Công ty Trung Dũng có dấu hiệu vi phạm quy định ngân hàng
Quá trình khởi tố điều tra vụ án này, ông Trần Bắc Hà (cựu Chủ tịch HĐQT BIDV) được xác định giữ vai trò chính nhưng do đã chết vì bệnh nên được đình chỉ điều tra. Người giữ vai trò thứ 2 là Trần Duy Tùng (con trai ông Trần Bắc Hà), Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn An Phú đang bỏ trốn và có quyết định truy nã.
Trong quá trình điều tra vụ án này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định, Công ty Trung Dũng có quan hệ tín dụng với MBBank- Chi nhánh Hai Bà Trưng từ năm 2006. Khi đó Công ty Trung Dũng có khoản vay mua ô tô đã được tất toán. Năm 2009, MBBank mua 50 tỷ đồng trái phiếu của Công ty Trung Dũng (khoản trái phiếu này đã được tất toán, Công ty Trung Dũng còn nợ 4,34 tỷ đồng tiền lãi).
Năm 2011, Công ty Trung Dũng có một khoản vay mua ô tô (đã được tất toán năm 2012) và một hợp đồng tín dụng hạn mức, hiện vẫn còn dư nợ tại MBBank- Chi nhánh Long Biên.
Khoản vay dư nợ được thể hiện: Ngày 21/2/2011, Đoàn Hồng Dũng (SN 1961, quê Hà Nam) là Giám đốc Công ty Trung Dũng (đã bị khởi tố về tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, hiện đang bị tạm giam tại Trại tạm giam T16 Bộ Công an) và ông Nguyễn Hải, đại diện MBBank- Chi nhánh Long Biên ký một hợp đồng tín dụng có một số nội dung như: hạn mức cam kết tối đa là 300 tỷ đồng; giá trị hạn mức bảo lãnh thanh toán tối đa 200 tỷ đồng; mục đích để tài trợ vốn lưu động, mở L/C (thư tín dụng) nhập khẩu để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2011 các mặt hàng thép, phôi thép, các loại than; thời hạn hợp đồng đến ngày 31/12/2012; điều kiện cho vay phải mở L/C.
Theo đó, bên vay cam kết về việc bảo đảm doanh số tiền chuyển về tài khoản của bên vay tại MBBank đạt tối thiểu 125% doanh số cho vay, bảo lãnh mà MBBank đã cấp; giải ngân chuyển khoản 100% vào tài khoản của nhà cung cấp trên cơ sở hoá đơn, chứng từ hợp lý, tỷ lệ cho vay tối đa 80% giá trị hợp đồng đầu vào.
Đối với phương án mở L/C, mua bảo hiểm 110% giá trị theo hợp đồng ngoại thương. Trong chứng thư bảo hiểm liên quan đến lô hàng nhập khẩu tại MBBank quy định rõ, người thụ hưởng đầu tiên, duy nhất và không huỷ ngang là MBBank.
Tài sản thế chấp cho hạn mức được xác định là: quyền đòi nợ phát sinh theo Hợp đồng kinh tế số 02/2011/HĐMB-TD giữa Công ty Trung Dũng và Công ty Hà Nam trị giá 65 tỷ đồng; quyền đòi nợ phát sinh bằng đối chiếu công nợ tháng 10/2011 giữa Công ty Trung Dũng và Công ty Hà Nam trị giá 607 tỷ đồng. Trong các ngày từ 1/8/2011 đến 30/9/2011, MBBank đã thực hiện giải ngân 6 khế ước nhận nợ. Tổng số dư nợ tạm tính đến ngày 4/4/2019 là gần 478 tỷ đồng. Hiện nay, Công ty Trung Dũng không có khả năng trả nợ khoản vay này.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định, đối với khoản mua trái phiếu: Ngày 27/8/2009, Công ty Trung Dũng có văn bản gửi các nhà đầu tư về việc chào bán trái phiếu của Công ty Trung Dũng với mệnh giá 1 tỷ đồng/1 trái phiếu kỳ hạn thanh toán 5 năm, có bảo hành của BIDV.
Ngày 9/9/2009, MBBank đã ký hợp đồng đặt mua 50 trái phiếu, trị giá 50 tỷ đồng. Sau khi ký hợp đồng, MBBank đã chuyển 50 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty Trung Dũng mở tại BIDV.
Từ ngày 15/9/2009 đến ngày 14/7/2014, Công ty Trung Dũng đã 4 lần thanh toán lãi trái phiếu cho MBBank với tổng số tiền gần 18 tỷ đồng. Ngày 14/7/2014, BIDV thực hiện bảo lãnh thanh toán cho MBBank gốc trái phiếu là 50 tỷ đồng. Công ty Trung Dũng còn nợ 4,34 tỷ đồng tiền lãi trái phiếu.
Căn cứ vào kết quả điều tra và các tài liệu do MBBank cung cấp đến nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định, MBBank không có khả năng thu hồi khoản nợ gần 478 tỷ đồng. Đối với các khoản vay còn dư nợ hiện nay không còn tài sản đảm bảo do MBBank nhận tài sản thế chấp là quyền đòi nợ của Công ty Trung Dũng với Công ty Hà Nam. Với hậu quả như hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc cho vay.
Tuy nhiên do chưa thu thập đầy đủ tài liệu nên chưa có căn cứ đánh giá về việc, MBBank thẩm định, đánh giá và quyết định cho vay có tuân thủ các quy định của pháp luật không. Khi thực hiện cho vay vốn, Công ty Trung Dũng có đảm bảo đáp ứng các điều kiện tín dụng của MBBank không.
Quá trình giải quyết quan hệ tín dụng, Công ty Trung Dũng có tuân thủ các điều kiện tín dụng đã cam kết với MBBank không và trách nhiệm của các đối tượng liên quan đến khoản vay này.
Xét thấy trong trường hợp có hậu quả thiệt hại xảy ra đối với MBBank sẽ ảnh hưởng đến tài sản của Bộ Quốc phòng nên căn cứ Điều 163 (quy định về thẩm quyền điều tra), Điều 272 (quy định về thẩm quyền xét xử của Toà án Quân sự) Bộ Luật TTHS năm 2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã chuyển thông tin và tài liệu này đến Cục Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để điều tra xử lý theo thẩm quyền.
