Cơ quan tố tụng có bỏ lọt tội phạm?
Lật lại hồ sơ vụ án
Theo hồ sơ vụ án, khoảng 18h ngày 21/1/2012, tại nhà của Nguyễn Văn Hải (thôn Nam Lộc) và nhà của Nguyễn Văn Đức (thôn Nam Tân, xã Chư Kbô, huyện Krông Búk) có tổ chức ăn tất niên cuối năm. Khoảng 20h cùng ngày, do chỗ quen biết nên Đức sang nhà của Hải để tham gia. Đức có xảy ra mâu thuẫn với Đặng Văn Sơn (24 tuổi, bạn của gia đình Hải) trong lúc uống rượu, Đức rủ Nguyễn Tất Định (trú cùng thôn) đứng dậy ra về.
Cho rằng Đức coi thường mình, Sơn liền rủ một số thanh niên đuổi theo Đức để đánh. Sơn xông vào đấm, đá làm Đức ngã xuống đường. Nhóm của Sơn cũng xông vào đánh hội đồng. Sơn nhảy vào bờ rào nhặt một cục gạch ra đánh thẳng vào đầu Đức khiến Đức ngất xỉu, được đồng bọn can ngăn nên Sơn mới chịu dừng tay. Sau đó, Sơn và một số người ra tiệm tạp hóa của bà Nguyễn Thị Giang (cách nhà Đức khoảng 70m) ngồi chơi.
Tại nhà Hải, cuộc ăn nhậu vẫn diễn ra. Riêng Nguyễn Hữu Huynh (khách nhà Hải) lấy xe máy chở bạn gái ra về. Khi cả hai đi đến thôn Nam Anh trên quốc lộ 14 thì bị hai thanh niên (chưa xác định danh tính) dùng vật gì đó đánh vào đầu chảy máu. Huynh liền quay xe lại nhà Hải và nói mình bị nhóm thanh niên thôn Nam Tân chặn đánh và nhờ mọi người đi đánh trả thù. Lúc này, tại nhà Hải có Nguyễn Văn Hiến (38 tuổi, anh trai của Hải) lấy từ trong xe ôtô của mình ra một cây kiếm rồi hô hào, kích động nhóm thanh niên thôn Nam Lộc kéo nhau sang thôn Nam Tân để đánh trả thù nhưng Hiến bị mẹ và vợ can ngăn không cho đi. Thấy vậy, số thanh niên đang tập trung tại đây tỏa đi lấy hung khí rồi kéo nhau sang thôn Nam Tân. Khi nhóm thanh niên của thôn Nam Lộc vừa kéo đến tiệm tạp hóa của bà Giang thì bị nhóm thôn Nam Tân xông ra ứng chiến. Do yếu thế, số thanh niên thôn Nam Lộc bị đánh dạt và bỏ chạy quay về.
Tại nhà Hải, một số thanh niên đi chơi về nghe tin liền kéo nhau sang thôn Nam Tân để ứng cứu. Trên đường đi, đối tượng Hà Thu Quang (26 tuổi) dùng điện thoại gọi cho Hiến báo tin: “Anh Hiến ơi, sang đây nhanh lên chứ tụi nó đánh nhau tùm lum bên này có lẽ có người chết”. Khoảng 5-7 phút sau thì Hiến xuất hiện, trên tay cầm một chiếc đèn pin và một thanh kiếm rồi nhập bọn kéo nhau sang thôn Nam Tân. Khi cả nhóm của Hiến đi cách tiệm tạp hóa của bà Giang khoảng 40m thì gặp ông Trần Trọng Lý (55 tuổi, trú thôn Nam Tân) đi bộ ngược chiều. Thấy bóng người, Hiến hô hào: “Ai là người thôn Nam Tân chém hết cho tao”, nghe vậy, ông Lý liền lên tiếng để cho Hiến biết nhưng vừa dứt lời, Hiến cầm kiếm xông lên chém một nhát vào tay ông Lý. Ông Lý bỏ chạy vào một lô cà phê gần đó trốn nên may mắn thoát nạn.
Khi đám người của Hiến vừa kéo đến tiệm tạp hóa của bà Giang thì phát hiện anh Nguyễn Văn Sơn (Công an viên thôn Nam Tân) cùng anh Nguyễn Văn Lâm (trú cùng thôn) đang bắt giữ một đối tượng tên Sáng của nhóm Hiến. Thấy đám đông hung dữ, tay lại lăm lăm hung khí, anh Sơn liền hô lớn: “Tôi là Công an đang thi hành nhiệm vụ, tôi đến để bảo vệ hiện trường, đề nghị các anh giải tán”. Không những không chịu nghe, các đối tượng còn hô hào: “Công an cũng chém” rồi bất ngờ xông vào dùng gậy tấn công tới tấp anh Sơn và Lâm để giải cứu cho đồng bọn. Anh Sơn bị đánh nhiều nhát vào chân, tay và người gục tại chỗ, còn anh Lâm bị Hiến dùng kiếm chém nhiều nhát vào tay và đầu. Nhóm của Hiến tiếp tục kéo vào sân nhà anh Nguyễn Văn Đức tìm người để đánh. Cuộc hỗn chiến khiến anh Đức bị đánh chết tại chỗ, hàng chục người khác bị thương tật từ 4% đến 48%, nhiều tài sản bị đập phá. Vụ ẩu đả trên chỉ dừng lại khi lực lượng Công an xã và Công an huyện xuất hiện.
Hiện trường ông Lý bị 2 kẻ lạ mặt khống chế đâm trọng thương. |
Tòa kiến nghị hủy một phần bản án
Sau hơn 1 năm thu thập chứng cứ điều tra, ngày 18/1/2013, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Lắk đã ra Quyết định số 10/PC45 khởi tố tổng cộng 24 bị can trong vụ án. Tuy nhiên, có một điều khiến người bị hại lẫn các bị can trong vụ án hết sức bất bình là việc Viện KSND tỉnh Đắk Lắk không phê chuẩn quyết định khởi tố theo đề nghị của cơ quan điều tra đối với Nguyễn Văn Hiến, kẻ cầm đầu nhóm thanh niên thôn Nam Lộc gây ra vụ ẩu đả nghiêm trọng nói trên.
Theo kết luận của cơ quan điều tra, đối với Nguyễn Văn Hiến, qua cơ sở tài liệu chứng cứ thu thập được đã xác định: “Chính Hiến đã tham gia cùng đồng bọn sang thôn Nam Tân để đánh nhau vào tối 21-1-2012. Quá trình tham gia, Hiến không chỉ hô hào, kích động cho đồng bọn đánh các nạn nhân mà bản thân Hiến còn trực tiếp cầm kiếm chém gây thương tích cho ông Trần Trọng Lý và anh Nguyễn Văn Lâm. Trên cơ sở đó, cơ quan CSĐT đã ra quyết định khởi tố bị can Hiến về tội cố ý gây thương tích”.
Bản kết luận điều tra nêu rõ là vậy, nhưng đến ngày 18/3/2013, Viện KSND tỉnh Đắk Lắk lại ra Bản cáo trạng số 08/KSĐT-HS chỉ truy tố 23/24 bị can trong vụ án mà cơ quan điều tra đã đề nghị. Trong suốt bản cáo trạng, Viện chỉ dựa vào lời khai duy nhất của đối tượng Hiến là “bản thân Hiến không thừa nhận tham gia thực hiện hành vi phạm tội” nên không có cơ sở để khởi tố bị can.
Ngày 26/3/2013, TAND tỉnh Đắk Lắk đưa vụ án ra xét xử. Tuy nhiên, qua đối chất lời khai của các bị cáo, bị hại, tòa đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Tòa viện dẫn: “Nội dung bản kết luận điều tra tương thích với lời khai của các bị cáo nhưng nội dung bản cáo trạng thì cắt bỏ phần của Hiến và không làm rõ hành vi của từng bị cáo cụ thể mà chỉ nói chung chung”. Trên cơ sở đó, tòa cũng yêu cầu Viện tiến hành lấy lời khai của bà Lưu Thị Phú (mẹ của Hiến) để làm rõ về nguồn gốc, thời gian sử dụng chiếc kiếm của Hiến trước thời gian xảy ra vụ án.
Tuy nhiên, một lần nữa Viện KSND tỉnh lại cho rằng: “Trong quá trình điều tra, Viện KSND đã yêu cầu cơ quan điều tra tiến hành triệu tập nhiều lần nhưng bà Phú không có mặt để lấy lời khai do bà Phú “không có mặt tại địa phương”. Đối với Hiến và vợ Hiến không khai nhận về việc sử dụng chiếc kiếm. Do đó không thể thực hiện nội dung yêu cầu điều tra bổ sung của tòa” nên vẫn giữ nguyên quyết định truy tố như bản cáo trạng đã ban.
Sau nhiều lần tạm hoãn, từ ngày 1/4 đến 7/4, TAND tỉnh Đắk Lắk đã đưa vụ án ra xét xử công khai và tuyên phạt 23 bị cáo tổng cộng hơn 170 năm tù. Riêng đối với Hiến, căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu đã thu thập được, HĐXX nhận thấy, việc không truy tố Hiến về 2 tội “giết người” và “cố ý gây thương tích” là bỏ lọt tội phạm. Vì vậy, để giải quyết vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, không bỏ lọt tội phạm cũng như người phạm tội đồng thời đảm bảo lợi ích của người tham gia tố tụng, HĐXX kiến nghị cấp phúc thẩm, giám đốc hủy một phần bản án sơ thẩm đối với các bị cáo trên để điều tra lại nhằm khởi tố, truy tố và xét xử đối với Hiến và đồng bọn về 2 tội “giết người” và “cố ý gây thương tích”.
Sau khi TAND tỉnh đưa ra xét xử vụ án, nhiều người thân của gia đình bị hại cho biết đã gửi đơn kêu cứu đến các cơ quan chức năng đề nghị xem xét lại bản cáo trạng của Viện KSND tỉnh Đắk Lắk bởi việc không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Hiến là có dấu hiệu bỏ lọt người, lọt tội. Và cũng từ đây, đối tượng Hiến đã nhiều lần tìm cách đe dọa, thậm chí dọa giết những ai dám tố cáo hắn.
Trong khi chúng tôi đang thực hiện điều tra vụ việc thì vào chiều 23/4, ông Trần Trọng Lý đang ở nhà một mình thì có 2 thanh niên lạ mặt, bịt khẩu trang xông vào nhà khống chế đâm trọng thương. Anh Nguyễn Văn Sơn (Công an viên thôn Nam Tân) cho biết, hiện người thân các gia đình bị hại rất hoang mang, nhất là sau khi ông Lý bị “kẻ lạ” xông vào nhà đâm trọng thương. Hiện dư luận tại địa phương đang đặt ra câu hỏi, liệu Hiến có thuê người tấn công các bị hại để dằn mặt?... Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng tố tụng cần sớm vào cuộc để điều tra, làm rõ tránh những điều đáng tiếc xảy ra