Chuyên gia cảnh báo xung đột Trung - Mỹ ở Biển Đông

Tường thuật của các phóng viên có mặt trên chiếc máy bay này, khi phát hiện ra máy bay của Mỹ, mặc dù lúc đó đang bay trên không phận quốc tế. Thế nhưng, phía hải quân Trung Quốc đã phát cảnh báo: “Đây là Hải quân Trung Quốc ... Đây là Hải quân Trung Quốc ... Hãy rời khỏi đây ngay ... để tránh sự hiểu lầm”.

Chiếc máy bay liên quan tới sự kiện là P8-A Poseidon - mẫu máy bay do thám hiện đại nhất của quân đội Mỹ, có khả năng hoạt động ở điểm thấp nhất là 4.500m.

Trước đó, Trung Quốc đã từng xua máy bay quân sự Philippines khỏi khu vực đảo Trường Sa. Các chuyên gia cho rằng, hành động này cho thấy Bắc Kinh đang dự định thiết lập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) tại các bãi đá mà nước này đang tiến hành cải tạo thành các đảo nhân tạo mới. Một số chuyên gia an ninh cũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ đụng độ sẽ tăng lên giữa Mỹ và Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh một quan chức Trung Quốc tuần trước vừa tiết lộ rằng, Lầu Năm Góc đang cân nhắc việc điều máy bay quân sự và tàu Hải quân đến các bãi đá này nhằm đảm bảo tự do hàng hải tại khu vực này.

Hoạt động bồi đắp phi pháp của Trung Quốc tại bãi đá Ga Ven trên quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Ảnh: Ashahi.

CNN dẫn lời cựu Phó Giám đốc CIA Michael Morell cho hay, hành động trên dấy lên những nguy cơ về việc Mỹ và Trung Quốc sẽ có xung đột. Ông Morell cảnh báo, nếu Trung Quốc không dừng những hành động hiện tại thì một cuộc xung đột Mỹ - Trung chắc chắn sẽ xảy ra.

Các đoạn video do chiếc P8-A Poseidon thu được và phát trên CNN cho thấy hoạt động bồi lấp đảo nhân tạo vẫn diễn ra, bên cạnh nhiều công trình xây dựng khác. Nó cũng cho thấy sự hiện diện của đông đảo tàu chiến Mỹ. Cũng theo CNN, đây là lần đầu tiên Lầu Năm Góc giải mật các đoạn video nói về hoạt động xây dựng của Trung Quốc, cũng như những tuyên bố thách thức chiếc máy bay Mỹ phát đi từ phía Trung Quốc.

Đại úy Mike Parker, chỉ huy chiếc P8-A Poseidon cho biết: “Chúng tôi vừa bị Hải quân Trung Quốc gửi tín hiệu xua máy bay của mình ra khỏi không phận quốc tế”. Chỉ vào một đài radar cảnh báo sớm của Trung Quốc được lắp đặt tại bãi đá Chữ Thập, ông Mike nêu rõ: “Tôi tin rằng tín hiệu này phát ra từ ngoài khơi Trung Quốc”. Bên cạnh đó, hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức quân đội Mỹ nói rằng, Trung Quốc đang xây dựng các cơ sở quân sự, bao gồm cả một đường băng dài 3km, trên bãi đá Chữ Thập và nhiều khả năng sẽ đưa vào sử dụng vào cuối năm nay.