Việt Nam chính thức đề nghị Lào hoãn xây thủy điện Xayaburi thêm 10 năm

Cuộc họp của Ủy hội sông Mê Kông (MRC) ngày 19/4 đã không đưa ra được phán quyết cuối cùng cho dự án thủy điện Xayaburi gây nhiều tranh cãi. Quyền quyết định sẽ được dành cho hội nghị cấp Bộ trưởng 4 nước: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, sẽ được tổ chức vào tháng 11 tới đây.

Đại diện phía Việt Nam, ông Phạm Khôi Nguyên - Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Chủ tịch Ủy hội sông Mê Kông nhiệm kì hiện tại, Chủ tịch Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam cho biết, Việt Nam đã chính thức đề nghị Lào trì hoãn việc xây dựng Xayaburi thêm 10 năm.

Lý do mà ông Nguyên đưa ra là những nghiên cứu đánh giá tác động cho toàn bộ khu vực hạ lưu mà Lào trình bày chưa đầy đủ, toàn diện. Những nguy cơ tiềm tàng cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam với hơn 20 triệu dân cũng chưa được nghiên cứu kĩ lưỡng. Hơn thế, Xayaburi sẽ là phát súng khai hỏa cho 11 dự án thủy điện bậc thang tiếp theo, mà nếu được xây dựng sẽ chặt nát dòng sông Mê Kông - tài sản chung của 6 quốc gia. Hàng triệu người dân sẽ mất sinh kế, bị đẩy vào hoàn cảnh đói nghèo vì bị ảnh hưởng bởi nghề cá, lượng phù sa giảm sút. Trong khi đó, Lào cũng chưa cần thiết phải phát triển thủy điện trên dòng chính, bởi lẽ tiềm năng ở các phụ lưu là rất lớn và Lào chưa khai thác hết.

Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên cũng cho rằng, phía Lào nên tiếp tục cung cấp thông tin, bổ sung những đánh giá tác động để phía Việt Nam đóng góp ý kiến. 

TS Đào Trọng Tứ - nguyên Phó Tổng thư kí Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam, Ủy viên thường trực Mạng lưới cộng tác vì nước của Việt Nam cho rằng: Tương lai cho dòng Mê Kông sẽ được đảm bảo nếu các quốc gia xem xét dự án xây dựng Xayaburi một cách thận trọng, đánh giá đầy đủ các tác động, giải quyết hài hòa mối quan hệ lợi ích giữa các bên