Truy trách nhiệm những người liên quan đến thiệt hại hơn 2.700 tỷ đồng

• Bị cáo Vũ Huy Hoàng đổ lỗi cho cấp dưới
• Bị cáo Vũ Huy Hoàng mệt mỏi vào Tòa, khai mắc bệnh hiểm nghèo

Quá trình trả lời trả lời thẩm vấn HĐXX, bị cáo Hoàng tỏ rõ dáng vẻ mệt mỏi. Sau khi kết thúc trả lời thẩm vấn, Chủ toạ phiên toà đã cho bị cáo Hoàng di dời khỏi khu vực dành cho các bị cáo, đến chỗ nhân viên y tế chăm sóc sức khoẻ.

Trước đó, khi trả lời thẩm vấn HĐXX về hành vi phạm quy định về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 2.700 tỷ đồng, bị cáo Phan Chí Dũng (cựu Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ- Bộ Công thương) khai, khi Tổng Công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) mới thực hiện cổ phần hóa, nguồn vốn khó khăn, không có nguồn tiền để thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với khu đất 6.080 m2 tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng (phường Bến Nghé, quận 1, TP Hồ Chí Minh), từ đề xuất của Sabeco, Bộ Công thương đã có văn bản xin gia hạn nộp tiền do Thứ trưởng Bộ Công thương Lê Nam Hải ký. 

Bị cáo Vũ Huy Hoàng.

Bị cáo Dũng cho rằng, việc thành lập Công ty cổ phần bất động sản Sabeco (Sabeco Land) là để huy động vốn bên ngoài vào. Tuy nhiên, thời điểm đó xảy ra khủng hoảng kinh tế thế giới, lạm phát, thị trường bất động sản khó khăn nên các nhà đầu tư cũng không có tiền. Bị cáo Dũng thừa nhận, việc thành lập Sabeco Pearl là trái với chỉ đạo của Chính phủ. Tuy nhiên thời điểm đó, bị cáo Dũng không nhận thức được việc này.

Về lý do đồng ý chủ trương đổi nhà đầu tư mới, bị cáo Hoàng cho rằng, bị cáo rút kinh nghiệm từ việc triển khai Sabeco Land bị chậm trễ vì nhiều lý do, trong đó có năng lực tài chính của các đối tác nên bị cáo đã yêu cầu báo cáo để chọn được các nhà đầu tư đủ năng lực, đủ khả năng để Sabeco xây dựng được trụ sở của mình. Hơn nữa, việc xây dựng trụ sở văn phòng sẽ giúp Sabeco và các công ty thành viên tiết kiệm hàng chục tỷ đồng tiền thuê văn phòng mỗi năm. 

Bị cáo Phan Chí Dũng.

Về việc thành lập Sabeco Pearl và sau đó là thoái vốn Nhà nước tại Sabeco Pearl, bị cáo Hoàng trình bày, từ khi được thành lập cho đến thời điểm trước khi thoái vốn, toàn bộ quá trình xử lý là do các Vụ chức năng thay mặt Bộ Công thương quản lý, theo dõi hoặc Thứ trưởng Bộ Công thương phụ trách, chứ bị cáo không nắm được quá trình này và bị cáo cũng không xử lý công việc không phù hợp với chức năng, thẩm quyền của mình.

Kết quả điều tra xác định, từ năm 2012 đến năm 2016, bị cáo Vũ Huy Hoàng đã thực hiện các hành vi chỉ đạo cấp dưới, cụ thể là bị can Hồ Thị Kim Thoa (cựu Thứ trưởng Bộ Công thương) cùng bị cáo Phan Chí Dũng có văn bản chỉ đạo cán bộ tại Sabeco dùng quyền sử dụng khu đất tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng và tiền của Sabeco góp vốn với các doanh nghiệp tư nhân thành lập Sabeco Pearl để thực hiện dự án kinh doanh bất động sản. 

Sau khi góp vốn và Sabeco đứng ra thực hiện xong các thủ tục pháp lý cho dự án, bị cáo Vũ Huy Hoàng không chỉ đạo Sabeco thực hiện dự án đã được phê duyệt, mà chỉ đạo Sabeco thoái toàn bộ vốn góp (chuyển nhượng vốn) của Sabeco tại Sabeco Pearl cho doanh nghiệp tư nhân tham gia liên doanh để hoàn tất việc chuyển quyền quản lý, sử dụng khu đất 6.080m2 tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng là tài sản Nhà nước sang tài sản tư nhân trái pháp luật.

Bị cáo Lâm Nguyên Khôi.

Trả lời HĐXX, các bị cáo khác đều thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng đã xác định. Các bị cáo mong muốn HĐXX xem xét việc các bị cáo chỉ thực hiện hành vi theo nhiệm vụ được giao. Do đó đã có thiếu sót, chủ quan, tin tưởng vào quy trình xử lý trong thời gian dài đã nhận được sự chấp thuận của một số Bộ, ngành và lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh.

Tham gia thẩm vấn sáng 23/4, luật sư Nguyễn Huy Thiệp (bào chữa cho bị cáo Vũ Huy Hoàng) đặt ra một số câu hỏi đối với lãnh đạo Sabeco xung quanh các hợp đồng nguyên tắc, hợp đồng hợp tác đầu tư… Trả lời HĐXX, bà Phạm Thị Hồng Hạnh (nguyên Tổng Giám đốc Sabeco), ông Lê Hồng Xanh (nguyên Phó Tổng Giám đốc Sabeco), ông Phan Đăng Tuất (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, phụ trách bộ phận quản lý vốn Nhà nước của Bộ Công thương tại Sabeco) đều cho rằng, đã ký các hợp đồng nguyên tắc, hợp đồng hợp tác đầu tư bởi áp lực từ nhiều phía. 

Và đó là áp lực từ việc Sabeco Land không có tiền thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng. Ông Phan Đăng Tuất cho biết thêm, suốt thời gian thực hiện dự án, ông nhận được sự chỉ đạo của các Thứ trưởng Bộ Công thương Lê Nam Hải và Thứ trưởng Bộ Công thương Hồ Thị Kim Thoa. Riêng bị cáo Vũ Huy Hoàng (khi đó là Bộ trưởng) đi đàm phán ở nước ngoài nên không có chỉ đạo gì.

Tại phiên tòa, luật sư bào chữa cho các bị cáo cũng đặt nhiều câu hỏi về trách nhiệm trước pháp luật, trước UBND TP Hồ Chí Minh của người xây dựng dự thảo, tham mưu, trình ký. Bị cáo Lê Quang Minh và bị cáo Lâm Nguyên Khôi (cựu Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh) cho rằng, các bị cáo đã căn cứ vào Luật Đầu tư, doanh nghiệp đã được thành lập và có tư cách pháp nhân. 

Các bị cáo cũng đã kiểm tra tình hình góp vốn theo tỷ lệ của các nhà đầu tư bằng cách yêu cầu Hội đồng quản trị Sabeco Pearl bổ sung văn bản cam kết và có xác nhận của thành viên Hội đồng quản trị. Bị cáo Lâm Nguyên Khôi cho rằng, nhận thức của bị cáo là việc lập doanh nghiệp đã có sự chấp thuận của Bộ Công thương và các văn bản trình ký là bước đầu để doanh nghiệp có tư cách thực hiện các thủ tục đầu tư tiếp theo…