Treo mình trên vách đá bắt băng cướp Hiền 'đầu bạc'

Bởi, trong cuộc đời binh nghiệp, không phải ai cũng được giao nhiệm vụ quan trọng như vậy, và quan trọng hơn, họ đã hoàn thành xuất sắc, triệt phá thành công băng cướp từng là nỗi ám ảnh của người dân quanh vùng, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho nhân dân và lực lượng truy bắt.

Nhân 70 năm truyền thống lực lượng CAND, ôn lại chiến công, Trưởng ban chuyên án - Đại tá Lê Trọng Giác cũng là người trực tiếp cầm quân vào rừng sâu núi thẳm vẫn ánh lên niềm vui khôn tả. Thượng tá Tạ Minh Đức, nguyên Phó trưởng phòng Cảnh sát hình sự vui mừng nhớ lại…

Chân dung tướng cướp Hiền “đầu bạc”

Hiền “đầu bạc” có tên khai sinh là Nguyễn Mạnh Hiền, SN 1965, ở Cẩm Sơn, Cẩm Thủy, Thanh Hóa. Hiền vốn là người thông minh. Trong năm học thứ 3 Đại học Kinh tế quốc dân, vì ấm ức trong việc bị chê bai, miệt thị, Hiền đã gây gổ đánh nhau nên bị đuổi học. 

Không muốn trở lại vùng quê nghèo khó, Hiền xách ba lô tìm về xã Lũng Cao, huyện Bá Thước, Thanh Hóa – nơi lúc đó đang rộ lên tình trạng khai thác vàng để kiếm cơ hội đổi đời. Ở bãi vàng, với bản tính đàn anh, Hiền tụ tập một số đối tượng đầu gấu, có tiền án, tiền sự gây ra một số vụ cướp trên địa bàn. Công an Thanh Hóa đã tập trung lực lượng đấu tranh, bắt quả tang Hiền cùng đồng bọn khi đang gây ra một vụ cướp bị tòa án tuyên phạt 8 năm tù giam. 

Tuy nhiên, khi mới thụ án được 1 năm, Nguyễn Mạnh Hiền đã bàn với 3 phạm nhân khác cưa song sắt trên cửa buồng giam, bẻ cửa trốn. Ngay sau khi trốn thoát, Hiền quay lại bãi vàng ở vùng rừng núi hoang vu thuộc xã Lũng Cao, huyện Bá Thước - nơi trước đây hắn đã cùng đồng bọn tổ chức cướp bóc để ẩn náu.

Để củng cố vị thế của mình, Hiền tiếp tục thu nạp những đối tượng có tiền án, tiền sự, mua vũ khí, tổ chức cướp bóc, thanh toán các băng nhóm khác cùng khai thác vàng trong khu vực, quyết xây dựng “lãnh địa” của riêng hắn tại khu vực Kịt Toong Hoong (3 làng Son, Bá, Mười thuộc xã Lũng Cao) với một lực lượng khá đông những tên đàn em trung thành. 

Đại tá Lê Trọng Giác, nguyên Phó Giám đốc kiêm trưởng Ban Chỉ huy Cảnh sát Công an Thanh Hóa (bìa trái) và  Thượng tá Tạ Minh Đức, nguyên Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an Thanh Hóa, người trực tiếp chỉ huy mũi trinh sát bắt Hiền “đầu bạc”.

Theo đó, hắn tổ chức đồng bọn thành từng nhóm, đội có đối tượng đứng đầu, rồi phân công canh gác, bảo vệ thành nhiều vòng, việc kiểm soát bên ngoài và bên trong rất chặt chẽ, nghiêm khắc; thường xuyên tổ chức đi cướp, mua thêm súng đạn, mìn, bộc phá, thuốc nổ, dây cháy chậm, dao rừng, lưỡi lê... nhằm trang bị vũ trang cho các lán trại, hang ẩn náu. Không lâu sau đó, Hiền trở thành ông trùm của cả khu vực trên, các chủ bưởng và những người khác phải đãi vàng cho hắn.

Cuộc vây bắt ly kỳ

Cuộc vây bắt tướng cướp Hiền “đầu bạc” không chỉ là vụ án kinh điển của Công an Thanh Hóa mà còn là vụ án điển hình của lực lượng Cảnh sát nhân dân. Trước tình hình trên, UBND huyện Bá Thước đã báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị chỉ đạo đấu tranh. Đích thân đồng chí Mai Xuân Minh, Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo ngành nội chính do lực lượng Công an chủ công triệt phá băng nhóm trên. 

Nhận nhiệm vụ, ngay hôm sau, một tổ công tác do Đại tá Lê Trọng Giác, Phó Giám đốc kiêm Trưởng ban Cảnh sát nhân dân, Công an Thanh Hóa dẫn đầu đã khảo sát thực tế, lên phương án đấu tranh. 

Sau chuyến khảo sát trên, Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hóa đã giao cho Phòng Cảnh sát hình sự, Công an huyện Bá Thước phối hợp với Huyện đội Bá Thước và Công an xã Lũng Cao tổ chức truy quét các nhóm đào đãi vàng, trong đó có nhóm của Hiền “đầu bạc”. Các đối tượng đã dùng vũ khí nóng chống trả quyết liệt nên cuộc vây bắt không thành công.

Không ngại khó, không chùn bước, Công an Thanh Hóa lập chuyên án, đã báo cáo đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh; đề nghị Tổng cục Cảnh sát hỗ trợ. Đại tá Vũ Tất Bính, Phó cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự đã được điều vào Thanh Hóa hỗ trợ đấu tranh.

Ngày 5/9/1990, Ban Chỉ huy Cảnh sát nhân dân Thanh Hóa đã tổ chức họp triển khai phương án tấn công băng nhóm tội phạm của Hiền “đầu bạc”. Yêu cầu được đặt ra là việc tấn công phải đảm bảo chắc thắng  nhưng an toàn cho lực lượng truy bắt. 

Tại cuộc họp trên, lực lượng chức năng đã thống nhất một số phương án, trong đó, UBND huyện Bá Thước viết thư kêu gọi Nguyễn Mạnh Hiền và đồng bọn đầu thú; vận động người nhà của nhóm đối tượng trên cảm hóa, thuyết phục chúng đầu hàng; cho phép cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ nếu đối tượng chống trả sẽ nổ súng.

Sau khi vận động không thành công, Ban chuyên án đã quyết định tấn công vào hang ổ của Hiền “đầu bạc”. Theo đó, một mũi công tác tấn công phía Tây Bắc do đồng chí Nguyễn Văn Tỵ, Phó trưởng phòng Cảnh sát hình sự chỉ huy phối hợp với Huyện đội Bá Thước và Cảnh sát hình sự tỉnh Hà Sơn Bình (nay là tỉnh Hòa Bình) tấn công từ phía Hòa Bình, có nhiệm vụ “xua” các đối tượng chạy khỏi hang ẩn náu và chặn bắt các đối tượng bỏ trốn về phía Hòa Bình; mũi thứ 2 do đồng chí Tạ Minh Đức, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự chỉ huy gồm Công an, Quân đội và Công an xã Lũng Cao tấn công phía dưới; khi tổ Tây Bắc “xua” đối tượng chạy khỏi hang sẽ chặn bắt.

Đại tá Lê Trọng Giác nhớ lại: “Băng nhóm tội phạm trên hoạt động ở vùng cao, thông thạo địa bàn, lại rất táo tợn, ngoan cố và manh động, chính vì vậy, yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo an toàn cho nhân dân trên địa bàn và lực lượng truy bắt. Suốt 2 ngày đêm từ 12 đến 14/9/1990, lực lượng phá án dường như không ai được nghỉ ngơi, cho đến khi đồng chí Tạ Minh Đức báo cáo đã bắt được Nguyễn Mạnh Hiền, mọi người mới thở phào nhẹ nhõm, yêu cầu dẫn giải tên Hiền về trước, các đối tượng khác đưa về sau”.

Nói đơn giản thế nhưng suốt 2 ngày đêm là cuộc chiến đấu nghẹt thở giữa lực lượng chức năng với băng nhóm tội phạm manh động trên. Ngày 12/9, Ban chuyên án quyết định tấn công. Mũi trinh sát phía Tây Bắc đi trước, cùng với Công an Hà Sơn Bình vào bãi vàng từ phía trên, bí mật ém quân ở đỉnh hang. Mũi thứ 2 đi từ Công an tỉnh Thanh Hóa lên bến phà La Hán rồi tập trung ở đó, đi bộ về phía bãi vàng. 

Từ bến phà La Hán đến Lũng Cao khoảng 50km, đường độc đạo bám theo sườn núi cheo leo, không có bất cứ phương tiện gì vào được trừ đôi bàn chân của con người. Trong đêm tối, trời mưa đường trơn như bôi mỡ, anh em đeo ba lô, lặng lẽ đi trong đêm, người nọ nối gót người kia cố gắng hành quân nhanh nhất. Thượng tá Tạ Minh Đức nhớ lại: “thời đó, rừng núi âm u, vắt nhiều vô kể, bám đầy chân. Đi một lúc dừng lại lôi ra được vài con vắt đã no căng”.

Khoảng 9h tối, tổ công tác đã vào được đến xã Lũng Cao. Đến 3h sáng 13/9, đã đến được phía dưới hang, dùng dây đu lên, ém quân tại các cửa hang. Thời điểm trên, tổ công tác phía Tây Bắc đã bắt được 2 đối tượng nên Nguyễn Mạnh Hiền biết lực lượng Công an tấn công truy quét nên tìm cách bỏ trốn. Các đối tượng còn lại vẫn ẩn náu trong hang sâu, dùng vũ khí chống trả quyết liệt. Lực lượng chức năng vừa dùng loa kêu gọi đầu hàng vừa triển khai quân tích cực truy bắt.  

Xác định phải “xua” được các đối tượng ra ngoài mới có thể bắt giữ được chúng, Đại tá Lê Trọng Giác đã chỉ đạo mũi trinh sát Công an tỉnh Hà Sơn Bình từ trên cao ném đạn hơi cay xuống các hang. Đúng như tính toán của lực lượng chức năng, không chịu được hơi cay, các đối tượng tháo chạy ra ngoài, lần lượt bị bắt giữ.

Riêng Hiền “đầu bạc” bỏ trốn. Truy kích đến sáng hôm sau, một cháu bé nhìn thấy Hiền ẩn náu trong một nhà dân. Một tổ công tác lập tức lên đường, bắt giữ được hắn khi Hiền đang trốn trên trần nhà của một cán bộ xã.

Như vậy, gần 2 ngày đêm hầu như không ăn, ngủ, Ban chuyên án đã bắt được toàn bộ ổ nhóm của Hiền gồm 23 đối tượng, thu 2 súng AK, 1 súng K54, 20 quả mìn, 1 lựu đạn, hơn 100 viên đạn, nhiều dao găm và các tang vật khác. Kết thúc chuyên án, Nguyễn Mạnh Hiền bị kết án tử hình, các đối tượng còn lại cũng bị kết án giam. Không khí bình an tràn ngập khắp vùng.