đội Syria và lực lượng đối lập nên xung đột vẫn xảy ra.

Các cuộc biểu tình chống chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad vẫn tiếp diễn trên đường phố ở Syria. Ảnh: Reuters.

Khẳng định rằng những gì đang diễn ra ở Syria là không thể chấp nhận được khi các bên Syria đã đồng ý rút vũ khí hạng nặng ra khỏi các khu vực đông dân theo thỏa thuận ngừng bắn, ông Kofi Annan nhắc lại tuyên bố trước đó của Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon kêu gọi chính phủ Syria ngay lập tức thực thi thỏa thuận 6 điểm mà ông đề xuất. Theo ông Annan, việc dừng bạo lực và hành động theo thỏa thuận 6 điểm có vai trò then chốt nhằm duy trì tiến trình chính trị tại Syria.

Cũng theo tuyên bố của đặc phái viên LHQ, sau khi nhận được thông tin về tình hình ở Hama, 2 quan sát viên LHQ đã được lệnh quay trở lại nơi đây, 2 người khác đang kiểm soát tình hình ở thành phố Homs. 7 người còn lại phân nhau tại các địa điểm “nóng” ở Damacus, Zabadani, Douma. Cựu Tổng Thư ký LHQ cũng bày tỏ hy vọng sẽ có thêm ít nhất 100 quan sát viên LHQ tới Syria trong vòng 1 tháng tới theo tinh thần của Nghị quyết 2043 của Hội đồng Bảo an LHQ, cho phép triển khai một phái đoàn gồm 300 quan sát viên quân sự phi vũ trang đến giám sát tình hình thực hiện cam kết ngừng bắn ở Syria trong vòng 90 ngày. Các quan sát viên sẽ đóng vai trò là cầu nối quan trọng để các bên của Syria hướng tới thỏa thuận ngừng bắn.

Hiện tại, phái bộ quan sát viên tiền trạm của LHQ được triển khai tới Syria bao gồm những quan sát viên không có vũ trang, thực thi nhiệm vụ và chuẩn bị cho sự gia tăng quy mô phái bộ quan sát viên tới giám sát lệnh ngừng bắn do đặc phái viên Kofi Annan làm trung gian. Nhóm quan sát viên này đã tới Syria từ trung tuần tháng 4 sau khi nước này chấp thuận thỏa thuận ngừng bắn của LHQ nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng tại nước này thông qua giải pháp chính trị. Riêng Mỹ vẫn tiếp tục có những động thái gây sức ép lên chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton hôm 24/4 cho biết, Washington đã chuẩn bị những biện pháp bổ sung đối với chính quyền Syria nếu kế hoạch của ông Kofi Annan thất bại. Trước đó một ngày, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng thông báo sẽ siết chặt hơn nữa các biện pháp trừng phạt, bao vây cấm vận đối với các cá nhân, các công ty, các tổ chức và những quốc gia cung cấp cho Iran và Syria các công nghệ hiện đại của thế kỷ 21 để theo dõi và giám sát điện thoại di động và Internet của các cá nhân và tổ chức đối lập.

Trong một diễn biến khác cùng ngày, Chương trình Lương thực thế giới (WFP) đang tăng cường viện trợ cho người dân Syria bị ảnh hưởng bởi tình trạng bất ổn. WFP đặt mục tiêu đến cuối tháng 4 sẽ cung cấp viện trợ cho khoảng 250.000 người, và con số này sẽ tiếp tục tăng lên gấp đôi trong những tuần tới. Giám đốc điều hành WFP Ertharin Cousin cho biết, WFP đang hợp tác cùng Hội Chữ thập đỏ Syria-Arab để cung cấp viện trợ lương thực cho khoảng 100.000 người mỗi tháng tại các thành phố như Homs, Hama, Idleb và Damacus.

Từ tuần này, WFP đã bắt đầu phân phát các bữa ăn nóng cho những người tị nạn Syria tại Jordan và phối hợp cùng tổ chức từ thiện Hashemite và Hội Chữ thập đỏ Jordan phân phát các gói lương thực cho khoảng 15.000 người. Theo ước tính của LHQ, hiện có khoảng 1 triệu người dân tại Syria cần tới viện trợ nhân đạo sau nhiều tháng bất ổn về chính trị diễn ra tại nước này