Mỹ tuyên bố ngày tổ chức hội nghị hòa bình Trung Đông

Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, Tổng thống Bush, Thủ tướng Israel Olmert và Tổng thống Palestine Abbas sẽ khai mạc hội nghị với sự tham gia của hơn 40 nước trên thế giới, tại Annapolis, Maryland.

’’Chúng tôi thấy đây là một thời điểm cực kỳ quan trọng. Có sự hiểu biết chung rằng đây là lúc thay đổi bức tranh và bắt đầu các cuộc đàm phán nghiêm túc’’, phái viên về Trung Đông của Mỹ, David Welch, nói.

Tiến trình hòa bình Trung Đông đã bị đóng băng trong 7 năm qua kể từ khi cựu Tổng thống Bill Clinton nỗ lực làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình cuối cùng khi nhiệm kỳ tổng thống của ông gần kết thúc. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã sụp đổ và bạo lực tái diễn.

Ông Welch nói rằng hội nghị này sẽ thúc đẩy mọi việc. Bên lề hội nghị, ông Bush cũng sẽ tổ chức các cuộc hội đàm song phương với các lãnh đạo Israel và Palestine. Hôm 20/11, Washington đã gửi thư mời tới khoảng 100 đại biểu từ Trung Đông, châu Âu, châu Á, trong đó có Nhật Bản, Malaysia và Indonesia. Ảrập Xê-út, một đồng minh quan trọng của Mỹ, cũng được mời. Tuy nhiên, theo Bộ Ngoại giao Mỹ, vẫn chưa có phản hồi chính thức từ quốc gia này.

Trong thư mời Tổng thống Abbas, ông Bush nói rõ rằng hội nghị Annapolis nhằm mở đường cho các cuộc đàm phán toàn diện giữa hai bên. ’’Hội nghị này sẽ thể hiện sự ủng hộ rộng rãi của quốc tế đối với các nỗ lực dũng cảm của ông, là điểm khởi đầu các cuộc đàm phán dẫn tới việc thiếp lập một nhà nước Palestine cũng như nền hòa bình Israel-Palestine, theo bản lộ trình hòa bình Trung Đông’’, ông Bush ghi trong thư mời.

Trước đó, phát ngôn viên Nhà Trắng Dana Perino đã nhấn mạnh rằng ông Bush không đang đặt cược mọi thứ vào hội nghị Annapolis. ’’Tổng thống không phải là người đánh bạc. Chúng tôi nhận ra rằng chúng ta sẽ không có những kết quả tức thời tại hội nghị Annapolis’’, bà nói.

Israel và Palestine được mong đợi bắt đầu các cuộc đàm phán về những vấn đề gai góc nhất trong cuộc xung đột kéo dài hàng thập kỷ giữa họ - đường biên giới, người tị nạn Palestine và địa vị của Jerusalem - sau hội nghị Annapolis. Tuy nhiên, các đoàn đàm phán của họ vẫn bất đồng về ngôn từ của một tuyên bố chung cho hội nghị, sau nhiều tuần thảo luận. Tuyên bố này sẽ là cơ sở cho các cuộc đàm phán tiếp theo.

Mặc dù vậy, Thủ tướng Israel Olmert đã bày tỏ hy vọng hôm 20/11 rằng sẽ ký kết một hiệp định hòa bình cuối cùng với Palestine vào năm tới. ’’Các cuộc đàm phán sẽ không đơn giản. Sẽ có những bất đồng, khủng hoảng và tranh cãi. Tuy nhiên, nếu chúng ta hành động cẩn trọng, có cơ hội chúng ta đạt được một thỏa thuận hòa bình’’, ông nói.

Ngoại trưởng Israel Tzipi Livni đã kêu gọi thế giới Ảrập đóng góp vào thành công của các cuộc đàm phán Israel-Palestine bởi tầm quan trọng của hội nghị Annapolis nằm ở chỗ hội nghị này sẽ cho phép tái khởi động các cuộc đàm phán hòa bình. Tuy nhiên, bà nói rằng hội nghị sẽ không ngăn cản Israel tiếp tục cuộc chiến chống khủng bố và chính quyền Palestine có nghĩa vụ làm như vậy.

Các bộ trưởng ngoại giao Ảrập sẽ gặp gỡ ở Cairo vào ngày mai (22/11) để quyết định có tham gia hội nghị hay không.

Syria nhắc lại rằng nước này sẽ không tham gia nếu hội nghị không thảo luận việc trao trả cao nguyên Golan mà Israel đang chiếm đóng. Tuy nhiên, bà Livni nói rằng Golan hiện không nằm trong chương trình nghị sự của hội nghị