“Liên minh đen” trong xuất khẩu than tiểu ngạch chờ ngày hầu tòa
Vụ án bắt đầu từ việc ngày 14/5/2010, Công an tỉnh Quảng Ninh phát hiện, bắt giữ 4 tàu BKS: HP 2909, HP 1797, BN 0836, NĐ 1852 đã làm thủ tục nhận than tại cảng Quyết Thắng thuộc Công ty Kho vận Hòn Gai để xuất khẩu tiểu ngạch đi Trung Quốc.
Theo hồ sơ hàng hóa các tàu mang theo, 4 tàu trên chở 4.084 tấn than cám 7A, đúng khối lượng, chất lượng so với Thông báo giao than của Vinacomin. Tuy nhiên, trên 4 tàu này, than được rải theo các lớp rất tinh vi: lớp than trên cùng thường là lớp than cám tiêu chuẩn 7A, hoặc 6B; lớp dưới là than cám tiêu chuẩn 6A, 6B (loại than chất lượng cao hơn than 7A).
Cơ quan điều tra đã trưng cầu giám định của Vinacontrol Quảng Ninh thì chất lượng số than trên thuộc tiêu chuẩn 6A và 6B. Chênh lệnh giá trị do gian lận chất lượng than của 4 tàu trên lên tới gần 900 triệu đồng.
Theo lời khai của các bị can, trước đó, từ tháng 2/2010 đến thời điểm 4 tàu than bị bắt giữ (14/5/2010), các bị can đã nhiều lần gian lận phẩm cấp than để rồi đến cuối tháng là nhận tiền ăn chia. Tổng cộng từ tháng 2 đến tháng 4/2010, các bị can trên đã nhận hàng trăm triệu đồng từ các môi giới.
Viện KSND tỉnh Quảng Ninh đã ra Quyết định truy tố về tội "Cố ý làm trái qui định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" đối với một số cán bộ, công nhân ngành than và 2 đối tượng ngoài ngành than. Trong đó, Trạm Giám định Than Hòn Gai thuộc Công ty cổ phần Giám định gồm: Nguyễn Đức Hải (45 tuổi, Trạm trưởng), 2 trạm phó là Nguyễn Ngọc Ngoạn, 41 tuổi, Vũ Thị Xuân Hương, 43 tuổi và 5 giám định viên dưới quyền; Công ty cổ phần Than Núi Béo gồm: Nguyễn Xuân Huấn (45 tuổi, Trưởng phòng KCS), Trần Hữu Quyết (40 tuổi, Phó phòng KCS kiêm Trạm trưởng trạm KCS Nam Cầu Trắng) cùng 5 công nhân KCS; Công ty Kho vận Hòn Gai gồm: Nguyễn Văn Đạm, 31 tuổi, Phó phòng KCS kiêm Trạm trưởng trạm KCS Nam Cầu Trắng cùng 2 công nhân KCS. Hai đối tượng ngoài ngành than cùng bị truy tố tội danh trên là Trần Bá Tuấn, 47 tuổi, nhân viên Công ty cổ phần Tùng Bách và Đào Văn Tranh, 47 tuổi, Đội trưởng đội xe Công ty TNHH Tân Thành.
Riêng Nguyễn Quang Phi, 43 tuổi, Quản đốc phân xưởng Cảng Quyết Thắng, Công ty Kho vận Hòn Gai bị truy tố với tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng"...