Quan hệ Nga - Ukraine hạ nhiệt, Trung Đông vẫn “nóng”

Thứ Hai, 20/10/2014, 08:31
Sau gần 4 tháng chính thức khóa van khí đốt cho Ukraine sau khi Kiev không đáp ứng thời hạn chót (ngày 16/6) về thanh toán nợ do Moskva đặt ra, ngày 18/10, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cho biết, Nga và Ukraine đã đạt được thỏa thuận sơ bộ về giá bán khí đốt của Nga trong mùa đông tới.

 Trong khi đó, sức nóng vẫn vẫn bao trùm khu vực Trung Đông vì những cuộc không kích của liên minh do Mỹ dẫn đầu trong những ngày qua tại IraqSyria, nhằm vào các mục tiêu của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và những cơ sở dầu mỏ do lực lượng này kiểm soát. Thêm vào đó, Iraq đã bắt đầu chiến dịch càn quét IS tại các khu vực phía Bắc nước này.

Ukraine sẽ có khí đốt vào mùa đông”

Đó là phát biểu của Tổng thống Poroshenko tại cuộc gặp diễn ra bên lề Hội nghị cấp cao Diễn đàn hợp tác Á-Âu (ASEM) tại thành phố Milan (Italy) giữa các nhà lãnh đạo Nga, Ukraine và Liên minh châu Âu (EU). Theo thỏa thuận sơ bộ mà hai bên mới đạt được, mức giá mà Ukraine phải trả cho phía Nga đến ngày 31/3 năm sau là 385 USD/1.000m3. Ông Poroshenko cho biết: “Đây là kết quả cuộc tham vấn tại Milan, song theo các điều kiện bảo vệ quyền lợi của Ukraine”.

Bên cạnh đó, ông Poroshenko còn cho biết thêm rằng, Ukraine đang chuẩn bị mở các cửa khẩu ở biên giới phía Đông với Nga trong những ngày tới. Trước đó, ngày 17/10, Tổng Giám đốc Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga, ông Alexey Miller cho biết, Nga và Ukraine đã đạt được bước tiến quan trọng về lập trường chính trong việc nối lại cung cấp khí đốt cho Ukraine, trong đó bao gồm việc thanh toán hai khoản tiền nợ 1,45 tỷ USD và 3,1 tỷ USD.

Ngoài hai thỏa thuận trên, Moskva và Kiev cũng đạt được thỏa thuận về khoản tiền thanh toán trước tiền mua khí đốt hằng tháng của Ukraine với mức giá 385 USD/1.000m3 khí đốt. Ông Alexey Miller nhấn mạnh vấn đề chính hiện nay là Ukraine phải thanh toán toàn bộ số tiền nợ và hai bên sẽ thảo luận về vấn đề này tại các cuộc đàm phán ở Brussels (Bỉ) vào ngày 21/10.

Cũng trong ngày 17/10, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng, Ukraine đang thiếu tiền và bày tỏ hi vọng các đối tác phương Tây của Kiev sẽ giúp Ukraine khắc phục tình trạng này. Phát biểu trước báo giới sau cuộc hội đàm với các nhà lãnh đạo Serbia, Thủ tướng Aleksandar Vucic và Tổng thống Tomislav Nikolic, ông chủ Điện Kremlin nhấn mạnh: “Nga không muốn gây ra bất kỳ một cuộc khủng hoảng nào trong mùa đông này... Chúng tôi có đủ nguồn lực để cung cấp đủ nhu cầu khí đốt cho chính mình cũng như các đối tác ở châu Âu và châu Á. Tuy nhiên, có nguy cơ rất lớn từ các đường ống dẫn khí trung chuyển”. Tổng thống Putin đồng thời cảnh báo rằng: “Nếu Moskva phát hiện đối tác Ukraine lấy khí đốt từ các đường ống dẫn khí đốt mà không được phép của Nga, chúng tôi sẽ giảm lượng khí đốt chuyển qua các đường ống dẫn này”.

Quang cảnh thành phố Kobane sau một vụ không kích hôm 18/10. Ảnh: Reuters.

Mặc dù Nga và Ukraine đã nhất trí về các điều kiện để Nga cung cấp khí đốt cho Ukraine “ít nhất trong giai đoạn mùa đông”, tuy vậy, các cuộc đàm phán tại Milan lại không chứng kiến nhiều đột phá liên quan tới tình hình tại căng thẳng miền Đông Ukraine.

Dù các bên đều nhất trí về sự cần thiết phải duy trì thỏa thuận hòa bình đạt được tại Minsk (Belarus) hồi đầu tháng 9, song việc thực thi các điểm trong thỏa thuận này lại tiếp tục chứng kiến sự bất đồng giữa các bên.

Theo Thủ tướng Đức Angela Merkel, các bên vẫn chưa thể thống nhất được nguyên nhân cuộc khủng hoảng hiện nay tại Ukraine. Các bên vẫn tiếp tục đổ lỗi cho nhau gây căng thẳng. Tổng thống Poroshenko cũng khẳng định, tại cuộc gặp ở Milan, lãnh đạo các nước tham dự đều nhất trí rằng, thỏa thuận hòa bình Minsk là cách duy nhất để khôi phục hòa bình, song một lần nữa cảnh báo các nỗ lực tổ chức bầu cử tại khu vực miền Đông có thể làm vô hiệu hóa thỏa thuận đạt được.

Rõ ràng, một thỏa thuận về khí đốt vẫn là chưa đủ để thúc đẩy một thỏa thuận lâu dài tại miền Đông Ukraine.

IS hứng chịu nhiều cuộc tấn công

Ngày 19/10, giới chức quân đội Iraq cho biết, lực lượng vũ trang nước này, dưới sự hỗ trợ của các lực lượng tình nguyện viên, vừa bắt đầu triển khai các hoạt động quân sự càn quét nhằm vào các phần tử khủng bố Takfiri thuộc tổ chức IS đang hoạt động tại khu vực miền Bắc, tập trung vào các khu vực gần thị trấn dầu mỏ Baiji và thành phố Tikrit cách thủ đô Baghdad khoảng 140km về phía Tây Bắc.

Giai đoạn đầu tiên của các hoạt động càn quét các phần tử khủng bố đã bắt đầu được triển khai từ hôm 17/10, với sự tham gia của cả lực lượng bộ binh và không quân, đã gây tổn thất nặng nề cho nhóm khủng bố trên một số mặt trận. Liên tục trong ngày 17 và 18/10, liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu đã thực hiện tổng cộng 25 vụ không kích vào các mục tiêu IS ở IraqSyria.

Trong khi đó, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) tiếp tục hối thúc cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ chính phủ và lực lượng an ninh Iraq trong cuộc chiến chống phiến quân Hồi giáo đang ngày càng khốc liệt. Trong một tuyên bố, HĐBA đã lên án “một loạt vụ tấn công liều chết và các vụ tấn công khác mang bản chất xấu xa” tại Baghdad và các tỉnh xung quanh do IS thực hiện.

Về phần mình, theo Nhóm quan sát nhân quyền Syria, trước khi đợt không kích của liên minh do Mỹ dẫn đầu diễn ra, IS đã tiến hành ít nhất 21 đợt nã súng cối vào gần biên giới giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ

Hà Khổng (tổng hợp)
.
.
.