Kinh tế châu Á thách thức trước bẫy thu nhập trung bình
Đại diện Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) cho rằng, châu Á sẽ đứng trước hai kịch bản phát triển đến năm 2050. Kịch bản thứ nhất đó là “Một kỷ nguyên châu Á” với GDP cao gấp 10 lần năm 2010. Kịch bản thứ hai đó là châu Á mắc kẹt vào bẫy thu nhập trung bình. Bẫy thu nhập trung bình không còn là vấn đề mới, Malaysisa, Trung Quốc đã bị ảnh hưởng, Việt Nam, Ấn Độ đang cố gắng tránh bẫy, sau thời gian dài cố gắng phát triển kinh tế, không phải là ngắn hạn vài năm mà là kéo dài vài chục năm, hiện tượng này có thật, nên tránh thì cần có chuyển đổi về mặt thể chế, cần có chính sách phù hợp, gia tăng về năng suất lao động.
Chỉ số ICO (gia tăng vốn và lao động); chính sách về cơ cấu để tăng năng suất. Với năng lực thể chế là yếu tố quan trọng cần chuyển đổi, đặc biệt trong chuyển đổi cơ cấu, thế chế là quan trọng và chủ chốt để tránh bẫy thu nhập, như cung cấp dịch vụ giáo dục, môi trường kinh doanh tốt đều cần thể chế tốt.
Để tránh nguy cơ rơi vào kịch bản thứ hai, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh nhấn mạnh, các quốc gia châu Á, đặc biệt các nước có mức thu nhập trung bình, phải có các biện pháp hữu hiệu và kịp thời để giải quyết các khó khăn, thách thức nhằm đạt mục tiêu phát triển nhanh và bền vững.
Trong khi đó, đối với Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẳng thắn nhìn nhận, mặc dù Việt Nam đã đạt trước thời hạn hầu hết các Mục tiêu Thiên niên kỷ (MDGs), sau 30 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt các thành tựu quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội và xóa đói giảm nghèo, tuy nhiên, những thách thức mới cũng đặt ra khi mà động lực phát triển của 30 năm trước đang giảm dần.
Để tránh bẫy thu nhập trung bình, Chính phủ Việt Nam đã tìm những phương thức phát triển mới, thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, tái cơ cấu ngành, lĩnh vực gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng dựa trên chất lượng, năng suất, hiệu quả và năng lực cạnh tranh, chuyển từ phát triển theo chiều rộng sang chiều sâu, huy động sự tham gia rộng rãi của các đối tác vào quá trình phát triển, ông Bùi Quang Vinh cho biết.
Tại diễn đàn, các đại biểu đã thảo luận ba nội dung chính: Vượt bẫy thu nhập trung bình thông qua phát triển cơ sở hạ tầng, thể chế và nguồn nhân lực; huy động các nguồn tài chính phát triển để duy trì tăng trưởng bền vững; chia sẻ kiến thức và học hỏi lẫn nhau. Các đại biểu đã thống nhất các nguyên tắc chung, hợp tác phát triển hướng tới tăng trưởng bền vững của châu Á cần được thực hiện trên cơ sở cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm, được xác định bằng sự tham gia rộng rãi, tính bền vững lâu dài. Các nhà tài trợ song phương ODA và các ngân hàng phát triển đa phương như Ngân hàng Phát triển châu Á đã nhất trí tiếp tục đóng vai trò quan trọng và là chất xúc tác trong việc xây dựng một khu vực không có đói nghèo trong quá trình vượt qua bẫy thu nhập trung bình.
Bên cạnh đó, ông Takehiko Nakao, Chủ tịch Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), khẳng định cam kết mạnh mẽ rằng, ADB luôn chú trọng và ưu tiên hợp tác, giúp đỡ các nước châu Á vượt qua các thách thức của quá trình phát triển và xây dựng một khu vực không có đói nghèo, trong đó tập trung hơn nữa vào phát triển cơ sở hạ tầng và năng lực thể chế hướng tới hợp tác khu vực và hội nhập
