Chiêu "ghìm" giá khi DN Nhà nước cổ phần hoá

Thị trường chứng khoán nhộn nhịp sôi động bắt đầu vào tháng 1/2006. Hai 2 Trung tâm Giao dịch chứng khoán lớn là TP Hồ Chí Minh và Hà Nội thực sự phát triển, từ 41 loại cổ phiếu lên 195 loại cổ phiếu niêm yết.

Chỉ số VN-Index cứ tăng vùn vụt, nhiều cổ phiếu tăng gấp 20 lần. Đã có cổ phiếu của nhiều công  ty lớn lên sàn như: Ngân hàng cổ phần ACB, Vinamilk, Nhiệt điện Phả Lại, FPT… Riêng giá cổ phiếu của FPT tăng 60 lần.

Sự phát triển sôi động của thị trường tập trung (OTC) đã tác động mạnh mẽ và lôi kéo toàn bộ thị trường OTC phát triển sôi động theo. Thị trường chứng khoán phát triển quá nóng như vậy phải chăng là thị trường "bong bóng"?

Theo đánh giá của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, giá một số cổ phiếu tăng cao là do tâm lý đầu tư ngắn hạn và quy mô thị trường còn nhỏ. Cục CSĐT tội phạm về kinh tế cho rằng, ngoài nguyên nhân trên còn do đa số các nhà đầu tư riêng lẻ (đầu tư theo phong trào) ngộ nhận Nhà nước định giá doanh nghiệp cổ phần hoá quá rẻ; cộng với sự lôi kéo tác động của những kẻ đầu cơ nên đua nhau mua bằng được cổ phiếu "rẻ", chờ có lãi.

Tội phạm mới nảy sinh

Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán, một loại tội phạm mới đã xuất hiện. Công an Hà Nội đã khởi tố Lý Thị Trúc Quỳnh, Trưởng phòng khu vực 9 Công ty Bảo hiểm Bảo Minh - Hà Nội, lợi dụng thu tiền để mua cổ phiếu, trái phiếu hưởng lợi. Quỳnh đã lừa đảo chiếm đoạt 38,4 tỉ đồng và 36.000 USD của Lê Quỳnh, Nguyễn Anh Dũng và nhiều người khác.

Công an Hải Phòng đã phát hiện Lý Hữu Hoàng, Lâm Thu Hương và Trần Thị Sen giả danh DN cổ phần Việt Toàn Cầu, làm dấu giả và cổ phiếu giả tổ chức chào bán ra công chúng tại Đồ Sơn - Hải Phòng.

Nhiều vụ tuyên truyền nhằm đẩy giá trị cổ phiếu lên cao cũng đã bị phát hiện như: Công ty cổ phần Hưng Long ở phường 25, quận Bình Thạnh.

Mới đây, Công an Hà Nội phát hiện vụ Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam LILAMA dự kiến thành lập một Công ty cổ phần là LILAMA Land (Hà Nội Land). Mới chỉ là dự kiến, vậy mà một số người đã thu tiền góp vốn.

Lợi dụng việc này, số "cò" chứng khoán rỉ tai tung tin mua quyền mua cổ phiếu. Một số người nhẹ dạ cả tin đã giao tiền để nhận về giấy biên nhận viết tay, số tiền đã thu được là 78 tỉ đồng, sự việc đang được làm rõ.

Thủ đoạn tội phạm còn ẩn trong việc cổ phần hoá DNNN. Sự thông đồng giữa Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Kế toán trưởng và một số thành viên.

Khi làm thủ tục đấu giá đã thông đồng sắp đặt, chủ ý đưa thông tin ra ngoài khiến nhiều người ngộ nhận rằng, doanh nghiệp đầu tư đang thua lỗ, nội bộ mất đoàn kết, giá trị tài sản thấp… để ít nhà đầu tư tham gia đấu giá.

Mục đích cuối cùng là để giá trúng thầu ở mức họ muốn, để họ mua trọn vẹn cổ phiếu của doanh nghiệp. Đây là hiện tượng khá phổ biến.

Đấu tranh với loại tội phạm này là công tác trọng tâm của lực lượng CSĐT tội phạm về kinh tế. Thời gian tới sẽ xây dựng quy chế phối hợp giữa Tổng cục Cảnh sát với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhằm phòng ngừa đấu tranh loại tội phạm mới nảy sinh này.