Nga - Mỹ: Sẽ không có chiến tranh lạnh mới

Thứ Sáu, 22/08/2008, 08:27

Mặc dù Nga đã lập tức lên án thỏa thuận vừa được Mỹ và Ba Lan ký (chiều 20/8) nhằm triển khai hệ thống lá chắn tên lửa, nhưng dư luận chung cho rằng, Nga và Mỹ sẽ không để xảy ra một cuộc chiến tranh lạnh mới bởi nhiều nguyên nhân.

Giới bình luận cho rằng, tuy không có chiến tranh lạnh, nhưng quan hệ giữa các nước hữu quan sẽ vô cùng băng giá.

Thứ nhất, không ai được lợi. Nếu để xảy ra một cuộc chiến tranh lạnh trong thời điểm này thì cả Nga và Mỹ đều bị thua thiệt và đây không phải lựa chọn của họ. Tuy nhiên, không phải vì thế mà những xung đột nhỏ, lẻ giữa 2 nước không diễn ra trong thời gian tới. Giới chuyên môn cho rằng, việc Mỹ hoàn tất việc ký thoả thuận với Ba Lan và Cộng hoà Czech trong việc xây dựng hệ thống lá chắn tên lửa bất chấp sự phản đối quyết liệt của Nga sẽ dẫn tới những hệ lụy tất yếu. Và không loại trừ khả năng dẫn tới một cuộc chạy đua vũ trang mới ở châu Âu, thậm chí không thể kiểm soát.

Thứ hai, sự phản đối quyết liệt của Nga. Nga nhấn mạnh, việc triển khai hệ thống tên lửa không phải vì an ninh tại châu Âu, mà là nhằm chống lại nước này và đây là nỗ lực của Mỹ trong việc thay đổi cán cân quyền lực chiến lược. Nga sẽ tiếp tục đàm phán về vấn đề này với các bên hữu quan cho dù "mọi việc đã rồi". 

Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Vitaly Churkin vừa trình một dự thảo mới lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sau khi bác bỏ dự thảo do Pháp soạn thảo. Nga tuyên bố, sẽ chỉ đồng ý thực hiện theo những điều khoản trong dự thảo vừa trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Đại sứ Vitaly Churkin cũng buộc tội phương Tây tiến hành một chiến dịch tuyên truyền làm phương hại đến những hoạt động chính trị nghiêm túc khi họ bàn luận tình hình tại Gruzia.

Về phần mình, uy tín của Tổng thống Dmitry Medvedev đang tăng trong lòng người dân Nga sau khi ông đưa ra những quyết định cứng rắn trong cuộc chiến tại Gruzia. Nga cũng đã lên án Mỹ và quyết định tạm ngừng vô thời hạn mọi hợp tác quân sự với NATO sau khi có bất đồng về cuộc chiến tại Gruzia. Nga lên án Mỹ đang kích động cuộc chạy đua vũ trang.

Thứ ba, "nhân tố" NATO. Cho đến nay nội bộ NATO vẫn chưa thống nhất trong việc quan hệ với Nga sau cuộc chiến tại Nam Ossetia. Dư luận cho rằng, phương Tây không thể công khai kêu gọi Gruzia nhượng bộ trước áp lực của Nga. Tuy chưa phải thành viên NATO, nhưng Ukraina đang thực hiện "trách nhiệm" của họ. Tổng thống Ukraina Victor Yushchenko mới ra lệnh hạn chế sự hoạt động của tàu chiến Nga tại căn cứ quân sự ở cảng Sevastopol. Ngoại trưởng Sergei Lavrov lập tức yêu cầu Kiev không giới hạn Nga trong việc sử dụng căn cứ hải quân mà họ đã thuê của Ukraina.

Thứ tư, những tác nhân phụ. Việc Ba Lan chấp thuận ký thoả thuận với Mỹ diễn ra trong thời điểm cuộc chiến Nam Ossetia xảy ra khiến dư luận không thể không đề cập tới "tác nhân phụ" kể trên. Giới phân tích cho rằng, cuộc xung đột Nga - Gruzia đã tác động mạnh tới quyết định của Ba Lan. Giới quân sự nhận định, tuy Nga trả đũa bằng quân sự, nhưng quân đội nước này không được vượt qua "khu vực cấm" -  tiến vào lãnh thổ Gruzia, nên phương Tây không thể "muốn làm gì thì làm". Trong khi quân đội Nga chưa hoàn tất kế hoạch rút quân tại Nam Ossetia thì Abkhazia lại chính thức đề nghị Nga công nhận độc lập đối với khu vực này.

Ngày 20/8, Phó Tổng tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Nga, Tướng Anatoly Nogovitsyn đã cảnh báo việc Gruzia khôi phục và củng cố quân đội với sự trợ giúp của NATO. 

Ngày 20/8, Trưởng công tố viên Tòa án hình sự quốc tế (ICC) Luis Moreno Ocampo cho biết, họ đang phân tích những bằng chứng liên quan tới cáo buộc về "tội ác chiến tranh" trong cuộc xung đột ở Nam Ossetia. Tuy ICC chưa tiến hành điều tra, nhưng ông Luis Moreno Ocampo đã gặp đại diện của Nga và Gruzia để thảo luận vấn đề này. Được biết, Moskva cáo buộc Gruzia phạm tội "diệt chủng", còn Tbilisi kiện Nga vì hành vi "thanh lọc sắc tộc".

Thứ năm, sự "đáp trả" của Nga. Trong chuyến công du 2 ngày tới Nga (20 và 21/8), Tổng thống Syria Bashar Assad tuyên bố, nước này sẵn sàng thảo luận việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa Iskander của Nga trên lãnh thổ của mình. Tổng thống Belarus Lukashenko đánh giá hành động của Nga trong việc giải quyết xung đột Gruzia - Nam Ossetia là đúng đắn. Dự kiến, Nga và Belarus sẽ ký một hiệp ước phòng thủ chung trong mùa thu này.

Thứ sáu, sự cân bằng chiến lược giữa các bên. Thời gian qua, Nga đã nói không với Mỹ và phương Tây trong nhiều vấn đề khiến họ cho rằng, Moskva không đi theo quỹ đạo nên tìm cách kiềm chế và Ukraina cùng Gruzia được sử dụng vào mục đích này. Có người nói, Mỹ và Nga chưa thể đạt được thoả thuận về các biện pháp cần làm và thứ tự thực hiện những vấn đề này, do đó mâu thuẫn xảy ra là điều đương nhiên

Quốc Trung
.
.
.