Xác ướp gần 2 ngàn năm tuổi trong mỏ muối

Trong suốt thời kì của Đế chế La Mã, chỉ sau sự sụp đổ của Ba Tư cổ đại (Iran ngày nay), một công nhân mỏ muối ở miền tây bắc Iran đã thiệt mạng sau một vụ lở đá thảm khốc. Khoảng 1.800 năm sau, thi hài của người đàn ông này được bảo quản trong mỏ muối mới được phát hiện, và còn khá nguyên vẹn.

Tin tức này đã được đưa trên các tờ báo của Iran và xuất hiện trong một báo cáo của tổ chức văn hóa Circle of Ancient Iranian Studies.

Do muối có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và có vai trò như một chất chống ẩm, nên xác của nạn nhân xấu số này đã trở thành một xác ướp tự nhiên hiếm có. Đây là “người muối” thứ 6 được tìm thấy ở mỏ muối Chehr Abad tại tỉnh Zanjan.

Đây là một phát hiện rất tình cờ. Mưa lớn đã làm lộ ra xác ướp nằm sâu trong lòng đất khoảng 20cm tại một chiếc hầm trong khu mỏ.

Bên cạnh thi thể này, các nhà nghiên cứu còn tìm thấy thêm những chiếc giày bằng da, một chiếc túi da, một chiếc đèn bằng đất nung và hai chiếc sừng bò non trong mỏ. Những chiếc sừng này có lẽ được dùng để đựng dầu để các công nhân mỏ thắp sáng khi làm việc.

Việc di dời xác ướp này khỏi môi trường bảo quản hiện nay có thể gây ra những ảnh hưởng xấu, vì thế các nhà khảo cổ học hi vọng có thể tiếp tục duy trì nó tại hiện trường.

Hassan Fazeli Nashli, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu khảo cổ học Iran (Iran’s Archaeology Research Center) đã giải thích, ông và các đồng nghiệp vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc bảo quản 5 xác ướp khác được khai quật 14 năm trước.

Ông cũng cho biết thêm: ”Những xác ướp đó rất thích hợp cho việc tiến hành các nghiên cứu trong tương lai.”

Johan Reinhard, nhà nghiên cứu hàng đầu tại tổ chức The Mountain Institute (chuyên nghiên cứu về các vấn đề cuộc sống tại các vùng núi) ở West Virginia, Mĩ, cho biết: ”Những xác ướp lạnh có giá trị hơn cả kim cương. Chúng rất hiếm gặp và chứa đựng rất nhiều thông tin”.

Những công việc như xét nghiệm DNA, lấy mẫu máu, và một số thao tác khác đều có thể thực hiện được bởi xác ướp được bảo quản trong môi trường nhiệt độ rất thấp.

Reinhard cho biết: ”Mẫu DNA của xác ướp gần như là hoàn hảo, cứ như họ vừa mới mất vậy.”

Những thông tin như vậy có thể đưa ra những nghiên cứu về chế độ ăn uống của người cổ xưa, sức khỏe mỗi cá nhân trước khi chết, và loại thực vật tồn tại trong môi trường của người quá cố. Reinhard cho biết một cây non được bảo quản trong trang phục của xác ướp lạnh chính là tàn tích của 17 loài thực vật cổ.

Cho đến nay, xác ướp muối này vẫn được duy trì trong ngôi mộ của mình...