Nhật Bản - Mỹ: Bất đồng trong việc tái bố trí căn cứ quân sự Mỹ

Tờ Sankei thì đưa tin, Tokyo sẽ chính thức đề cập tới vấn đề này với Tổng thống Mỹ Barack Obama trong chuyến công du của ông này tại Nhật Bản vào tháng tới. Nhiều khả năng, kế hoạch mới do Nhật Bản đề xuất sẽ chấm dứt sự hiện diện của căn cứ không quân Futemma tại Okinawa.

Liên quan đến việc tái thiết lại cơ cấu quân sự của Mỹ ở Nhật Bản, chính quyền Tokyo cũng đang dần từng bước đòi hỏi có thêm quyền lợi trong lĩnh vực quân sự.

Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates, Thủ tướng Nhật Bản Yukio Hatoyama cũng cho biết chính phủ của ông sẽ cố gắng di dời căn cứ Futemma ra khỏi Okinawa hay thậm chí ra khỏi lãnh thổ Nhật Bản để giảm bớt sự hiện diện lớn của quân đội Mỹ tại Okinawa

 Ông Yukio Hatoyama cũng từng xác nhận rằng ông muốn xây dựng một quan hệ ''bình đẳng hơn'' với Mỹ và ông phản đối kế hoạch xây dựng một căn cứ quân sự Mỹ mới trên đảo Okinawa.

Lính Mỹ tại căn cứ quân sự trên đảo Okinawa. Ảnh: AP.

Trên thực tế, kể từ khi lên nắm quyền hồi tháng 8, đảng Dân chủ Nhật Bản đã tuyên bố sẽ xem xét lại thỏa thuận ký với Mỹ năm 2006 về việc di chuyển căn cứ quân sự Futemma, theo đó căn cứ này sẽ bị đóng cửa và chuyển về địa điểm mới có thể sẽ được xây dựng ở bờ Nam đảo Okinawa vào năm 2014. (Futemma là căn cứ Mỹ rộng bằng  diện tích đảo Okinawa. Đa số người dân địa phương đều ủng hộ việc đóng cửa căn cứ này và chuyển ra khỏi khu vực đảo). Đồng thời, đảng này cũng đang kêu gọi xem xét lại các thỏa thuận an ninh được ký kết giữa Mỹ và Nhật Bản trong thời kỳ hậu thế chiến lần II.

Trên thực tế, sau thất bại của đảng Dân chủ Tự do (LDP) trong cuộc tổng tuyển cử ở Nhật Bản, chính quyền Washington đã có sự chuẩn bị cho những thay đổi lớn trong quan hệ quốc phòng-quân sự với Nhật Bản.

Hồi giữa tháng 10, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương Kurt Campbell đã "đánh tiếng với Tokyo rằng,  Washington mong muốn đạt được tiến bộ thực sự trong các cuộc đàm phán về việc di dời căn cứ không quân của Mỹ tại Okinawa trước chuyến đi thăm của Tổng thống Barack Obama.

Ngay sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cũng đã tới thủ đô Tokyo nhằm thảo luận về vấn đề quân sự với các nhà lãnh đạo nước này. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói rằng ông sẵn sàng chấp nhận những thay đổi nhỏ đối với kế hoạch di dời căn cứ không quân này ra khỏi bờ biển Nago, và rằng việc di chuyển địa điểm ra xa bờ hơn so với bản Hiệp ước SOFA sẽ là vấn đề được thảo luận giữa căn cứ quân sự Mỹ tại Okinawa và chính phủ Nhật Bản.

Tuy nhiên, phía Nhật Bản hiện đang tìm kiếm các cuộc đàm phán tiếp theo với Mỹ để giảm bớt gánh nặng đối với người dân Okinawa trong giải quyết vấn đề này. Về các hoạt động tiếp nhiên liệu tại Ấn Độ Dương, Nhật Bản cũng tỏ rõ quan điểm không thể tiếp tục nhiệm vụ này sau khi dự luật hết hiệu lực hồi tháng 1. Thay vào đó, Nhật Bản đề xuất viện trợ dân sự cho Afghanistan bằng các chương trình đào tạo nguồn nhân lực và hỗ trợ sản xuất nông nghiệp.

Hôm 15/10, Nhật Bản đã đột ngột tuyên bố ngừng tiếp tế nhiên liệu cho lực lượng liên quân đang tham chiến tại Afghanistan