Tháo gỡ để thu hút đầu tư FDI

Trong đó, vốn thu hút vào các KCX, KCN chủ yếu tập trung vào các DN thuộc khối FDI. Dẫn đầu các quốc gia đầu tư là Nhật Bản với 4 dự án có tổng vốn 31,95 triệu USD (chiếm 50,24% vốn đầu tư); Tiếp đến là Singapore với 3 dự án, với tổng vốn 16,75 triệu USD (chiếm 26,34% vốn đầu tư).

Còn lại là Úc, Đài Loan, Đức, Thụy Điển, Mỹ, Đan Mạch và Hàn Quốc. Các ngành nghề được các DN thuộc khối FDI đặc biệt quan tâm đầu tư gồm: dược phẩm, nhựa, cơ khí, may mặc, thực phẩm. Trong quá trình hoạt động, kim ngạch xuất khẩu (XK) của các DN trong các KCX, KCN đã tăng trưởng mạnh, đạt mức 3,4 tỷ USD (tăng 6,2% so cùng kỳ năm 2012) chủ yếu thuộc về các DN khối FDI, trong khi đó kim ngạch nhập khẩu (NK) chỉ đạt 2,5 tỷ USD (giảm 10,7% so cùng kỳ).

Về vấn đề này, theo giải thích của ông Hồ Xuân Lâm – Chánh văn phòng Ban quản lý Hepza: Nguyên nhân NK giảm là do nhiều DN có vốn đầu tư trong nước gặp khó khăn về thị trường, không có đơn hàng, chi phí sản xuất đầu vào tăng cao nên tạm ngưng, giãn tiến độ sản xuất hoặc thu hẹp sản xuất và ngưng NK nguyên vật liệu để sản xuất. Còn XK tăng là do DN khối FDI phát triển ổn định, ít bị ảnh hưởng bởi suy giảm kinh tế, vẫn đảm bảo tăng trưởng sản xuất.

DN có vốn đầu tư nước ngoài mở rộng hoạt động, giải quyết công ăn việc làm cho nhiều người lao động.

Thực trạng trên cho thấy, do tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, các DN trong nước rất chật vật để tồn tại vì phần lớn các DN là nhỏ và vừa. Theo thông tin từ Hepza, không chỉ giảm về đầu tư mới mà kể cả các DN đang hoạt động cũng giải thể, ngưng hoạt động khiến hơn 1.000 công nhân mất việc, chủ yếu tập trung ở các DN trong nước.

Trong 9 tháng đầu năm, có 20 dự án khó khăn phải tạm ngưng hoạt động hoặc ngưng hoạt động gồm 13 dự án FDI và 7 dự án trong nước; 21 dự  án thanh lý, giải thể trước thời hạn gồm 5 dự án FDI và 16 dự án trong nước. Đa số các dự án thanh lý trước thời hạn là do các DN thuê lại nhà xưởng của các DN khác để hoạt động, chi phí thuê nhà xưởng tăng cao, trong khi hoạt động của DN không hiệu quả; 35 dự án gặp khó khăn phải giảm 20 - 30% công suất gồm 15 DN FDI và 20 DN trong nước, tập trung các ngành: VLXD, hàng trang trí nội thất, thiết bị điện, may mặc...

Trong khi các DN trong nước đang đối mặt với nhiều khó khăn như vậy nhưng DN khối FDI vẫn phát triển tốt và đóng góp rất lớn vào sự tăng trưởng kim ngạch XK, giải quyết được công ăn việc làm cho người lao động. Vì vậy, song song với việc thu hút các DN trong nước thì việc thu hút đầu FDI vẫn đang được các KCX, KCN đặc biệt quan tâm.

Hiện, tổng diện tích đất cho thuê của 15 KCX, KCN đạt tỷ lệ lấp đầy 73%. Trong đó, 12 KCX, KCN hiện hữu có tỷ lệ lấp đầy đạt 98%, còn 3 KCN (An Hạ, Tân Phú Trung, Đông Nam) tỷ lệ lấp đầy chỉ mới đạt 20% và đang hoàn thiện hạ tầng. Ông Hồ Xuân Lâm – Chánh văn phòng Ban quản lý Hepza cũng cho rằng: Việc thu hút đầu tư vào các KCX, KCN gặp khó khăn là giá thuê đất khá cao so với các tỉnh lân cận; TP. Hồ Chí Minh không còn ưu đãi về thuế... nên khó thu hút đầu tư vào KCX, KCN trong tình hình khó khăn như hiện nay.

Theo đánh  giá của Hepza thì trong năm 2013, vốn đầu tư FDI chủ yếu là do một số dự án mở rộng đầu tư, còn các dự án cấp phép mới đa số có quy mô vốn vừa và nhỏ. Trước tình hình khó khăn trên, để hỗ trợ DN hoạt động trong KCX, KCN, trong thời gian tới Hepza sẽ tổ chức kết nối DN có nhu cầu vay vốn với ngân hàng thương mại để gỡ khó khăn về vốn cho DN. Đồng thời, hỗ trợ DN tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, cũng như đối thoại với lãnh đạo TP. Trong những tháng cuối năm, Hepza tiếp tục rà soát tiến độ triển khai, khó khăn, vướng mắc của các KCN mới và mở rộng để tiếp tục thu hút đầu tư. Đồng thời, tăng cường cải cách hành chính, đơn giản hóa các thủ tục hành chính...