Tăng cường ngăn chặn nạn khai thác cát, sỏi trái phép
Có dịp theo các cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát đường thủy, thuộc Phòng CSGT Công an tỉnh Quảng Trị tuần tra, kiểm soát, xử lý đối tượng khai thác cát, sỏi trái phép trên các con sông mới thấy hết thực trạng tài nguyên đang bị tàn phá, đánh cắp, cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng thế nào, cũng như sự gian nan vất vả và không ít hiểm nguy rình rập khi thực hiện công tác, nhiệm vụ này. Các đối tượng hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép hoạt động rất tinh vi và xảo quyệt.
Đêm 21-10-2019, chúng tôi phải gần như trắng đêm mới có thể phát hiện và bắt quả tang 2 thuyền khai thác trái phép trên sông Thạch Hãn. Qua kiểm tra, phương tiện được cải hoán không đăng ký, đăng kiểm; chủ thuyền không có những giấy tờ cần thiết điều khiển phương tiện thủy nội địa. Đây cũng là thực trạng phổ biến của các thuyền chuyên khai thác cát, sỏi trái phép ở Quảng Trị.
Khi hỏi về việc làm trái phép của mình, ông Trần Văn Thành, trú TP Đông Hà “xổ” giọng buồn: “Em khai thác ở vùng Gio Quang (khai thác trên sông qua xã Gio Quang, huyện Gio Linh-PV). Em chưa được cấp phép, nhưng vì đói quá, khó quá nên phải kiếm ít để mua gạo”. Còn ông Ngô Chắt, chủ một mỏ cát ở xã Hải Lệ, thị xã Quảng Trị thì nói rằng: “Các tàu khai thác ngoài mỏ này (tức là mỏ của ông Chắt), mình không quản lý họ”.
Tìm hiểu được biết, do nhu cầu xây dựng và lợi nhuận tăng cao nên vấn nạn khai thác cát, sỏi trái phép tại Quảng Trị đang diễn ra hết sức phức tạp. Chỉ sau một tuần ra quân kiểm tra, lực lượng Cảnh sát đường thủy đã phát hiện và xử lý trên 10 trường hợp vi phạm đăng ký, đăng kiểm và khai thác cát, sỏi trái phép trên các con sông lớn.
Cùng với thiên tai bão lụt, vấn nạn khai thác cát, sỏi tái phép đã làm biến đổi dòng chảy các con sông, xâm thực vào đất liền khiến không ít nhà cửa của người dân phải di dời, đất đai sản xuất nông nghiệp bị mất dần hằng năm.
Theo quan sát của chúng tôi, nhiều đoạn sông đã bị sạt lở nghiêm trọng, ăn sát vào nhà dân nhiều nơi kéo dài gần 1km. Thống kê của Sở NN&PTNT Quảng Trị, trên địa bàn tỉnh hiện có gần 120km bờ sông bị sạt lở, ảnh hưởng đến trên 2.360 hộ dân, trong đó có gần 600 hộ sống trong vùng đặc biệt nguy hiểm. Tình trạng sạt lở bờ sông ở Quảng Trị diễn biến phức tạp, nhất là ở 3 con sông chính là Thạch Hãn, Bến Hải và Ô Lâu.
Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Võ Viết Đính, Phó trưởng Phòng CSGT Công an Quảng Trị cho hay: “Lực lượng CSGT đang tăng cường kiểm tra xử lý vấn nạn khai thác trái phép cát, sỏi trên các con sông theo kế hoạch của cấp trên. Các phương tiện không đăng ký, đăng kiểm ngoài việc bị xử lý, lực lượng CSGT sẽ đình chỉ hoạt động và thông báo với chính quyền địa phương để phối hợp quản lý”.
Trước tình trạng sạt lở bờ sông diễn ra ngày càng phức tạp và nghiêm trọng, tỉnh Quảng Trị cũng đã khẩn trương lập các đầu tư xây dựng kè để đảm bảo an toàn cho người dân. Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp giải quyết phần ngọn.
Chừng nào phần gốc của vấn đề là nạn khai thác cát, sỏi trái phép được giải quyết triệt để, chu đáo, chừng đó người dân ở đây mới hết nơm nớp nỗi lo nạn sạt lở bờ sông gây mất đất đai, nhà cửa, làm xáo trộn mọi sinh hoạt, sản xuất...
